Bị chèn dây thần kinh bả vai đau nhức phải làm sao?

Vận động quá sức, chấn thương, mắc các bệnh cơ xương khớp… đều là những nguyên nhân khiến không ít người bị chèn dây thần kinh bả vai. Tình trạng này có thể được khắc phục nhanh nếu sớm phát hiện và can thiệp đúng cách. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp vấn đề có thể trở nên tồi tệ nếu người bệnh không nghiêm túc điều trị.

Tìm hiểu tình trạng bị chèn dây thần kinh bả vai

1. Nguyên nhân

Dây thần kinh ở bả vai bị chèn ép thường xảy ra khi xương, đĩa đệm hoặc mô bị tổn thương, sưng lên. Từ đó gây áp lực lên các dây thần kinh kéo dài từ cột sống chạy về phía cổ và vai.

Cột sống bao gồm 24 đốt sống xếp chồng lên các đĩa đệm, bị chèn ép dây thần kinh bả vai có thể ảnh hưởng đến các đốt sống cụ thể. Thường kéo dài từ cột sống cổ là dây thần kinh truyền tín hiệu đến và đi từ não tới các vùng khác của cơ thể.

Một số nguyên nhân phổ biến của tình trạng bị chèn éo dây thần kinh bả vai bao gồm:

• Thoái hóa đĩa đệm: Theo thời gian, các đĩa đệm nằm ở giữa đốt sống có thể bắt đầu mòn dần đo. Kết quả là xương sẽ có xu hướng xích lại gần nhau hơn và có khả năng cọ xát vào nhau và vào các dây thần kinh. Đôi khi còn hình thành các gai xương và chúng cũng có thể nhấn vào dây thần kinh ở bả vai.
• Thoát vị đĩa đệm: Nhân nhầy trong đĩa đệm thoát ra ngoài cũng có thể ấn vào dây thần kinh. Một người thường có xu hướng gặp tình trạng này nhiều hơn với các hoạt động uốn, nâng…
• Chấn thương cấp tính: Một người có thể gặp phải chấn thương khi lao động, tham gia giao thông hay hoạt động thể thao. Chúng có thể gây ra tình trạng thoát vị đĩa đệm hay viêm mô trong cơ thể và đè nén dây thần kinh.

2. Triệu chứng

Dây thần kinh ở bải vai bị chèn ép thường sẽ gây ra các triệu chứng quen thuộc như đau tê hoặc khó chịu ngay tại  vùng vai. Ngoài ra dấu hiệu cũng có thể lan tỏa trên diện rộng:

• Thường chỉ gây đau 1 bên vai nhưng cũng có thể sẽ đau cả 2 bên. Nó là một cơn đau nhói, trái ngược với tình trạng đau âm ỉ mà bạn có thể cảm thấy khi làm việc quá sức.
• Cơn đau có thể tồi tệ hơn khi quay đầu lại. Đau lan ra vùng cổ và say gáy cũng là dấu hiệu cho thấy nguyên nhân là do bị chèn ép dây thần kinh bả vai bị chèn ép.
• Khớp cũng có thể sẽ thấy tê và yếu khi bạn dùng sức cố gắng nâng vật nặng.
•  Trong một số trường hợp, các triệu chứng còn có thể kéo dài từ vai xuống cánh tay đến cả bàn tay.

Bị chèn ép dây thần kinh bả vai – Làm sao chẩn đoán

Các bác sĩ bắt đầu chẩn đoán dây thần kinh bả vai bị chèn ép bằng cách khám sức khỏe lâm sàng và kiểm tra tiền sử bệnh lý. Người bệnh sẽ được hỏi về các triệu chứng mà họ gặp phải, chẳng hạn như:

• Lần đầu tiên thấy triệu chứng xuất hiện khi nào?
• Điều gì có thể làm cho triệu chứng tệ thêm hay tốt lên?

Sau đó, bác sĩ sẽ yêu cầu các xét nghiệm chuyên sâu hơn để xác nhận chẩn đoán hay loại trừ những nguyên nhân khác. Các xét nghiệm có thể là:

• Chụp X-quang hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT): Các xét nghiệm này cung cấp chi tiết hình ảnh về xương cột sống để giúp xác định những thay đổi ở xương có thể ấn vào dây thần kinh bả vai.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Xét này cung cấp chi tiết hơn về hình ảnh mô mềm cũng như dây thần kinh mà X-quang hay CT scan không thể.
• Xét nghiệm điện sinh lý: Những xét nghiệm này sử dụng kim đặc biệt để gửi tín hiệu điện tới các khu vực khác nhau của cổ và vai. Giúp kiểm tra các chức năng thần kinh trong cơ thể nhằm tìm ra nơi bị đè nén.

Phương pháp khắc phục khi bị chèn dây thần kinh bả vai

Tùy thuốc vào mức độ chèn ép mà sẽ có những cách khác nhau để khắc phục cho phù hợp. Dưới nay là một số phương pháp có thể kết hợp để cho hiệu quả tốt nhất:

1. Cách khắc phục tạm thời

Tình trạng chèn dây thần kịn bả vai thường gây ra những cơn đau đột ngột. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng vận động. Một số phương án tức thời sẽ giúp bạn sớm ức chế cơn đau để cơ thể thoải mái hơn.

Tác dụng nhiệt:

Việc xen kẽ giữa chườm nóng và chườm lạnh có thể giúp giảm viêm và giảm sưng trong nhiều trường hợp. Sự kết hợp giữa nhiệt nóng và lạnh sẽ làm tăng lưu thông máu đến khu vực bả vai để giúp giảm đau.

Có thể giữ một túi nước đá lên bả vai trong khoảng 15 phút với tần suất 3 lần/ngày. Còn với miếng đệm nhiệt thì có thể áp dụng với thời gian dài hơn, nhiều nhất là 1 giờ cũng với tần suất 3 lần/ngày.

Massage hay vật lý trị liệu:

Liệu pháp massage không chỉ giúp giảm đau thể chất mà còn đánh bay căng thẳng. Cần áp dụng lực nhẹ nhàng xung quanh bả vai và các khu vực bị ảnh hưởng để giảm đau, tăng lưu lượng máu.

Tuyệt đối tránh việc massage mô sây bởi áp lực tăng thêm có thể sẽ khiến cho các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn. Còn với vật lý trị liệu, sử dụng kết hợp bài tập vận động với xoa bóp massage luôn được khuyến khích. Bởi chúng không chỉ hỗ trợ giải phóng dây thần kinh bị chèn ép mà còn tăng đàn hồi và dẻo dai cho khớp xương.

Tắm bồn với muối Epsom:

Ngâm mình, nhất là vùng bả vai trong bồn tắm nước ấm có chứa muối Epsom cũng có thể giúp giảm đáng kể đau và sưng. Cách này đặc biệt phù hợp với việc bị chèn dây thần kinh ở bả vai do căng cơ. 

Tuy nhiên, không tắm bồn nước quá nóng và tránh ngâm mình quá 30 phút. Bởi nước muối có thể hút nước ra khỏi cơ thể khiến phát sinh tình trạng ,mất nước. Nếu vùng bả vai bị sưng, bạn nên chườm lạnh sau khi tắm bồn với muối Epsom trong khoảng 15 phút.

2. Sử dụng thuốc

Trong một số trường hợp, việc sử dụng thuốc sẽ giúp giảm sưng viêm và cải thiện cơn đau nhức nhanh chóng. Sau đây là một số loại thuốc có thể được dùng khi bị chèn ép dây thần kinh bả vai:

Paracetamol:

Đây là loại thuốc giảm đau được ưu tiên hàng đầu bởi có phần an toàn, ít tác dụng phụ hơn các loại thuốc khác. Paracetamol phù hợp với những cơn đau từ nhẹ đến trung bình. Tuy nhiên cần tránh lạm dụng và báo cho bác sĩ nếu chức năng gan, thận của bạn đang gặp vấn đề.

Thuốc chống viêm không steroid:

Nhóm thuốc này thường được cân nhắc trong trường hợp Paracetamol không thể đáp ứng triệu chứng. Thuốc chống viêm không steroid có tác dụng giúp giảm viêm và giảm đau rất nhanh. Tuy nhiên, những tác dụng ngoại ý lên dạ dày hay cơ quan tiêu hóa là rất khó tránh khỏi.

Thuốc chứa steroid:

Thường dùng trong trường hợp dây thần kinh bả vai bị chèn ép gây ra những triệu chứng nặng nề cùng với sưng viêm tiến triển. Thuốc có thể được dùng ở cả dạng uống hay dạng tiêm. Thuốc chứa steroid hoạt động nhờ cơ chế ức chế miễn dịch để giảm viêm đau. Tuy nhiên, nó thường tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ như suy yếu tuyến thượng thận, tăng nguy cơ nhiễm trùng và loãng xương.

Tất cả các loại thuốc trên đây đều có tác dụng ức chế triệu chứng bị chèn ép dây thần kinh bả vai ở các mức độ khác nhau. Tuy nhiên cần dùng đúng chỉ định từ bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý thay đổi kế hoạch dùng thuốc bởi có thể khiến cho các vấn đề không mong muốn phát sinh.

3. Các biện pháp khác hỗ trợ

Ngoài các liệu pháp trên thì một số cách khác cũng có thể hỗ trợ giải phóng dây thần kinh bị chèn ép. Đồng thời còn ngăn ngừa triệu chứng quay trở lại:

Dành thời gian ngủ nghỉ:

Khi dây thần kinh bả vai bị chèn ép thì cơ thể cũng cần nhiều thời gian hơn cho quá trình tự sửa chữa. Lúc này, giấc ngủ là hoàn toàn hữu ích để cho phép dây thần kinh bị chèn ép tự lành.

Tổn thương thần kinh cũng có thể tồi tệ hơn khi bị sử dụng quá mức. Khi nó bị chèn ép thì người bệnh nên tránh mọi cử động gây kích thích. Khi nghỉ ngơi cũng cần chọn tư thế làm giảm áp lực lên dây thần kinh bả vai đang bị thương.

Thay đổi tư thế:

Dây thần kinh bả vai bị chèn ép có thể được gây ra hay trở nên tồi tệ thêm bởi tư thế xấu. Ngồi hoặc đứng sai tư thế trong thời gian dài sẽ gây ra áp lực và căng thẳng không cần thiết, có thể làm hỏng cột sống và cơ bắp. Nên sử dụng ghế hay đệm có thể điều chỉnh và tựa cổ khi ngổi để có thể làm giảm áp lực và cho phép dây thần kinh bị chèn ép được chữa lành.

Ngoài ra, bạn cũng nên chú ý đến các vấn đề sau:

• Bổ sung thêm vào chế độ ăn các thực phẩm giàu canxi và vitamin D. Điển hình như sữa, tôm, cua, rau lá xanh, cá…
• Hạn chế mang vác vật nặng, đồng thời từ bỏ thói quen hút thuốc lá, uống rượu bia…
• Duy trì cân nặng ở mức độ hợp lý để làm giảm áp lực lên xương khớp, cột sống và các dây thần kinh lân cận.
• Rèn luyện thể dục thể thao thường xuyên để tăng tuần hoàn máu, đồng thời ổn định cấu trúc khớp xương hay cột sống.

Trong trường hợp các phương pháp trên đây không thể đáp ứng triệu chứng thì bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật. Các phẫu thuật có thể là cắt bỏ đốt sống và hợp nhất, thay thế đĩa đệm nhân tạo, giải nén dây thần kinh… Cần chú ý chăm sóc sau phẫu thuật đúng cách theo hướng dẫn từ bác sĩ để tránh rủi ro phát sinh.