Bị đau lưng và đau bụng dưới khi mang thai và cách xử lý đúng
Đau lưng và đau bụng dưới là những tình trạng dễ kích hoạt cùng lúc khi mang thai. Chúng khiến cho mẹ bầu mệt mỏi, khó chịu và gặp nhiều khó khăn khi vận động. Cần xử lý đúng cách để đảm bảo an toàn, tránh tác động xấu đến sức khỏe thai kỳ.
Nguyên nhân gây đau lưng và đau bụng dưới khi mang thai
Thai kỳ là khoảng thời gian rất nhạy cảm, cơ thể phụ nữ thường có những thay đổi nhất định. Chính những sự thay đổi này có thể khiến cho những cơn đau bất thường phát sinh, điển hình là đau lưng và đau bụng dưới.
Thống kê cho thấy rằng khoảng hơn 90% phụ nữ sẽ bị đau lưng và đau bụng dưới khi mang thai. Trong đó, đa phần là do những thay đổi sinh học thông thường ở cơ thể mẹ. Chỉ khoảng 3% nguyên nhân kích hoạt xuất phát từ các bệnh lỹ mãn tính.
Mẹ bầu có thể bị đau lưng và đau bụng dưới khi mang thai do:
1. Vấn đề tăng cân
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng đau lưng và đau bụng dưới khi mang thai. Trung bình mỗi phụ nữ sẽ tăng khoảng 10 – 15kg trong suốt thai kỳ. Tăng cân sẽ khiến cho vùng cột sống phải chịu đựng rất nhiều áp lực.
Đặc biệt, khi thai nhi lớn dần lên, vùng bụng to ra cũng sẽ gây chèn ép đến các khu vực lân cận. Điều này sẽ làm kích hoạt tình trạng đau nhức, dễ gặp nhất là ở vùng thắt lưng, khớp háng và bụng dưới.
2. Tư thế xấu
Mẹ bầu thường rất khó có được tư thế thoải mái cả khi ngồi hay nằm. Bởi bụng bầu chính là vật cản khiến mẹ bầu thường xuyên phải duy trì một tư thế kéo dài. Thói quen thiếu lành mạnh này đã khiến cho vùng cột sống phải chịu đựng nhiều áp lực.
Áp lực đè nén thường xuyên sẽ khiến cho mạch máu và dây thần kinh lân cận bị chèn ép. Chính điều này là nguyên nhân khiến tình trạng đau nhức lưng trải rộng ra cả vùng bụng dưới xuất hiện.
3. Thay đổi hormone
Ở những tháng cuối thai kỳ, thai nhi sẽ phát triển rất nhanh. Lúc này, cơ thể mẹ sẽ phải sản xuất lượng hormone relaxin đẻ làm giãn xương chậu và dây chằng. Mục đích là để đáp ứng sự phát triển của bé và chuẩn bị cho kỳ sinh nở.
Chính điều này sẽ gây tác động đến những khu vực lân cận, nhất là vùng thắt lưng và bụng dưới. Đây cũng chính là nguyên nhân kích hoạt những cơn đau lưng và bụng dưới trong thai kỳ.
4. Các vấn đề bệnh lý
Tình trạng đau lưng và đau bụng dưới khi mang thai thường là hiện tượng cơ học thông thường nhưng đôi khi nó cũng là dấu hiệu của các vấn đề bệnh lý.
Nếu cả hai tình trạng trên xuất hiện đồng thời thì thường liên quan đến các vấn đề như:
- Mang thai ngoài tử cung: Khiến vòi trứng bị căng giãn quá mức, từ đó kích hoạt tình trạng đau tức vùng bụng dưới lan ra cả lưng. Tình trạng này cần sớm được can thiệp nếu không có thể đe dọa đến tính mạng mẹ bầu.
- Sỏi thận: Thường gây đau bụng dưới âm ỉ và đau ở phần lưng bên trái, nhức mỏi vùng hông.
Nếu bạn bị đau lưng nhiều hơn khi mang thai thì có thể sẽ liên quan đến các vấn đề xương khớp. Điển hình như thoái hóa cột sống lưng, đau thần kinh tọa hay thoát vị đĩa đệm.
Còn tình trạng đau bụng dưới thì có thể là do các bệnh lý về phần phụ. Thường gặp nhất là u nang buồng trứng, viêm âm đạo hay viêm cổ tử cung. Ngoài ra đau bụng dưới khi mang thai còn có thể do các vấn đề thông thường như đầy bụng, khó tiêu, táo bón hay những cơn co thắt trong chuyển dạ giả.
Cách khắc phục tình trạng đau lưng và đau bụng dưới khi mang thai
Mặc dù có thể chỉ là hiện tượng sinh học bình thường nhưng nếu không sớm xử lý thì tình trạng đau lưng và đau bụng dưới khi mang thai cũng sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe thai kỳ. Điển hình nhất là ảnh hưởng đến chức năng vận động và tâm trạng của mẹ bầu.
Nếu bị đau lưng và đau bụng dưới khi mang thai, mẹ bầu cần chú ý:
1. Không đi lại, vận động quá nhiều
Nhiều mẹ bầu quan niệm rằng, việc đi lại và vận động khi mang thai sẽ hỗ trợ tốt hơn cho kỳ sinh nở. Tuy nhiên, nếu đi lại quá nhiều sẽ khiến áp lực dồn nén lên xương khớp nhiều hơn.
Đặc biệt là càng về cuối thai kỳ, bụng bầu càng lớn dần lên, bạn nên hạn chế đi lại và vận động quá nhiều. Bởi có thể khiến những cơn đau ở vùng thắt lưng và bụng dưới diễn ra thường xuyên hơn.
Ngoài ra, thói quen đi bộ và vận động quá nhiều còn làm tăng nguy cơ bị đau khớp gối ở phụ nữ mang thai. Tốt nhất mỗi ngày bạn chỉ nên đi bộ khoảng 5 – 10 phút để hỗ trợ tốt hơn cho kỳ sinh nở.
2. Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng
Chế độ dinh dưỡng luôn đóng một vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe thai kỳ. Khi mang thai, nhu cầu về dưỡng chất của cơ thể mẹ thường tăng lên để đáp ứng sự phát triển của cả thai nhi.
Chính vì thế, các mẹ bầu nên bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể. Đặc biệt là tăng cường những thực phẩm giàu canxi và vitamin D để giúp xương khớp chắc khỏe hơn. Đây là yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa tình trạng đau lưng trong thai kỳ.
Ngoài ra, bạn không nên ăn các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ cay nóng, chiên xào nhiều dầu mỡ. Bởi những loại thức ăn này thường khó tiêu, dễ gây chướng bụng, táo bón. Từ đó có thể làm phát sinh những cơn đau cuộn thắt ở vùng bụng dưới khi đang mang thai.
3. Dành thời gian nghỉ ngơi
Không ít mẹ bầu vẫn phải làm việc nặng nhọc ngay cả trong thai kỳ, nhất là ở những tháng cuối. Áp lực từ công việc rất dễ khiến cơ thể mẹ mệt mỏi, căng thẳng. Cùng với đó, việc duy trì quá lâu một tư thế khi làm việc cũng dễ khiến tình trạng đau lưng xuất hiện thường xuyên hơn.
Mẹ bầu nên dành thời gian nghỉ ngơi để hạn chế tình trạng đau nhức xương khớp và đau bụng dưới xuất hiện. Đồng thời việc nghỉ ngơi cũng sẽ giúp các mệ có được tâm lý thoải mái hơn để chuẩn bị tốt cho kỳ sinh nở.
4. Dùng gối cho bà bầu
Bụng bầu chính là vật cản khiến mẹ bầu không thể ngủ ở tư thế thoải mái như bình thường. Để cải thiện vấn đề này, các mẹ có thể sử dụng gối chuyên dụng dành riêng cho bà bầu.
Gối cho bà bầu thường có gần đệm đỡ bụng bầu giúp mẹ bầu có thể ngủ thoải mái hơn. Đồng thời không phải lo lắng vùng cột sống thắt lưng cũng như vùng bụng dưới bị chèn ép.
Bên cạnh đó, khi ngồi mẹ bầu cũng nên kê một chiếc gối nhỏ phía sau lưng để làm giảm áp lực lên cột sống. Điều này không chỉ giúp mẹ bầu ngồi thoải mái hơn mà còn cải thiện được tình trạng đau nhức lưng và bụng dưới.
5. Xoa bóp vùng đau nhức
Đây là một trong những biện pháp rất hữu hiệu giúp mẹ bầu ức chế nhanh tình trạng đau lưng và đau bụng dưới khi mang thai. Xoa bóp sẽ giúp cho mô cơ được giãn ra, tạo cảm giác thoải mái. Đồng thời, thực hiện xoa bóp ở vùng thắt lưng còn giúp giải phóng các dây thần kinh bị chèn ép.
Bạn có thể sử dụng một chút dầu nóng thoa lên vùng da phía ngoài khu vực bị đau trước khi massage. Đối với vùng bụng nên thoa nhẹ tay để tránh ảnh hưởng xấu đến thai nhi. Liệu pháp xoa bóp nên thực hiện vào buổi tối trước khi ngủ để giúp tinh thần thoải mái và ngủ ngon giấc hơn.
Khi nào nên thăm khám bác sĩ?
Nếu tình trạng đau lưng và đau bụng dưới chỉ là do vấn đề sinh học bình thường thì mẹ bầu không cần thiết phải thăm khám. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nó có thể là dấu hiệu của bệnh lý. Nếu không sớm can thiệp sẽ gây ra tác động xấu đến sức khỏe thai kỳ.
Bạn nên chú ý thăm khám sớm khi:
- Những cơn đau kích hoạt thưỡng xuyên với mức độ dữ dội
- Tình trạng đau nhức không giảm khi bạn đã áp dụng các liệu pháp khắc phục
- Có các biểu hiện khác đi kèm: mệt mỏi, chán ăn, ngứa vùng kín, nước tiểu bất thường…
Bị đau lưng và đau bụng dưới khi mang thai là vấn đề mà bất cứ mẹ bầu nào cũng cần chú ý. Các mẹ tuyệt đối không tự ý uống thuốc giảm đau để khắc phục. Bởi sử dụng thuốc khi mang thai thường gây tác dụng phụ ảnh hưởng đến sức khỏe cả mẹ và bé. Tốt nhất nên thăm khám để bác sĩ hướng dẫn cách xử lý an toàn.
