Bệnh đau lưng ở phụ nữ: Nguyên nhân, cách khắc phục

Bệnh đau lưng ở phụ nữ do nhiều nguyên nhân gây ra. Một số người bị đau lưng do thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ, lao động nặng nhọc nhưng nếu bị đau lưng kéo dài, chị em nên thận trọng với các vấn đề ở cột sống hay bộ phận phụ khoa. Bác sĩ có thể chỉ định các thuốc giảm đau, kháng viêm hay phẫu thuật để khắc phục chứng đau lưng cho phụ nữ.

Nguyên nhân gây đau lưng ở phụ nữ

Hiện tượng đau lưng ở phụ nữ có thể xảy ra do các vấn đề về y tế hoặc có liên quan đến chế độ sinh hoạt, vận động hàng ngày của người bệnh. Cụ thể như sau:

1. Đau lưng ở phụ nữ do bệnh lý

Đau lưng được xem là dấu hiệu cảnh báo của nhiều bệnh lý trong cơ thể mà phụ nữ mắc phải, đặc biệt là các vấn đề ở cột sống. Chị em nên thận trọng với các căn bệnh sau khi có dấu hiệu đau lưng kéo dài:

• Thoái hóa cột sống: Căn bệnh này thường gặp ở những phụ nữ trung niên tuổi từ 50 trở nên nhưng tỷ lệ người trẻ tuổi mắc bệnh đang có xu hướng ngày càng gia tăng. Nguyên nhân là do lao động nặng nhọc, thừa cân, hoạt động sai tư thế khiến cho đốt sống cũng như lớp sụn bị tổn thương và ngày càng bị ăn mòn dẫn đến thoái hóa đốt sống. Vị trí đau lưng tùy thuộc vào khu vực đốt sống bị ảnh hưởng.
• Đau thần kinh tọa: Phụ nữ mắc chứng đau thần kinh tọa thường bị đau thắt lưng. Cảm giác đau và tê bì còn có thể lan dọc xuống đùi và bàn chân.
• Các vấn đề về phụ khoa: Một số bệnh lý phụ khoa cũng có thể gây đau lưng ở phụ nữ. Thường gặp nhất là bệnh nhiễm trùng cổ tử cung, sa tử cung, u xơ hoặc u nang tử cung hay nguy hiểm hơn là bệnh ung thư cổ tử cung. Vị trí đau thường xuất phát từ khu vực lưng dưới.
• Hội chứng Piriformis ( hay hội chứng cơ tháp): Bệnh chủ yếu khiến phụ nữ bị đau ở khu vực thắt lưng nhưng trường hợp nặng có thể gây đau toàn thân. Cơn đau có khuynh hướng tăng nặng hơn khi leo cầu thang hoặc ngồi xe hơi trong nhiều giờ liền.
• Bệnh thoát vị đĩa đệm: Nhân nhày đĩa đệm nằm giữa các đốt sống có thể bị lệch ra khỏi vị trí bình thường và chèn ép vào dây thần kinh khiến cho chị em thường xuyên bị đau lưng âm ỉ và gặp khó khăn khi vận động.
• Suy thận: Đôi khi, bệnh đau lưng ở phụ nữ có thể phát triển sau khi mắc chứng suy thận. Trường hợp này, chị em có cảm giác đau quặn ở khu vực thắt lưng trái hoặc phải. Chức năng thận bị suy giảm cũng có thể gây ra nhiều vấn đề khác như buồn nôn, mệt mỏi, tiểu nhiều về đêm…
• Bệnh viêm cột sống dính khớp: Sự phát triển của căn bệnh này có liên quan đến một loại gen mang tên HLA-B27. Phụ nữ bị viêm cột sống dính khớp thường bị đau lưng vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi một chỗ quá lâu.
• Viêm dây chằng: Cơn đau lưng thường xuất hiện ở vị trí dây chằng bị viêm và thường tăng nặng hơn khi bệnh nhân cúi lên cúi xuống, đi lại nhiều hoặc bưng bê đồ nặng.
• Các chấn thương ở cột sống: Các chấn thương xảy ra ở cột sống và phần mềm xung quanh cũng có thể gây ra hiện tượng đau lưng ở phụ nữ.
• Loãng xương. Căn bệnh này xảy ra chủ yếu ở phụ nữ trung niên và người lớn tuổi do bị thiếu hụt canxi. Người bị loãng xương không chỉ đau lưng mà còn có thể bị đau nhức toàn thân và dễ bị gãy xương khi va đập, té ngã.
• Rối loạn chức năng của khớp cùng chậu ( hội chứng khớp cùng chậu): Căng bệnh này có thể khiến cho phụ nữ bị đau ở vùng thắt lưng, mông. Đôi khi cơn đau còn lan cả xuống một hoặc hai chân.
• Viêm ruột thừa: Phụ nữ bị viêm ruột thừa thường đau lưng ở bên phải ngay phần eo. Cơn đau cũng có thể xuất hiện ở vùng rốn nằm trước hố chậu phải, ấn tay vào có cảm giác đau nặng hơn. Một số phụ nữ còn bị sốt nhẹ do nhiễm trùng ruột thừa.
• Viêm đường tiết niệu: Cơn đau do nhiễm trùng đường tiết niệu gây ra thường xuất phát từ vùng lưng bên phải và khu vực eo lưng. Ngoài ra, bệnh nhân còn bị thay đổi thói quen tiểu tiện, sốt, buồn nôn.
• Hội chứng đau cơ xơ hóa: Bệnh ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống gân, cơ và dây chằng nên có thể gây ra những cơn đau mãn tính ở lưng cho phụ nữ. Bệnh nhân cũng có thể bị rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi, khả năng vận động kém linh hoạt.
• Gai cột sống: căn bệnh này còn có tên gọi là vôi hóa cột sống. Bệnh thường phát triển sau khi gặp chấn thương ở đốt sống. Lúc này cơ thể sẽ bù đắp canxi để sữa chữa vùng bị tổn thương dẫn đến sự phát triển thêm ra của các mấu xương nhỏ trên thân đốt sống. Gai xương có thể ảnh hưởng đến phần mềm xung quanh khiến cho phụ nữ bị đau lưng.

2. Các nguyên nhân khác gây đau lưng ở phụ nữ

Không phải phụ nữ nào bị đau lưng cũng do bệnh lý gây ra. Một số trường hợp có thể bị đau lưng vì những lý do khác như:

• Ngồi hoặc đứng lâu làm gia tăng áp lực lên cột sống và khiến khí huyết kém lưu thông, từ đó dẫn đến đau lưng.
• Dư thừa cân nặng, béo phì
• Ít vận động
• Bưng bê vật nặng nhiều
• Cúi lên cúi xuống thường xuyên
• Tư thế ngồi làm việc hoặc tư thế ngủ không đúng
• Sự thay đổi hormone cùng với quá trình tăng cân và giãn nở tử cung trong thai kỳ cũng khiến phụ nữ mang thai bị đau lưng
• Thường xuyên đi giày cao gót
• Căng thẳng quá mức
• Một số phụ nữ bị đau lưng khi tới kỳ hành kinh do ảnh hưởng của sự thay đổi nội tiết tố.

Bệnh đau lưng ở phụ nữ có nguy hiểm không?

Ở  một số phụ nữ, hiện tượng đau lưng có thể chấm dứt sau vài ngày nên không có gì đáng lo ngại. Tuy nhiên, có những trường hợp bị đau lưng kéo dài nhiều ngày nên không tránh khỏi cảm giác hoang mang, lo lắng. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng lớn đến tâm lý mà còn gây cản trở đến sinh hoạt cũng như công việc của bệnh nhân.

Nếu triệu chứng đau lưng ở phụ nữ là do ảnh hưởng của các bệnh lý tiềm ẩn trong cơ thể thì việc phát hiện và điều trị chậm trễ có thể khiến bệnh tình ngày càng nặng hơn, đồng thời dẫn đến nhiều biến chứng nguy hại cho sức khỏe. 

Bệnh đau lưng ở phụ nữ cũng gây trở ngại cho các hoạt động ở lưng như cúi lên, cúi xuống, vặn mình… Khả năng vận động của người bệnh không chỉ gặp khó khăn mà nghiệm trọng hơn, bệnh nhân còn có thể bị tàn phế suốt đời.

Chính vì những nguy cơ tiềm ẩn ở trên mà phụ nữ có biểu hiện bị đau lưng được khuyên nên sớm tìm đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị bệnh từ sớm.

Chẩn đoán bệnh đau lưng ở phụ nữ

Việc chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh đau lưng ở phụ nữ có ý nghĩa rất quan trọng đối với quá trình điều trị bệnh. Nó cho phép bác sĩ có thể xây dựng được phác đồ điều trị và dự phòng bệnh hiệu quả.

Quá trình chẩn đoán bệnh đau lưng ở phụ nữ được bắt đầu bằng thăm khám lâm sàng. Bác sĩ sẽ trao đổi với bệnh nhân để nắm rõ được các triệu chứng liên quan, hỏi thăm lịch sử bệnh, chế độ sinh hoạt hàng ngày. 

Tiếp theo, bác sĩ tiến hành thăm khám bên ngoài lưng để tìm kiếm điểm đau và các dấu hiệu khác , chẳng hạn như sưng, viêm ngoài cột sống… Bệnh nhân cũng được yêu cầu thực hiện một số hoạt động để đánh giá chức năng vận động của cột sống. Điều này có thể chỉ ra mức độ nghiêm trọng cũng như những ảnh hưởng của bệnh tới phụ nữ.

Một số xét nghiệm khác có thể được chỉ định nhằm phát hiện tổn thương bên trong khu vực bị đau và giúp xác định nguyên nhân gây bệnh. Bao gồm:

• Chụp X-quang: Giúp quan sát được cấu trúc của cột sống và phát hiện ra các vấn đề như thoái hóa cột sống, viêm cột sống dính khớp, gai cột sống hay loãng xương.
• Chụp MRI: Xét nghiệm này cho phép bác sĩ chẩn đoán được tình trạng đau lưng ở phụ nữ do các vấn đề phức tạp hơn như thoát vị đĩa đệm cột sống, đau thần kinh tọa.
• Đo loãng xương: Được chỉ định cho các trường hợp nghi ngờ bị đau lưng do loãng xương.
• Xét nghiệm máu hoặc nước tiểu: Giúp phát hiện ra các bệnh lý có liên quan đến nhiễm trùng, chẳng hạn như viêm đường tiết niệu.

Cách điều trị bệnh đau lưng ở phụ nữ

Để chữa đau lưng ở phụ nữ, bác sĩ có thể kê toa các thuốc giảm đau và điều trị các triệu chứng và bệnh lý có liên quan. Một số mẹo tự nhiên cũng được nhiều người áp dụng để khắc phục đau lưng tại nhà. Trong trường hợp không đáp ứng được với các phương pháp điều trị nội khoa, bệnh nhân sẽ được chỉ định phẫu thuật.

1. Cách trị đau lưng ở phụ nữ tại nhà

Sử dụng các bài thuốc thảo dược hay các mẹo tự nhiên mặc dù không thể giúp loại bỏ nguyên nhân gây đau lưng nhưng có thể hỗ trợ xoa dịu cơn đau cho những người phụ nữ bị bệnh. 

– Chườm nóng hoặc chườm lạnh:

Phương pháp này sử dụng nhiệt để giảm đau lưng ở phụ nữ. Trường hợp bị đau lưng do mới bị chấn thương, khu vực đau có biểu hiện sưng đỏ thì bệnh nhân có thể bọc đá lạnh vào trong một cái khăn hay túi chườm rồi áp trực tiếp lên vùng lưng bị đau nhức. Thời gian chườm kéo dài từ 15 – 20 phút và có thể lặp lại nhiều lần trong ngày để cảm thấy dễ chịu hơn. Khoảng cách giữa hai lần chườm lạnh tối thiểu là 2 giờ.

Trường hợp bị đau lưng không có biểu hiện sưng viêm bên ngoài thì có thể lựa chọn phương pháp chườm nóng. Nhiệt độ cao có tác dụng giảm đau lưng, kích thích lưu thông máu qua vùng lưng bị đau để tổn thương bên trong nhanh được chữa lành. Với cách này, chị em chỉ cần lấy một chai nước nóng hay túi đựng muối đã được rang nóng chườm lên vị trí cần điều trị khoảng 10 phút. Áp dụng 4 – 5 lần trong ngày để cơn đau được tạm thời làm dịu.

– Massage chữa bệnh đau lưng ở phụ nữ:

Thao tác massage nhẹ nhàng ở vùng lưng bị đau có thể giúp đả thông kinh mạch, tăng cường lưu thông máu, giảm viêm và làm thư giãn thần kinh cũng như các cơ ở lưng. Điều này sẽ giúp cải thiện đáng kể tình trạng đau lưng ở phụ nữ.

Các bước massage giảm đau lưng cho nữ giới được thực hiện như sau:

• Bệnh nhân nằm sấp trên giường. Người trợ giúp ngồi bên cạnh xòe rộng hai bàn tay và xoay tròn trên lưng.
• Tiếp tục dùng tay xát theo chiều dọc rồi theo chiều ngang trên vùng lưng bị đau sao cho hai tay di chuyển theo hướng ngược chiều nhau.
• Dùng các đầu ngón tay ấn từ từ vào điểm co cứng trên lưng để đả thông kinh mạch, chống co thắt cơ.
• Lấy mu bàn tay day mạnh kết hợp ấn vào vùng lưng bị đau
• Cuống cùng bấm đầu ngón cái vào từng điểm đau kết hợp day và xoa để tăng cường lưu thông khí huyết ở khu vực này.

– Chườm muối gừng nóng chữa bệnh đau lưng ở phụ nữ

Đây cũng là một trong những mẹo trị đau lưng tại nhà đang được nhiều chị em thực hiện. Gừng tươi được đem rửa sạch, băm nhỏ rồi bỏ vào chảo rang cùng với muối hột. Cuối cùng, dùng một miếng vải sạch bọc hỗn hợp trên lại và chườm lên khu vực bị đau.

Thực hiện đều đặn mỗi ngày 3 – 4 lần trong chỉ giúp giảm đau lưng mà còn giúp hỗ trợ cải thiện tình trạng co cứng cơ, viêm cột sống hay viêm dây chằng. Mỗi lần, bệnh nhân có thể chườm khoảng 20 phút. Trong thời gian thực hiện nếu hỗn hợp nguội, hãy bỏ vào chảo rang nóng trở lại rồi tiếp tục chườm.

– Bài thuốc chữa đau lưng cho phụ nữ từ ngải cứu

Ngải cứu là thảo dược có tính ấm, giúp hoạt huyết, giảm đau, tiêu thũng. Nó thường được dân gian sử dụng để chữa đau lưng, đau bụng và các bệnh lý về xương khớp.

• Cách 1: Dùng 1 nắm ngải cứu đem răng với muối hạt và chườm vào vùng lưng bị đau 15 – 20 phút. Áp dụng 3 lần trong ngày.
• Cách 2: Rửa sạch 300 gram ngải cứu, ngâm nước muối rồi vớt ra cho ráo nước. Xay lá lấy nước cốt, trộn thêm vào 2 muỗng mật ong rồi chia đều uống vào buổi sáng và tối trong 2 tuần liên tục.

Ngoài những cách trên, dân gian còn dùng cây lược vàng, lá lốt, đu đủ hay đinh lăng và một số thảo dược khác để làm thuốc trị đau lưng ở phụ nữ. Cần nhớ rằng, các bài thuốc dân gian chỉ có tác dụng hỗ trợ làm giảm cơn đau. Tác dụng cũng không mạnh bằng thuốc tây nên chỉ thích hợp cho người bị đau lưng nhẹ. Nếu cơn đau lưng kéo dài và sử dụng các mẹo tự nhiên không có hiệu quả thì chị em nên nhanh chóng đi khám để được sử dụng thuốc điều trị.

2. Chữa bệnh đau lưng ở phụ nữ bằng thuốc tây

Phụ nữ bị đau lưng có thể được chỉ định các loại thuốc như:

• Thuốc giảm đau, kháng viêm: Bao gồm các thuốc như Paracetamol,  Codein hay Aspirin, Tramadol. Chúng có tác dụng giảm đau tốt đối với các trường hợp bị đau ở mức độ nhẹ đến trung bình. 
• Thuốc giãn cơ: Loại thuốc này có tác dụng chống co thắt cơ nên cũng có thể giúp giảm nhẹ cơn đau, tăng phạm vi chuyển động của cột sống lưng. Các thuốc thường được sử dụng bao gồm: Soma, Dantrolene, Parafon Forte, Norflex, Baclofen…
• Thuốc kháng sinh: Được sử dụng cho các trường hợp bị đau lưng do các vấn đề có liên quan đến nhiễm khuẩn.

3. Phẫu thuật chữa đau lưng

Một số bệnh lý như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống… ở mức độ nặng có thể gây ra những cơn đau lưng nghiêm trọng kèm theo nhiều biến chứng khác. Nếu không đáp ứng được với thuốc hay các phương pháp điều trị bảo tồn khác, bệnh nhân sẽ được chỉ định làm phẫu thuật điều trị bệnh. 

Phương pháp phẫu thuật được thực hiện sẽ tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý, sức khỏe chung cũng như mong muốn của người bệnh. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn được phương pháp điều trị phù hợp.

Cách phòng ngừa bệnh đau lưng ở phụ nữ

Để giảm thiểu nguy cơ bị đau lưng, chị em phụ nữ cần chú ý một số vấn đề sau:

• Hạn chế mang giày cao gót, nhất là khi phải đi lại nhiều
• Không cố gắng xách hay bưng bê vật nặng quá mức làm tăng gánh nặng lên cột sống. Hãy nhờ sự giúp đỡ của người khác khi cần thiết.
• Giữ tư thế đúng trong sinh hoạt hàng ngày. Giữ cho cột sống lưng luôn thẳng khi ngồi làm việc, học tập. Nếu phải ngồi lâu, thỉnh thoảng nên đứng dậy đi lại, hoạt động nhẹ vài phút để tránh bị co cứng cơ và giải phóng áp lực cho cột sống.
• Khi ngủ, tốt nhất bạn nên nằm ngửa. Tránh nằm sấp hoặc nằm ở tư thế cong vẹo cột sống lưng. Lựa chọn đệm có chất lượng tốt và độ mềm vừa phải để có thể thoải mái khi ngủ.
• Tăng cường các thực phẩm giàu canxi, vitamin D hay phốt pho vào trong thực đơn. Chúng sẽ giúp xương cột sống phát triển cứng cáp, khỏe mạnh hơn.
• Duy trì cân nặng ở mức hợp lý, tránh để tăng cân quá mức làm ảnh hưởng đến cột sống.
• Tập thể dục mỗi ngày để nâng cao sức khỏe, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh đau lưng ở phụ nữ cũng như nhiều bệnh tật khác trong cơ thể. Người bệnh nên lựa chọn các bài tập phù hợp với thể lực của nữ giới và kiên trì rèn luyện như một thói quen. Tránh tập luyện quá sức khỏe tham gia các bộ môn có cường độ cao gây chấn thương cho cột sống.