Nguyên nhân, triệu chứng của bệnh thoát vị đĩa đệm và cách phòng tránh

Hiện nay, tỷ lệ người mắc bệnh xương khớp đặc biệt những bệnh có liên quan đến thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, cột sống thắt lưng đang ngày càng tăng cao. Việc nắm bắt nguyên nhân, các triệu chứng gây bệnh thoát vị đĩa đệm sẽ giúp người bệnh biết được bệnh sớm để đi khám và chữa trị kịp thời phòng tránh  những biến chứng nguy hiểm của bệnh thoát vị đĩa đệm.

Bệnh thoát vị đĩa đệm có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm

Bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống cổ

Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là gì?

Bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là căn bệnh thường gặp ở người lớn tuổi, phổ biến nhất là độ tuổi trung niên. Các bác sĩ đánh giá mức độ bệnh thoát vị đĩa đệm ở cột sống cổ nguy hiểm hơn nhiều so với bệnh thoát vị đĩa đệm vùng thắt lưng. Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là hiện tượng đĩa đệm cột sống cổ vị thoái hoá, mất nước, nứt nẻ và rách ra, nhân nhầy bên trong đĩa đệm thoát ra, chèn ép vào hệ dây thần kinh gây ra bệnh.

Nguyên nhân thoát vị đĩa đệm cột sống

Người bị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ có thể do một số nguyên nhân sau:

• Do đĩa đệm cột sống cổ bị thoái hoá, mất nước, khô cứng, rách, nhân nhầy thoát ra chèn vào hệ dây thần kinh gây lên bệnh.
• Do cùng một lúc các đốt xương sống hoặc cột sống bị chịu lực quá lớn dẫn đến việc phá vỡ và lệch khỏi vị trí.
• Do đặc thù công việc, dân văn phòng thường xuyên sử dụng máy tính trong thời gian dài, không thay đổi tư thế sẽ làm tăng nguy cơ gây hại cho cột sống cổ.
• Những ai ít tập thể dục hay lười vận động cũng làm tăng nguy cơ gây thoát vị đĩa đệm sống cổ.

Triệu chứng của bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống cổ

Mặc dù không phải là bệnh lý nguy hiểm đến tính mạng nhưng khi mắc phải bệnh thoát vị đĩa đệm sống cổ nếu không điều trị kịp thời sẽ gây nên những biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là bệnh phổ biến ở người cao tuổi

• Thiếu máu nuôi dưỡng não: Theo các bác sĩ, khi bị thoát vị đĩa đệm không chỉ bị chèn ép các dây thần kinh, các mạch máu ở vùng cổ bị chèn ép mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình lưu thông máu từ tim lên não. Nếu vấn đề này xảy ra thường xuyên sẽ gây thiếu máu cục bộ lên nào, tổn hại hệ thần kinh. Đây chính là những lý do khiến người bệnh rơi vào tình trạng hoa mắt, chóng mặt, đau đầu.
• Giao cảm cổ sau: Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ sẽ gây ra tình trạng thiếu máu lên não, đau đầu nên sẽ gây ra hội chứng giao cảm cổ sau với các biểu hiện cụ thể như: Đau đầu, rối loạn thăng bằng, chức năng nghe nuốt. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh sẽ tiến triển nặng hơn, xuất hiện nhiều biểu hiện xen kẽ nhau gây rối loạn khả năng vận động tay, gây đau nhức, khó khăn trong việc vận động.
• Liệt tay chân, liệt nửa người: Có thể nói, đây là biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống gây rối loạn vận động tay chân, rễ thần kinh cổ 2, 3 bị chèn ép, gây tổn thương tê liệt tay chân, mất cơ lực bàn tay, thậm chí mất khả năng vận động nửa người.

Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng

Nguyên nhân thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng có thể do những nguyên nhân sau:

Tỷ lệ người bị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng ngày càng tăng cao

• Do đứt, rách vòng sợi dẫn đến hướng của thoát vị đĩa đệm thắt lưng đẩy ra sau hoặc lệch bên, chèn ép dây thần kinh vùng cột sống thắt lưng.
• Nếu bị thoát vị ở các vị trí L4 – L5 và S1 có thể là do bản lề vận động suy giảm, bệnh thường gây nên các hội chứng mạn tính cột sống thắt lưng. Nguyên nhân có thể do chấn thương ở những người bị thoái hóa đĩa đệm, thoái hóa cột sống thắt lưng.
• Do tác động của cơ học kết hợp tiền sử người bệnh đã mắc phải bệnh thoái hóa cột sống thắt lưng do lặp đi lặp lại các hoạt động hàng ngày, hay xoay người quá mức, cúi gập người lâu, tăng cân béo phì dẫn đến cong vẹo cột sống do ngồi sai tư thế.
• Ở những người cao tuổi, do xương khớp đã bị lão hóa đặc biệt là vùng cột sống thắt lưng nên khi ngồi sai tư thế, bưng bê vật nặng cũng sẽ làm tăng nguy cơ bị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng.

Triệu chứng của bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng

Khi bị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng, thường kèm theo các biểu hiện đau nhức vùng thắt lưng, đau tê bì lan xuống mông, cẳng chân và các ngón chân, nhiều khi kèm theo cảm giác mất cơ lực bàn chân, các cơn đau rễ thần kinh xuất hiện kèm theo các biểu hiện ho, hắt hơi, đứng ngồi cảm giác đau nặng hơn. Những biến chứng nguy hiểm của bệnh lý này có thể gây ra như:

• Rối loạn vận động, bại liệt 2 chân do rễ thần kinh chi phối.
• Rối loạn cơ tròn: Với biến chứng này, biểu hiện đầu tiên là bí tiểu, sau đó người bệnh khó kiểm soát việc đi tiểu do cơ thắt ngoại vi bị liệt, khả năng giữ nước tiểu kém (gọi là hiện tượng tiểu tiện mất tự chủ).

Triệu chứng của bệnh rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác

Cách phòng tránh bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống cổ và thắt lưng

• Những người làm việc lao động trí óc, dân văn phòng cứ sau 1 – 2 tiếng ngồi liên tục phải đứng dậy, đi lại và thực hiện một vài động tác cho cơ lưng được thoải mái.
• Thực hiện thói quen đi đứng, ngồi, nằm ngủ đúng tư thế.
• Với người lao động chân tay, không nên mang vác quá sức, không được cúi xuống nhấc vật lên mà phải ngồi xổm xuống, từ từ nâng vật lên.
• Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao, bơi lội, đi xe đạp, tập yoga, Thái cực quyền để phòng ngừa bệnh thoát vị đĩa đệm.
• Khi có các biểu hiện của đau lưng, đau mỏi cổ vai gáy kéo dài cần đi khám sớm để xác định tình trạng bệnh thoái hoá cột sống cổ, cột sống thắt lưng, từ đó có phương pháp điều trị kịp thời để bệnh không tiến triển sang giai đoạn thoát vị đĩa đệm.

Dương Ngọc