Đau lưng dưới (ngang thắt lưng): Nguyên nhân, triệu chứng & điều trị
Tình trạng đau lưng dưới (ngang thắt lưng) thường gây nhiều khó khăn trong sinh hoạt và cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Đa số các trường hợp, đau lưng dưới thường liên quan đến các chấn thương. Tuy nhiên, đôi khi tình trạng này có thể là dấu hiệu cho một số bệnh lý khác.
Đau lưng dưới là bệnh gì?
Đau lưng dưới thường là do chấn thương hoặc căng cơ do hoạt động quá mức gây ra. Tuy nhiên, đôi khi đau thắt lưng cũng có thể là dấu hiệu của một số bệnh. Bao gồm ung thư tủy sống, tổn thương đĩa đệm, đau dây thần kinh tọa, viêm khớp, nhiễm trùng thận hoặc nhiễm trùng cột sống.
Đau thắt lưng có thể kéo dài vài ngày đến vài tuần, được gọi là đau lưng dưới cấp tính. Trong khi đau lưng dưới mãn tính thường kéo dài hơn 3 tháng.
Hầu hết các trường hợp đau lưng dưới thường xuất hiện ở người từ 30 – 50 tuổi. Điều này cho thấy quá trình lão hóa có thể là nguyên nhân gây đau lưng dưới. Khi cơ thể già đi, đĩa đệm, sụn khớp bị tổn thương và dễ bị kích thích hớn. Ngoài ra, bạn cũng mất một lượng cơ bắp nhất định và dễ làm lưng bị tổn thương hơn.
Mặc dù tình trạng đau lưng dưới thường không gây ra các vấn đề nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu cơn đau trở nên dữ dội, hãy đến gặp bác sĩ.
Các dấu hiệu đau lưng dưới
Hiện tượng bị đau thắt lưng có thể kết hợp với một vài triệu chứng khác. Các cơn đau có thể xuất hiện đột ngột hoặc phát triển từ từ và tệ hơn theo thời gian.
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau thắt lưng, các triệu chứng kèm theo có thể bao gồm:
- Đau âm ỉ hoặc nhức nhẹ.
- Đau nhói, đau rát và lan rộng đến mông, đùi đôi khi là chân và bàn chân.
- Co thắt cơ bắp, căng cứng ở lưng, xương chậu và hông.
- Cơn đau trở nên nghiêm trọng hơn khi người bệnh ngồi hoặc có các hoạt động thể lực.
- Gặp khó khăn khi đứng thẳng, đi bộ.
Nguyên nhân đau lưng dưới
Tình trạng đau lưng dưới thường là do chấn thương phần mềm hoặc căng cơ lưng gây ra. Bong gân ở lưng hoặc căng thẳng đột ngột có thể làm lưng bị kéo căng quá mức và dẫn đến đau lưng cấp tính.
Các nguyên nhân phổ biến bao gồm:
- Nâng vật nặng hoặc xoắn cột sống khi nâng.
- Chuyển động đột ngột gây căng cơ lưng thấp bao gồm cả té ngã.
- Tư thế xấu duy trì trong một thời gian dài.
- Chấn thương do thể dục thể thao, đặc biệt là các môn thể thao liên quan đến các lực xoắn lớn.
Ngoài ra, các tình trạng đau lưng thấp mãn tính thường kéo dài hơn 3 tháng. Đa số các trường hợp thường có liên quan đến:
1. Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng gây viêm và chèn ép các dây thần kinh và gây đau lưng dưới. Ngoài ra, nếu các đĩa đệm bị vỡ có thể làm rách hoặc tổn thương các dây thần kinh. Điều này có thể dẫn đến cơn đau lưng dưới dữ dội.
Thoát vị đĩa đệm là bệnh có thể điều trị được. Điều quan trọng là người bệnh cần nắm rõ các dấu hiệu và có biện pháp xử lý kịp lúc.
2. Thoái hóa đĩa đệm
Đĩa đệm khỏe mạnh thường chứa đầy dịch để giảm ma sát giữa các khớp xương. Khi cơ thể già đi, sự lão hóa sẽ làm Hydrat hóa và mòn đĩa đệm. Lâu dài sẽ gây thoái hóa đĩa đệm.
Thoái hóa đĩa đệm khiến các khớp xương ma sát trực tiếp với nhau và gây đau lưng.
3. Đau dây thần kinh tọa
Dây thần kinh tọa thường bắt đầu từ hông kéo dài xuống mông, hai chân và kết thúc ở bàn chân. Dây thần kinh tọa có chức năng kết nối cột sống với chân.
Do đo, một cơn đau dây thần kinh tọa có thể thường kéo dài từ lưng đến hai chân. Các cơn đau thần kinh tọa thường tạo ra cảm giác rát hoặc giống như kim châm vào da thịt.
4. Hẹp ống tủy sống
Hẹp ống tủy sống thường là hậu quả của thoái hóa đĩa đệm giữa các đốt sống. Tình trạng này có thể kích thích các mô mềm và gây áp lực lên hệ thống thần kinh và gây ra các triệu chứng như tê liệt, yếu cơ và đau lưng.
Hẹp ống tủy sống thường xuất hiện ở người cao tuổi do quá trình lão hóa. Tuy nhiên, người trẻ tuổi vẫn có thể gặp vấn để này nếu từng bị chấn thương cột sống.
5. Cong vẹo cột sống
Các biến dạng cột sống bao gồm bẩm sinh hoặc do tư thế xấu lâu ngày để có thể gây đau lưng dưới. Cột sống cong vẹo làm tăng áp lực lên các cơ, gân, dây chằng, đốt sống và gây đau.
Tình trạng này thường phổ biến ở trẻ em và thanh thiếu niên. Tuy nhiên, cũng có thể xảy ra ở người trưởng thành, đặt biệt là người có tính chất công việc ngồi nhiều.
6. Viêm khớp
Viêm khớp viêm đa khớp là hệ quả của quá trình lão hóa. Tình trạng này khiến khiến lưng dưới bị đau, viêm, mất ổn định và thu hẹp ống tủy sống.
Viêm khớp thường ảnh hưởng đến người trên 50 tuổi và triệu chứng phổ biến là gây ra hiện tượng đau lưng dưới. Các cơn đau có thể ở mức độ khác nhau tùy theo tình trạng bệnh và thể lực của bệnh nhân.
7. Các nguyên nhân khác
Một số nguyên nhân khác có thể khiến người bệnh bị đau lưng dưới bao gồm:
- Đau cơ xơ hóa
- Viêm cột sống (viêm khớp giữa các đốt xương cột sống)
- Thoái hóa cột sống
- Mang thai
- Vấn đề về thận và bàng quang
- Lạc nội mạc tử cung
- Viêm vùng chậu
- U nang buồng trứng
- Ung thư
Cách trị đau lưng dưới
Có rất nhiều lựa chọn điều trị đau lưng dưới. Các phương pháp thường là chăm sóc tại nhà, sử dụng thuốc hoặc phẫu thuật. Việc điều trị thường phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và nhu cầu của bệnh nhân.
1. Chăm sóc tại nhà
Các phương pháp chăm sóc tại nhà thường mang lại hiệu quả cao trong 72 giờ đầu sau khi cơn đau bắt đầu. Nếu cơn đau lưng dưới không giảm sau khi tiến hành chăm sóc tại nhà, hãy đến bệnh viện.
Các biện pháp bao gồm:
- Nghỉ ngơi đầy đủ để cải thiện các cơn đau và để cơ lưng có thời gian hồi phục. Tránh các hoạt động quá mức có thể làm tình trạng thêm nghiêm trọng.
- Hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ để thư giãn và tránh làm cơn đau lưng thêm nghiêm trọng. Nếu tính chất công việc ngồi nhiều, hãy đứng dậy hoạt động nhẹ nhàng sau mỗi 30 – 40 phút.
- Luyện tập một số động tác vật lý trị liệu điều trị đau lưng dưới. Tuy nhiên, người bệnh cần kiên trì luyện tập đều đặn để nhận thấy hiệu quả điều trị. Trao đổi với huấn luyện viên để tránh các chấn thương.
- Chườm nóng hoặc chườm lạnh có thể thư giãn cơ bắp, giảm sưng và hạn chế kích ứng vùng lưng bị tổn thương. Tuy nhiên, hãy kiểm tra nhiệt độ trước khi áp dụng biện pháp để tránh làm tổn thương da.
- Tắm nước ấm hoặc massage nhẹ nhàng có thể giúp các cơ thư giãn, giảm cứng cơ và cải thiện tình trạng đau lưng dưới.
- Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn như Aspirin, Ibuprofen, Naproxen và Acetaminophen. Sử dụng thuốc theo hướng dẫn của nhà sản xuất, tránh lạm dụng sẽ gây ảnh hưởng đến dạ dày.
2. Thuốc điều trị đau lưng dưới
Nếu tình trạng đau lưng dưới không được cải thiện, bác sĩ có thể kê một số loại thuốc dựa trên các triệu chứng để điều trị bệnh. Các loại thuốc phổ biến bao gồm:
- Thuốc giãn cơ hoạt động như thuốc ức chế hệ thống thần kinh trung ương và tăng khả năng vận động của cơ. Tuy nhiên, thuốc không thể làm giảm các cơn đau mãn tính.
- Thuốc giảm đau Opioids thường được sử dụng để điều trị các cơn đau nghiêm trọng. Tuy nhiên, thuốc có thể gây nghiện và nhiều tác dụng phụ. Do đó, sử dụng thuốc thận trọng theo chỉ định của bác sĩ.
- Tiêm Steriod ngoài màng cứng để giảm đau tạm thời. Một liều tiêm thường có tác dụng đến 3 tháng.
3. Phẫu thuật
Mặc dù rất hiếm nhưng các trường hợp đau lưng dưới nghiêm trọng, bác sĩ có thể để nghị phẫu thuật. Phẫu thuật thường chỉ được lựa chọn khi các phương pháp điều trị khác không mang lại hiệu quả điều trị. Thông thường phẫu thuật sẽ không được khuyến khích. Trừ khi các cơn đau kéo dài từ 6 đến 12 tuần.
Có hai loại phẫu thuật điều trị đau lưng dưới phổ biến là phẫu thuật xâm lấn và phẫu thuật nội soi. Các ca phẫu thuật nội soi thường có thời gian hồi phục nhanh, ít để lại biến chứng và thời gian nằm viện cũng ngắn hơn.
Thông thường đau lưng dưới thường không nguy hiểm. Tuy nhiên, để xác nhận rõ nguyên nhân, người bệnh nên đến bệnh viện để được chẩn đoán và tư vấn. Trao đổi với bác sĩ nếu có câu hỏi hoặc bất cứ thắc mắc nào trong quá trình điều trị.