Đau dây thần kinh tọa khi mang thai và những điều cần lưu ý

Chứng đau thần kinh tọa khi mang thai là nguyên nhân phổ biến khiến cho nhiều phụ nữ bị đau lưng trong giai đoạn bầu bí. Để cải thiện các triệu chứng bệnh một cách an toàn, chị em có thể thử nghiệm các giải pháp tự nhiên dưới đây trước khi nghĩ đến việc dùng thuốc giảm đau.

Nguyên nhân đau dây thần kinh tọa khi mang thai

Dây thần kinh tọa là một trong những dây thần kinh lớn nhất của cơ thể. Nó được phân nhánh từ tủy sống ở lưng dưới, chạy qua mông và xuống chân. Dây thần kinh này giúp phần dưới của lưng, chân và bàn chân cảm nhận được các cảm giác, chẳng hạn như áp lực, đau và nhiệt độ.

Bệnh đau thần kinh tọa khi mang thai có thể phát triển nếu tử cung và thai nhi chén ép lên dây thần kinh gây đau, kích thích phản ứng viêm.

Ít xảy ra hơn, bà bầu có thể đau dây thần kinh tọa do một đĩa đệm bị thoát vị và trượt ra khỏi đốt sống. Sự co thắt của cơ piriformis sâu trong mông cũng gây gây kích thích dây thần kinh tọa và dẫn đến các cơn đau.

Ngoài ra, sự gia tăng của hóc môn relaxin trong thai kì có thể khiến các dây chằng ở khu vực xương chậu bị giãn nở, lỏng lẻo. Điều này khiến dây thần kinh tọa không còn được bảo vệ tốt nên dễ bị đau khi gặp áp lực tác động từ bên trong và bên ngoài cơ thể.

Triệu chứng đau thần kinh tọa khi mang thai

Các dấu hiệu bị đau dây thần kinh tọa khi mang thai bao gồm:

• Đau ở vùng thắt lưng, mông và chân. Cơn đau có thể bắt đầu xuất hiện ở lưng dưới, sau đó lan tỏa xuống chân và có thể trở nên tồi tệ hơn mỗi khi bạn di chuyển.
• Có cảm giác tê, ngứa hoặc châm chích ở chân.
• Các cơ ở lưng dưới và chân bị suy yếu
• Cảm giác nóng rát ở chi dưới
• Đi lại khập khiễng, khó khăn
• Mất kiểm soát bàng quan dẫn đến rối loạn đại tiện

Bị đau thần dây kinh tọa khi mang thai có nguy hiểm không?

Trong hầu hết các trường hợp, chứng đau dây thần kinh tọa khi mang thai thường không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu thần kinh tọa bị đau do ảnh hưởng của thoát vị đĩa đệm thì chị em có thể bị giảm khả năng vận động, đau nhiều và có nguy cơ bị liệt nếu không được điều trị sớm.

Phương pháp chẩn đoán đau thần kinh tọa khi mang thai

Nếu bạn đang gặp các triệu chứng đau thần kinh tọa trong thời gian mang thai, hãy gọi cho bác sĩ sản khoa đang theo dõi sức khỏe thai kì cho bạn.

Bạn có thể được giới thiệu đến khám với bác sĩ chuyên khoa thần kinh. Tại đây bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra thể chất để xem xét liệu các vấn đề bạn đang gặp có phải do đau dây thần kinh tọa gây ra.

Cách điều trị đau thần kinh tọa khi mang thai

Trường hợp bị nhẹ, bệnh đau dây thần kinh tọa khi mang thai có thể được khắc phục bằng các biện pháp tự nhiên. Bác sĩ sẽ hướng dẫn cho bạn các bài tập thể dục phù hợp cùng một số mẹo giảm đau, cải thiện các triệu chứng tại nhà nhằm đảm bảo an toàn cho thai nhi. Nếu các biện pháp tại nhà không hữu ích thì điều trị y tế là cần thiết.

1. Chữa bệnh đau dây thần kinh tọa khi mang thai tại nhà

Trong hầu hết các trường hợp, cơn đau sẽ tự biến mất trong vòng một vài tuần nếu đáp ứng tốt với các phương pháp tự nhiên sau:

– Giảm đau thần kinh tọa với các bài tập nới lỏng cơ bắp

Theo khuyến cáo từ Đại học Sản phụ khoa Hoa Kỳ, phụ nữ mang thai nên tránh các bài tập liên quan đến việc nằm ngửa. Khi ở vị trí này tử cung ép vào tĩnh mạch lớn dẫn đến tim sẽ không tốt cho sức khỏe. Thay vào đó, chị em có thể tập luyện một số động tác sau mỗi ngày để giảm đau dây thần kinh tọa khi mang thai:

• Kéo dài cơ tháp chậu ( cơ piriformis ):

Cơ tháp chậu nằm sâu trong mông, cạnh bờ trên của khớp háng. Co thắt trong các cơ này có thể gây đau thần kinh tọa. Bài tập kéo dài “có thể giúp giảm căng cơ và giảm co thắt.

Để làm căng cơ tháp chậu bạn có thể thực hiện theo các bước sau:

+ Nâng chân trái và đặt bàn chân lên đầu gối đối diện.

+ Nghiêng người về phía trước một cách từ từ, giữ thẳng lưng cho đến khi bạn cảm thấy phần lưng dưới bị căng ra.

+ Giữ tư thế này 30 giây rồi thả lỏng ra, đưa cơ thể trở về tư thế ban đầu

+ Lặp lại động tác trên với chân phải

• Tư thế em bé:

Đây là một tư thế yoga phổ biến cho những người đang mang thai. Nó giúp kéo căng các cơ ở phần dưới của lưng và có thể giúp giảm đau ở hông, chân.

Các bước thực hiện:

+ Bạn quỳ trên một tấm nệm hoặc thảm tập yoga

+ Chụp hai bàn chân lại với nhau và mở rộng đầu gối ra để không gây chèn ép lên bụng

+ Giữ lưng thẳng, hít một hơi thật sâu và vươn cánh tay lên phía đầu

+ Thở ra, cúi người về phía trước, 2 lòng bàn tay áp xuống đất, cảm nhận sự kéo dài ở lưng và vai. 

+ Từ từ thu tay lại và trở về tư thế quỳ

• Kéo giãn gân kheo:

Gân kheo là các cơ lớn nằm dọc theo mặt sau của đùi. Việc kéo giãn gân này có thể giải phóng căng thẳng ở lưng, chân và mông. Qua đó giảm đau và duy trì sự linh hoạt của các cơ nằm xung quanh dây thần kinh tọa.

Cách thực hiện:

• Đứng trên sàn nhà với tư thế thẳng, để một cái ghế cố định ở bên cạnh.
• Nâng chân trái lên và đặt nó lên ghế. Giữ cho chân được thẳng và đảm bảo các ngón chân hướng lên trên trần nhà.
• Nhẹ nhàng gập người về phía trước để kéo căng cơ gân kheo, giữ trong 30 giây.
• Nhẹ nhàng đặt chân trở lại sàn nhà.
• Lặp lại động tác tương tự cho chân phải.

– Massage lưng dưới:

Massage nhẹ nhàng trên phần dưới của lưng có thể giúp giảm viêm và khó chịu xung quanh dây thần kinh tọa. Với phụ nữ mang thai, các động tác massage chỉ nên được thực hiện một cách nhẹ nhàng. Bạn nên dừng lại nếu cảm thấy đau.

Bạn có thể tự xoa bóp tại nhà bằng cách sử dụng một quả bóng tennis. Trong giai đoạn đầu của thai kỳ, hãy thử nằm trên sàn nhà với một vài quả bóng tennis ở lưng dưới và lăn nhẹ nhàng xung quanh.

Ở giai đoạn thai kỳ thứ 2 và 3, bạn cũng có thể thực hiện động tác massage này bằng cách đứng hay ngồi dựa lưng vào tường. Sau đó để một quả bóng tennis phía sau lưng và di chuyển nhẹ nhàng sẽ giúp thư giãn và cải thiện các triệu chứng của bệnh.

Để yên tâm hơn, tốt nhất bạn nên nhờ một người có kinh nghiệm về massage cho bà bầu hoặc chuyên gia vật lý trị liệu.

– Một số giải pháp khắc phục đau dây thần kinh tọa khi mang thai tại nhà khác:

Bên cạnh những cách trên, bạn có thể thực hiện một số mẹo khác để ngăn ngừa và kiểm soát đau thần kinh tọa khi mang thai. Chúng bao gồm:

• Sử dụng túi chườm nóng hoặc lạnh ở lưng hoặc mông.
• Tắm với nước ấm
• Đặt một con lăn bọt trên mông hoặc chân dưới rồi di chuyển tới lui khoảng 30 giây
• Châm cứu kích thích vào các vị trí khác nhau trên cơ thể nhằm giải phóng hóc môn và các chất dẫn truyền thần kinh. Nhờ đó có thể giúp giảm đau và làm các dây thần kinh tọa được thư giãn.
• Thảo luận với bác sĩ về việc uống bổ sung magie. Loại khoáng chất này đã được chứng minh là có khả năng xoa dịu trạng thái căng thẳng quá mức ở dây thần kinh tọa.
• Tập yoga và các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội. Chúng có tác dụng kích thích lưu thông máu, làm săn chắc cơ, giảm đau thần kinh tọa khi mang thai.

2. Điều trị đau dây thần kinh tọa khi mang thai bằng thuốc

Nếu các cơn đau thần kinh tọa ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày hoặc nó xuất hiện vào ban đêm quấy phá giấc ngủ của bạn, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc điều trị.

Thuốc giảm đau không kê đơn Acetaminophen thường được lựa chọn vì nó có tác dụng giảm đau nhưng ít gây rủi ro cho thai kỳ. Trong khi đó, các thuốc giảm đau chống viêm không steroid (NSAID) mặc dù có hiệu quả tốt hơn nhưng lại tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ nên ít khi được chỉ định.

Trường hợp dùng thuốc uống không cải thiện được cơn đau, bác sĩ có thể khuyên bạn nên tiêm steroid vào cột sống để giảm đau nhanh hơn.

Việc sử dụng thuốc điều trị đau dây thần kinh tọa khi mang thai cần theo đơn của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho sự phát triển của thai nhi.

Một số lưu ý giúp phòng ngừa và hỗ trợ đẩy lùi đau thần kinh tọa khi mang thai

Để đẩy nhanh hiệu quả điều trị và ngăn ngừa nguy cơ bị đau dây thần kinh tọa trong thai kỳ, bạn cần lưu ý:

• Nghỉ ngơi nhiều khi bị đau.
• Khi ngủ nên nằm trên giường phẳng và nghiêng người sang phía cơ thể không bị đau để giảm áp lực cho dây thần kinh.
• Giữ tư thế tốt khi ngồi, đặc biệt là ở máy tính. Hãy thử đặt một chiếc gối hỗ trợ ở phía sau ghế.
• Tránh ngồi trong thời gian dài bằng cách đứng lên và đi lại thường xuyên, ít nhất là 1 tiếng một lần nếu bạn làm việc tại văn phòng.
• Tránh khiêng vật nặng hoặc làm việc, chơi thể thao quá sức trong thời gian có bầu.
• Trường hợp thai quá to, bạn có thể đeo đai nâng bụng. Vật dụng này rất hữu ích trong việc giảm áp lực từ tử cung và thai nhi lên dây thần kinh tọa.
• Xây dựng chế độ ăn uống khoa học. Ăn nhiều rau xanh, trái cây, đặc biệt là những thực phẩm giàu magie như chuối, bơ, quả hạch, đậu hũ, ngũ cốc, cá béo. Hạn chế ăn đồ ngọt và chất béo gây tăng cân quá nhanh và làm tăng nguy cơ mắc bệnh đau thần kinh tọa khi mang thai.

*Thông tin hữu ích liên quan:

• 7 bài thuốc nam chữa đau thần kinh tọa hiệu quả
• Người bị đau dây thần kinh tọa nên ăn gì? Không nên ăn gì?