Axit uric là gì, chỉ số axit uric bao nhiêu là cao và cách xử lý

Nồng độ Axit Uric có thể biểu hiện cho một số vấn đề sức khỏe nhất định. Người bệnh cần tìm hiểu Axit Uric là gì, chỉ số Axit Uric bao nhiêu là cao để có cách xử lý điều trị phù hợp. Tham khảo bài viết để biết thêm chi tiết. 

Acid Uric là gì?

Axit uric (hay acid uric) là một chất dị vòng có công thức là C5H4N4O3. Chúng được tạo ra bên trong cơ thể qua quá trình thoái giáng nhân Purin có ở một số thực phẩm. Hầu hết các Axit Uric được đào thải ra khỏi cơ thể của bạn khi bạn đi tiểu hoặc đại tiện. Axit Uric là thành phần hoàn toàn vô hại nếu được giữ ở mức cân bằng. Nồng độ Axit Uric cao có thể gây ra một số bệnh lý và vấn đề về sức khỏe.

• Hợp chất dị vòng của axit uric gồm 4 chất chính: Oxi, cacbon, nitơ và hydro
• Nhà khoa học Carl Wilhelm Scheele – Thụy Điển là người đầu tiên trên thế giới phát hiện ra axit uric nhờ phân lập sỏi thận năm 1776
• Nhà khoa học Ivan Horbaczewski – Ukraina là người đầu tiên tổng hợp được axit vào năm 1882
• Nó tạo thành urat và axit urat (các ion và muối)
• Khả năng hòa tan của acid uricd và các muối của nó trong máu khá thấp.
• Axit uric vốn là một chất thiết yếu của cơ thể con người, là sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa purin và được bài tiết qua nước tiểu. Nó cũng được tìm thấy nhiều trong một số loại thực phẩm như đậu Hà Lan, đồ uống có cồn…
• Khi nồng độ axit uric quá cao, nó có thể gây ra bệnh gút (được dùng để chẩn đoán gút)

Tìm hiểu về chỉ số Axit Uric

1. Chỉ số Axit Uric bình thường là bao nhiêu?

Khi thực phẩm được cơ thể hấp thụ sẽ chuyển hóa và chuyển thành Axit Uric. Axit Uric lắng đọng một lượng nhất định trong cơ thể và sẽ được đào thải phần lớn thông qua thận. Chỉ số Axit Uric có thể phản ánh tình trạng sức khỏe.

Để xác định chỉ số Axit Uric bạn cần thực hiện xét nghiệm chuyên dụng. Đơn vị đo Axit Uric được tính bằng miligam (mg) và đơn vị đo máu là decilit (dL). Vì vậy đơn vị để xác định chỉ số Axit Uric là mg / dL.

Chỉ số Axit Uric bình thường là:

• Đối với nữ: 6 mg / dL
• Đối với nam: 7 mg / dL

2. Chỉ số Acid Uric bao nhiêu là cao?

Nồng độ Acid Uric trong máu được cho là cao khi:

• Đối với nữ: Trên 6 mg / dL
• Đối với nam: Trên 7 mg / dL

Nồng độ Acid Uric cao có thể là dấu hiệu của nhiều tình trạng bao gồm bệnh gút , bệnh thận và ung thư. Tuy nhiên đôi khi bạn ăn thực phẩm có nhiều Purin cũng làm tăng nồng độ Acid Uric trong máu.

Thông thường, để xác định nguyên nhân khiến Acid Uric cao bác sĩ sẽ yêu cầu các xét nghiệm khác. Ngoài ra, một số loại thuốc cũng làm tăng nồng độ Acid Uric, do đó bác sĩ có thể yêu cầu kiểm tra các loại thuốc người bệnh đang sử dụng.

3. Chỉ số Acid Uric bao nhiêu là bị Gout?

Nồng độ Acid Uric trong máu cao có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm bệnh Gout. Tham khảo thang đo nồng độ Acid Uric và nguy cơ mắc bệnh Gout như sau:

• 6.5 – 7.2 mg / dL: Chỉ số Acid Uric vượt ngưỡng bình thường. Lúc này các tinh thể Urat có thể bị lắng đọng tại các khớp.
• 7.2 – 8.2 mg / dL: Chỉ số Acid Uric tăng cao, người bệnh có thể gặp tình trạng đau râm ran tại các khớp.
• 8.2 – 10 mg / dL: Xuất hiện các triệu chứng Gout cấp bao gồm sưng viêm, đỏ, đau,…
• 10 – 10 mg / dL: Nồng độ Acid Uric rất cao. Lúc này tình trạng Gout đã chuyển sang mãn tính.
• Lớn hơn 12 mg / dL: Nồng độ Acid Uric trong máu rất cao. Các hạt Tophi (tinh thể màu trắng xuất hiện ở các khớp xương) đã được hình thành với kích thước khác nhau trên các khớp. Lúc này người bệnh có thể phải đối mặt với nhiều biến chứng.

Cách xử lý khi Acid Uric trong máu cao

Để làm giảm chỉ số Axit Uric trong máu người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp tự nhiên như sau:

1. Hạn chế thực phẩm giàu Purine

Hạn chế nguồn Axit Uric trong chế độ ăn uống của bạn bằng cách giảm lượng thực phẩm giàu Purine. Các loại thực phẩm giàu Purine như:

• Thịt heo, gà tây, thịt cừu, bê
• Nội tạng động vật
• Cá và động vật có vỏ
• Súp lơ
• Đậu xanh
• Nấm

2. Hạn chế đường

Đường cũng là một tác nhân có thể dẫn đến nồng độ Acid Uric trong máu cao. Do đó, hãy kiểm tra lượng đường bổ sung trong chế độ dinh dưỡng để cân bằng nồng độ Acid Uric.

Các loại thức ăn đóng gói, chế biến sẵn, thức ăn nhanh, siro thường chứa nhiều đường hoặc đường hóa học. Do đó, hạn chế sử dụng các loại thức ăn này.

Đồ uống có đường bao gồm soda, nước ép trái cây cô đặc có thể chứa đến 55% là đường. Do đó, hãy thường xuyên uống nước lọc hoặc nước ép rau củ để hạn chế đường.

3. Uống nhiều nước

Uống nhiều nước giúp thận thải Axit Uric nhanh hơn. Do đó thường xuyên uống nước 1,5 – 2 lít mỗi ngày có thể góp phần làm giảm lượng Axit Uric.

4. Hạn chế rượu

Rượu làm cơ thể mất nước và góp phần làm tăng nồng độ Acid Uric. Khi tiêu thụ rượu cơ thể sẽ ưu tiên lọc các thành phần của rượu ra khỏi cơ thể. Do đó, vô tình làm tăng chỉ số Acid Uric và các chất thải khác trong máu.

Ngoài ra, một số loại rượu, bia, đồ uống có cồn cũng có thể chứa Purin. Điều này góp phần làm tăng Axit Uric.

5. Giảm cân

Tăng cần có thể làm chỉ số Acid Uric trong máu cao hơn bình thường. Tế bào mỡ tạo ra một lượng Acid Uric cao hơn rất nhiều so với tế bào cơ bắp. Bên cạnh đó, tăng cân cũng khiến cơ thể khó lọc tế bào Acid Uric.

Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì hãy tham khảo y kiến của chuyên gia dinh dưỡng để giảm cân an toàn. Việc thực hiện chế độ ăn kiêng, giảm cân nhanh cũng có thể ảnh hưởng đến chỉ số Acid Uric.

6. Cân bằng nồng độ Insulin

Người bị tiểu đường có thể có quá nhiều Insulin trong máu. Hormone này cần thiết để di chuyển đường trong máu vào các tế bào khác trong cơ thể. Tuy nhiên, quá nhiều Insulin có thể làm tăng nồng độ Axit Uric trong cơ thể và tăng cân.

Kiểm tra lượng đường trong máu cũng là điều quan trọng, ngay cả khi bạn không bị tiểu đường.

7. Thêm chất xơ vào chế độ ăn uống của bạn

Tiêu thụ nhiều chất xơ sẽ giúp cơ thể hạn chế Axit Uric. Chất xơ cũng giúp cơ thể cân bằng lượng đường và Insulin trong máu. Ngoài ra, ăn chất xơ làm tăng cảm giác no, giúp giảm nguy cơ ăn quá nhiều gây thừa cân, béo phì.

Các loại thức ăn giàu chất xơ bao gồm:

• Trái cây tươi, đông lạnh hoặc khô
• Rau củ
• Yến mạch nguyên hạt
• Quả hạch
• Lúa mạch

8. Giảm căng thẳng

Căng thẳng, stress, áp lực công việc hoặc thức khuya có thể làm tăng tình trạng viêm trong cơ thể. Viêm có thể làm chỉ số Axit Uric tăng cao. Để giảm căng thẳng, bạn có thể thực hiện động tác thiền, yoga, bài tập hít thở.

Để có giấc ngủ khỏe mạnh, bạn có thể lưu ý các vấn đề như:

• Tránh sử dụng thiết bị kỹ thuật số trong 2 – 3 giờ trước khi đi ngủ.
• Ngủ và thức dậy vào một thời điểm nhất định trong ngày.
• Tránh dùng Caffeine sau 14 giờ.

Đến bệnh viện hoặc liên hệ với bác sĩ nếu bạn thường xuyên mất ngủ hoặc khó ngủ. Rối loạn giấc ngủ có thể báo hiệu cho một số bệnh lý nghiêm trọng khác.

9. Kiểm tra thuốc và thực phẩm chức năng

Một số loại thuốc và thực phẩm bổ sung có thể làm gia tăng chỉ số Axit Uric trong máu. Các loại thuốc phổ biến bao gồm:

• Aspirin
• Vitamin B-3
• Thuốc lợi tiểu
• Thuốc ức chế miễn dịch
• Thuốc hóa trị

Nếu bạn cần sử dụng thuốc để điều trị bệnh, hãy thông báo cho bác sĩ. Bác sĩ có thể đưa ra lời khuyên hoặc đề nghị đổi loại thuốc khác phù hợp hơn.

Chỉ số Axit Uric cao có thể dẫn đến một số bệnh lý nhất định. Do đó, thường xuyên kiểm soát nồng độ Axit Uric bằng cách thực hiện chế độ ăn dành cho người tăng Axit Uric, kiểm soát Insulin và những gì mà cơ thể dung nạp. Trao đổi với bác sĩ khi bạn có bất cứ câu hỏi hoặc thắc mắc có liên quan nào.