Đau lưng khi mang thai – Mẹo giảm đau nhanh cho mẹ bầu
Đau lưng khi mang thai là một trong những vấn đề sức khỏe khá phổ biến ở mẹ bầu, nhất là ở thai phụ gần đến kỳ “vượt cạn”. Đau tuy không gây nguy hiểm nhưng chúng kéo theo nhiều rắc rối trong suốt thai kỳ. Vì vậy, mẹ bầu cần điều trị sớm để chấm dứt nhanh tình trạng khó chịu này.
Mang thai là một trong những nghĩa cử thiêng liêng và cao cả. Nhưng có một sự thật là trong suốt quá trình mang thai, cơ thể mẹ bầu có rất nhiều thay đổi và kéo theo đó là vô vàn rắc rối về sức khỏe. Chính vì vậy, cuộc sống của thai phụ thường bị ảnh hưởng khá nhiều. Và một trong những vấn đề thường gặp, gây không ít khó chịu ở mẹ bầu là triệu chứng đau lưng.
Nguyên nhân đau lưng khi mang thai?
Đau lưng khi mang thai có thể liên quan đến nhiều yếu tố. Cụ thể như:
- Thay đổi hormone: Theo các chuyên gia, khi mang thai, cơ thể sẽ sản sinh ra một loại hormone gọi là relaxin. Loại hormone này có tác dụng làm cho dây chằng ở vùng xương chậu và các khớp xương được thư giãn và nới rộng ra tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình sinh nở. Tuy nhiên, nếu lượng hormone relaxin điều tiết quá nhiều, lâu dần chúng sẽ khiến dây chằng và các khớp trở nên lỏng lẻo, mất ổn định dẫn đến tình trạng đau nhức ở lưng.
- Tăng cân: Cân nặng là một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ bị đau lưng khi mang thai. Đó là chưa kể đến, việc thai nhi ngày càng lớn sẽ khiến trọng lượng cơ thể mẹ tăng nhanh, gây áp lực lên cột sống và gây đau thắt lưng và đau khớp.
- Trọng tâm cơ thể thay đổi: Trong thời kỳ mang thai, tử cung lớn dần cùng với sự phát triển của thai nhi gây tác động đến cột sống. Khi đó, cột sống hỗ trợ nâng đỡ sẽ có xu hướng cong về phí trước dẫn đến trọng tâm cơ thể bị thay đổi. Ngoài ra, để giữ cân bằng trong quá trình di chuyển, mẹ bầu thường chống lưng và ngả về phía sau khiến phần lưng bị cong, gây đau nhức.
- Căng thẳng: Thông thường, khi mang thai, một số xương khớp chịu nhiều áp lực dẫn đến căng thẳng, nhất là vùng xương chậu. Từ đó mẹ bầu có thể bị đau lưng trong thời kỳ mang thai.
Phương pháp điều trị đau lưng khi mang thai
Theo các chuyên gia khoa xương khớp, đau lưng khi mang thai là một trong những triệu chứng sinh lý bình thường ở mẹ bầu. Thông thường, cơn đau sẽ giảm dần khi mẹ sinh con. Tùy thuộc vào cơ địa, sức khỏe và sự phát triển của thai nhi mà mức độ đau ở mỗi người thường khác nhau. Tuy nhiên, để giảm thiểu triệu chứng đau khó chịu này, thai phụ có thể áp dụng các biện pháp điều trị an toàn sau đây.
1. Nghỉ ngơi nhiều
Để làm giảm triệu chứng đau lưng khi mang thai, các mẹ nên dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi. Đây là cách giúp cơ thể phục hồi năng lượng và tự chữa lành những tổn thương. Đồng thời cũng là biện pháp giúp cải thiện đau ở lưng khá tốt nhờ giảm áp lực lên cột sống.
Tuy nhiên, mẹ bầu cũng nên chú ý, tuyệt đối không nằm nghỉ trên giường quá nhiều. Bởi theo giáo sư Judith Maloni đang công tác tại Trường Điều dưỡng Payne Frances Bolton thuộc trường đại học Case Western Reserve, dựa trên một nghiên cứu đã chỉ ra việc thai phụ nghỉ ngơi quá nhiều không hẳn là mang lại kết quả tốt đối với cả mẹ và thai nhi.
Phụ nữ mang thai nghỉ ngơi quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ gây ra các cơn co thắt và dẫn đến các vấn đề sức khỏe như cục máu đông, cao huyết áp, chảy máu. Nếu hiện tượng này diễn ra liên tiếp trong thời gian dài có thể gây teo cơ. Do đó, để đảm bảo sức khỏe mà vẫn khắc phục được triệu chứng đau lưng khi mang thai, mẹ bầu nên có chế độ nghỉ phù hợp. Dành 15 – 30 phút để ngủ trưa, thời gian ngủ mỗi ngày có thể thêm 1 – 2 tiếng so với người bình thường là từ 8 – 10 tiếng.
2. Tập thể dục
Tập thể dục thường xuyên sẽ giúp tăng cường cơ bắp và sức khỏe cho xương khớp. Từ đó, giúp các khớp xương trở nên săn chắc và linh hoạt, dẻo dai hơn. Điều này đồng nghĩa với việc làm giảm căng thẳng lên cột sống, giúp giảm đau khi mang thai.
Một số bài tập an toàn đối với hầu hết phụ nữu mang thai là đi bộ, đạp xe đạp hoặc bơi lội. Bên cạnh đó, tùy thuộc và từng đối tượng, bác sĩ vật lý trị liệu có thể đề nghị mẹ bầu tập một vài bài tập tăng cường sức mạnh cho lưng và bụng.
3. Chườm nóng và lạnh
Chườm nóng và lạnh là biện pháp vật lý trị liệu khá an toàn đối với mẹ bầu. Chườm nóng sẽ giúp kích thích các vi mạch máu và dây thần kinh dưới da hoạt động, đồng thời giúp máu lưu thông nuôi dưỡng tốt hơn. Từ đó, giúp tăng khả năng hồi phục và cải thiện đau nhức ở lưng. Chưa kể đến, chườm lạnh giúp làm giảm đau và sưng, hỗ trợ điều trị đau lưng khi mang thai.
Người bệnh có thể sử dụng một túi nước đá đặt lên khu vực đau nhức trong vòng 20 phút. Thực hiện đều đặn 2 – 3 lần mỗi ngày và sau 3 ngày, bệnh nhân chuyển sang đặt túi chườm nóng. Với cách làm này giúp hỗ trợ điều trị bệnh khá tốt.
Tuy nhiên, bệnh nhân cũng nên lưu ý, không nên đặt túi chườm quá nóng hoặc quá lạnh có thể gây bỏng da và làm ảnh hưởng đến dây thần kinh cảm giác. Đặc biêt, không nên chườm nhiệt vào bụng khi đang mang thai tránh những tác động không tốt đến thai nhi.
4. Châm cứu
Châm cứu là một hình thức của y học Trung Quốc. Thủ thuật này thường sử dụng những chiếc kim nhỏ, mỏng và đã được vô trùng châm vào một số vị trí huyệt đạo nhất định nhằm kích hoạt hệ thống giảm đau tự nhiên. Bên cạnh đó, biện pháp này còn giúp mẹ bầu cải thiện tình trạng buồn nôn khi mang thai và ngăn ngừa chảy máu trong những tháng đầu.
Tuy nhiên, để thực hiện châm cứu, mẹ bầu cần tìm nhà vật lý trị liệu có trình độ chuyên môn và kinh nghiệm cao. Đồng thời, không nên thực hiện buổi châm cứu dài, tốt nhất chỉ nên thực hiện 15 – 20 phút. Nguyên nhân thời gian châm cứu quá dài có thể gây kích thích dẫn đến tình trạng co thắt tử cung, rất dễ gây sẩy thai.
5. Cải thiện tư thế
Tư thế không đúng khiến cột sống chịu nhiều áp lực là nguyên nhân gây đau lưng khi mang thai. Chính vì vậy, mẹ bầu nên thay đổi tư thế thích hợp khi làm việc hoặc ngồi, ngủ để giảm nhanh chứng đau nhức ở lưng.
Cụ thể, khi ngồi tại bàn làm việc, các mẹ có thể sử dụng một chiếc khăn cuộn lại và để sau lưng để hỗ trợ. Khi ngủ, nên ngủ nghiêng sang một bên với một chiếc gối kê dưới phần gối, bụng và đầu để làm giảm căng thẳng trên lưng. Ngoài ra, mẹ bầu có thể đặt chân lên một chiếc ghế đẩu và ngồi thẳng với vai, giúp giảm áp lực lên cột sống lưng. Mặt khác, thai phụ cũng nên đứng thẳng để giúp các cơ kéo dài và căng ra một cách tự nhiên, giảm đau nhức ở lưng.
6. Nắn khớp xương chiropractic
Nắn khớp xương là biện pháp điều chỉnh các khớp sai lệch, làm giảm áp lực và căng thẳng lên cột sống và dây thần kinh. Từ đó thúc đẩy việc hồi phục và cải thiện tình trạng đau nhức ở lưng. Theo các nhà nghiên cứu y khoa tại Thụy Điển, các thao tác nắn khớp xương giúp làm giảm nhanh triệu chứng đau lưng liên quan trong thai kỳ.
Và theo một nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Obstetrics and Gynecology vào năm 1998 đã cho biết, có 70% phụ nữ mang thai áp dụng biện pháp này và mang lại kết quả giảm đau lâu dài. Mặc dù là thao tác chỉnh hình cột sống an toàn trong thai kỳ nhưng các chuyên gia vẫn khuyên mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tìm đến biện pháp chăm sóc này.
7. Sử dụng đai đeo hỗ trợ
Nếu bị đau lưng khi mang thai, đặc biệt là tình trạng đau nhức ở vùng xương chậu quanh lưng dưới, hông và thắt lưng, mẹ bầy có thể sử dụng đai đeo hỗ trợ. Loại dây đai này có tác dụng nâng đỡ phần bụng và làm giảm áp lực, căng thẳng lên hệ thống xương vùng chậu và cột sống. Từ đó, chúng giúp phục hồi xương khớp và làm giảm đau.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng khuyến cáo người bệnh, nên đeo đai hỗ trợ trong những khoảng thời gian nhất định. Mẹ bầu nên mặc khi thực hiện các động tác uốn cong, nâng vật hoặc đi, đứng. Tuyệt đối không nên đeo tất cả thời gian trong ngày. Điều này làm hệ thống xương khớp và cơ bắp ngưng hoạt động, máu lưu thông kém gây ảnh hưởng nghiêm trọng về sau. Bên cạnh đó, thai phụ cũng nên lưu ý, không nên đeo đai hỗ trợ quá chặt tránh gây vỡ cơ quan vùng chậu.
Một số lời khuyên dành cho thai phụ giúp giảm đau lưng khi mang thai
Ngoài các biện pháp làm giảm đau lưng khi mang thai nêu trên, mẹ bầu cũng nên áp dụng các lời khuyên sau đây:
- Không nên mang giày cao gót
- Nếu cần nhặt vật từ mặt đất nên sử dụng chân để ngồi xổm chứ không được uốn cong lưng, cúi xuống nhặt
Nếu cơn đau lưng vẫn cứ tiếp diễn, người bệnh có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về một số loại thuốc giảm đau an toàn đối với thai phụ. Thông thường, nhân viên y tế có thể cho mẹ bầu sử dụng Acetaminophen (Tylenol) hoặc một số loại thuốc giãn cơ để cải thiện triệu chứng đau.
Aspirin và các thuốc chống viêm không steroid khác (NSAID) như naproxen (Aleve) hoặc ibuprofen (Advil và Motrin) không được khuyến cáo sử dụng ở mẹ bầu. Do đó, bà bầu nên thận trọng tránh tự ý mua dùng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cả mẹ và con.
Khi nào mẹ bầu cần điều trị từ bác sĩ?
Mặc dù đau lưng khi mang thai không nguy hiểm nhưng nếu gặp phải các biểu hiện sau đây, mẹ bầu nên đến ngay bệnh viện để được bác sĩ thăm khám. Bởi đau có thể không phải là triệu chứng sinh lý bình thường mà đau rất có thể là do vấn đề xương khớp gây nên.
- Cơn đau nhức diễn ra thường xuyên và dữ dội
- Đau ngày càng nghiêm trọng hoặc đau bắt đầu đột ngột
- Đau quặn thắt
- Khó tiểu
Đau lưng khi mang thai có thể là dấu hiệu của bệnh lý xương khớp. Do đó, khi thấy triệu chứng bệnh, người bệnh cần tiến hành kiểm tra tại cơ sở y tế uy tín và khắc phục bệnh theo hướng dẫn của bác sĩ.