Hướng dẫn chăm sóc bệnh nhân thoái hóa khớp gối

Thoái hóa khớp gối là tình trạng tổn thương được hình thành ở trên đầu sụn, hình thành gai xương và làm suy giảm khả năng vận động. Ngoài điều trị chuyên khoa, thì việc chăm sóc bệnh nhân thoái hóa khớp gối đúng cách cũng sẽ giúp bệnh nhân thoát khỏi biến chứng.

Không chỉ xuất hiện ở những người cao niên, hiện nay bệnh thoái hóa khớp gối đang có xu hướng ngày càng trẻ hóa. Các triệu chứng đau nhức, cứng khớp do thoái hóa gây ra làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống và chức năng vận động. 

Kế hoạch chăm sóc bệnh nhân thoái hóa khớp gối đúng cách

Bên cạnh kế hoạch điều trị y khoa, bệnh nhân bị thoái hóa khớp gối cũng cần được chăm sóc đúng cách. Bởi  vì thoái hóa khớp có nguy cơ gây hạn chế vận động và một số biến chứng nên cách chăm sóc cũng có một số điểm khác biệt nhất định. Những việc nên làm khi chăm sóc bệnh nhân thoái hóa khớp gối đó là:

1 – Trao đổi với bệnh nhân về tình trạng bệnh

Nói rõ về tình trạng bệnh lý và trao đổi các thông tin về xương khớp cho bệnh nhân là điều hết sức cần thiết. Việc này sẽ giúp bệnh nhân hiểu đúng bản chất của bệnh và chủ động hơn trong việc phòng ngừa – điều trị để không làm ảnh hưởng đến tiến trình phục hồi khớp sau các tổn thương.

2 – Xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp

Chế độ ăn uống có tác động đến tốc độ phục hồi của chứng thoái hóa. Do đó, để làm chậm tiến trình thoái hóa khớp gối, cả bệnh nhân và người thân phải chú ý hơn đến vấn đề này. Việc ăn uống đầy đủ, đúng cách không chỉ bổ sung nguồn dinh dưỡng có lợi cho cơ thể mà nó còn giúp duy trì cân nặng của người bệnh ở mức ổn định. Không gây áp lực đột ngột lên đầu gối thì việc điều trị thoái hóa khớp cũng nhẹ nhàng hơn. Bệnh nhân thoái hóa khớp gối có thể bổ sung các thực phẩm sau:

• Rau xanh, củ quả tươi các loại.
• Ngũ cốc nguyên hạt chưa qua tinh chế.
• Nhóm thực phẩm giàu vitamin D, omega-3, canxi như trứng, cá biển,…
• Thực phẩm giàu probiotics như phô mai, sữa chua,…
• Dầu thực vật, chất béo lành mạnh như dầu oliu, dầu vừng, bơ thực vật, các loại hạt,…

Bên cạnh đó, nên hạn chế tối đa các thực phẩm sau:

• Rượu bia, thuốc lá, chất kích thích.
• Các loại thịt đỏ.
• Thực phẩm có nhiều gia vị cay, mặn, ngọt hoặc nhiều dầu mỡ động vật.
• Thực phẩm đóng hộp, đồ ăn được chế biến sẵn có chứa chất bảo quản.

Ngoài ra, môi trường sống gọn gàng, sạch sẽ cùng với việc sắp xếp đồ đạc tiện sử dụng cũng giúp cho bệnh nhân thoải mái hơn. Đừng quên kiểm tra mật độ xương theo định kỳ và theo dõi mức độ thoái hóa của chúng.

3 – Sử dụng liệu pháp giảm đau khi cần thiết

Bệnh nhân thoái hóa cũng thường xuất hiện những cơn đau nhức đột ngột khi thời tiết thay đổi hoặc gặp phải một số tác nhân. Để cải thiện triệu chứng giảm đau, bạn có thể:

• Dùng thuốc giảm đau: Acetaminophen, Ibuprofen, Aspirin hay Naproxen Sodium là những loại thuốc có tác dụng giảm đau nhanh nhưng lại có thể gây ra một số tác dụng phụ ở gan, thận và một số cơ quan trong cơ thể. Vì vậy, cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi cho bệnh nhân sử dụng thuốc. Nên cho bệnh nhân uống đúng liều, đủ lượng theo chỉ định của bác sĩ.
• Châm cứu: Theo y học cổ truyền, châm cứu là phương pháp giúp đả thông kinh mạch, tăng cường khí huyết và giúp hạn chế đau nhức. Do đó, cho đến nay việc làm giảm đau khớp gối bằng cách châm cứu vẫn được áp dụng. Có thể đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế uy tín, có đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm để được thực hiện châm cứu an toàn.
• Chườm nóng/lạnh: Chườm nóng/lạnh có tác dụng làm tê các thần kinh gây đau nhức và làm cho cơn đau suy giảm nhanh. Trong khi chườm nóng làm giảm đau cứng khớp thì chườm lạnh giúp cho các khớp bớt sưng viêm. Tùy vào sự phát triển của thoái hóa mà bệnh nhân có thể lựa chọn phương pháp khắc phục phù hợp.
• Xoa bóp, massage: Khi cơn đau nhức kéo dài, bệnh nhân có thể nhờ người thân massage khớp gối bằng các loại dầu massage chuyên dụng. Việc xoa bóp thường xuyên còn giúp cho các mạch máu lưu thông, khớp ít bị tê cứng và khiến cho bệnh nhân cảm thấy thoải mái hơn.

4 – Khuyến khích bệnh nhân vận động, tập thể dục

Các triệu chứng thoái hóa khớp gối gây đau nhức, khó vận động nên làm cho nhiều bệnh nhân cảm thấy không thoải mái và ít vận động. Nhưng nếu duy trì tình trạng này quá lâu có thể khiến cho bệnh nhân cảm thấy cứng khớp, khó khăn cho việc di chuyển. Vì vậy, người thân cần hỗ trợ bệnh nhân vận động bằng cách chuẩn bị gậy, nạng hoặc nâng đỡ để bệnh nhân di chuyển an toàn hơn.

Ngoài ra, người thân cũng nên tạo điều kiện để cho người bệnh tiếp xúc với các bài tập yoga, bơi lội hoặc dưỡng sinh đơn giản. Các bài tập vật lý trị liệu cũng giúp cho bệnh nhân cảm thấy bớt đau nhức và khớp gối linh hoạt hơn.

5 – Quan tâm, động viên và chia sẻ với bệnh nhân

Tâm lý thoải mái, vui vẻ sẽ giúp cho bệnh nhân cải thiện được chứng thoái hóa khớp gối nhanh chóng hơn. Vì thế, ngoài việc chăm sóc và hỗ trợ bệnh nhân trong việc luyện tập thì người thân cũng nên động viên, nói chuyện với bệnh nhân nhiều hơn. Điều này giúp cho người bệnh cảm thấy có động lực và sớm vượt qua bệnh tốt hơn.

Trên đây là một số biện pháp chăm sóc bệnh nhân thoái hóa khớp gối mà bạn đọc có thể tham khảo. Hy vọng rằng bài viết này có thể giúp ích cho việc duy trì và cải thiện bệnh thoái hóa khớp.