Ngón chân út bị sưng đau: Nguyên nhân và cách trị

Ngón chân út bị sưng đau là biểu hiện thường gặp khi bị chấn thương hoặc do mắc các bệnh lý như viêm khớp, thoái hóa khớp ngón chân út hay bệnh gout. Để khắc phục tình trạng này, người bệnh có thể sử dụng thuốc bác sĩ kê đơn kết hợp với một số biện pháp chữa trị tự nhiên tại nhà.

Triệu chứng ngón chân út bị sưng đau

Sưng đau ngón chân út là một vấn đề liên quan đến xương khớp rất nhiều người gặp phải. Người bệnh thường bị đau nhức âm ỉ hoặc dữ dội tại ngón chân bị sưng. Khi vận động càng khiến cơn đau trở nên nghiêm trọng hơn. Đôi khi bệnh nhân có thể bắt gặp một số triệu chứng khác như:

• Khớp bị biến dạng: Khớp ngón chân út có biểu hiện bị lệch ra khỏi ổ khớp hoặc không còn giữ được cấu trúc bình thường.
• Nóng đỏ ngón chân út: Không chỉ bị sưng đau, ngón chân út bị tổn thương còn có hiện tượng viêm đỏ, chạm tay vào có cảm giác nóng ấm.
• Cứng khớp: Ngón chân út bị sưng đau còn có biểu hiện cứng, khó thực hiện các cử động thông thường như mở rộng ngón chân, đưa lên, đưa xuống.
• Các triệu chứng khác: Tùy theo nguyên nhân gây sưng đau ngón chân út mà đôi khi người bệnh còn có thể bắt gặp các triệu chứng khác như nóng sốt, trong người mệt mỏi, tê bì ngón chân…

Hiện tượng ngón chân út bị sưng có thể xuất phát từ những nguyên nhân thông thường hoặc đôi khi nó có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý về xương khớp. Nếu tình trạng sưng đau kéo dài người bệnh nên đi khám để được chẩn đoán xác định chính xác bệnh tình cùng nguyên nhân gây bệnh, từ đó tiến hành điều trị từ sớm. Tránh để kéo dài làm ảnh hưởng đến tâm lý cũng như khả năng vận động của khớp ngón chân út.

Nguyên nhân ngón chân út bị sưng

Khớp ở ngón chân út có kích thước khá nhỏ nên dễ bị tổn thương, sưng đau. Các nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này bao gồm:

• Viêm khớp

Đây là một trong những thủ phạm phổ biến nhất dẫn đến sưng đau ngón chân út. Ở những người mắc bệnh viêm khớp, khớp ngón chân út có biểu hiện sưng to, nóng đỏ và đau nhức vô cùng khó chịu. Bên cạnh đó, người bệnh còn có biểu hiện cứng khớp và gặp khó khăn khi mở rộng ngón chân út.

Nguyên nhân dẫn đến viêm khớp ngón chân út có thể là do bị nhiễm khuẩn hoặc do phát triển từ một chấn thương tại khớp. Bệnh cần được điều trị sớm để ngăn chặn không cho viêm khớp tiến triển thành mãn tính gây hủy hoại khớp.

• Mang giày không phù hợp:

Những người thường xuyên mang giày cao gót hoặc sử dụng giày thể thao kích thước quá nhỏ khiến ngón chân út chịu nhiều áp lực, từ đó dẫn đến tổn thương. Ngón chân út bị sưng đau chính là một hậu quả tất yếu.

• Bong gân:

Hiện tượng bong gân ở ngón chân út gây tổn thương đến các mô mềm cũng như dây chằng xung quanh ngón chân út. Điều này có thể khiến ngón chân bị sưng đỏ, đau nhói và không thể thực hiện được các cử động thông thường.

• Bệnh gout

Ngón chân cái bị sưng đau có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh gout. Bệnh có thể ảnh hưởng đến bất kỳ khớp nào trên cơ thể, phổ biến nhất là các khớp ngón tay chân. 

Bệnh gout khởi phát khi lượng axit uric trong máu tăng cao quá mức. Chất này sau một thời gian sẽ tích tụ thành các tinh thể muối sắc nhọn chọc vào khớp và phần mền xung quanh ngón chân út khiến cho khu vực này bị sưng đau dữ dội. Các triệu chứng của bệnh gout thường xuất hiện một cách đột ngột vào ban đêm. Nếu có hiện tượng trên thì bạn nên thận trọng với bệnh gout.

• Chấn thương khớp ngón chân út

Ngón chân út có thể bị chấn thương trong lúc chơi thể thao, lao động, té ngã hoặc tai nạn xe cộ. Tất cả đều có thể khiến cho ngón chân bị sưng đau.

• Trật khớp ngón chân út

Trật khớp ngón chân út là chấn thương phổ biến khiến cho ngón chân bị đau đớn, sưng tấy. Trường hợp nặng, bạn có thể thấy khớp ngón chân bị lệch hẳn ra ngoài.

• Thoái hóa khớp:

Một số trường hợp bị thoái hóa khớp ngón chân út cũng khiến cho ngón chân bị sưng đau. Ngoài ra, người bệnh còn có biểu hiện cứng khớp, khó cử động ngón chân út, nhất là vào buổi sáng.

• Viêm đa khớp dạng thấp:

Bệnh có thể ảnh hưởng đến lớp màng hoạt dịch của nhiều khớp trên cơ thể cùng lúc và thường có tính chất đối xứng, tức nếu ngón chân út ở một bên bị sưng đau thì ngón út ở bàn chân còn lại cũng xảy ra hiện tượng tương tự. Bên cạnh triệu chứng này, người bệnh còn có biểu hiện nóng đỏ khớp, các khớp ngón chân út có thể bị cứng lại hoặc thậm chí là biến dạng theo thời gian nếu không được điều trị tốt.

Ngón chân út bị sưng đau phải làm sao?

Để chấn đoán nguyên nhân gây sưng đau ở ngón chân út, bác sĩ chuyên khoa có thể chỉ định chụp x-quang, làm xét nghiệm máu hay các phương pháp cận lâm sàng khác. Bệnh nhân có thể được chỉ định dùng thuốc điều trị nếu cần thiết và kết hợp với một số mẹo tự nhiên để hỗ trợ làm giảm các triệu chứng khó chịu.

1. Chườm nóng hoặc chườm lạnh giảm sưng đau ngón chân út

Chườm nóng hoặc chườm lạnh áp dụng liệu pháp nhiệt để giảm sưng, làm dịu cơn ở ngón chân út. Trong đó:

• Chườm lạnh: Phương pháp chườm lạnh thích hợp với người mới bị chấn thương. Nhiệt lạnh khi tiếp xúc với khu vực tổn thương sẽ ức chế quá trình sưng viêm ở các mô và giúp người bệnh bớt cảm giác đau nhức khó chịu. Khi thực hiện, bạn chỉ cần lấy 1 cọc đá nhỏ bọc vào trong miếng vải mỏng, sau đó chườm trực tiếp lên ngón chân bị tổn thương trong 15 phút. Lặp lại 2 – 3 lần mỗi ngày để cải thiện cơn đau nhức khó chịu.

• Chườm nóng: Sau khoảng 48 tiếng kể từ khi bị chấn thương, người bệnh có thể tiến hành phương pháp chườm nóng. Dưới tác dụng của nhiệt độ cao, tình trạng sưng đau ở ngón chân út sẽ thuyên giảm đáng kể. Cùng với đó, hơi nóng còn kích thích lưu thông máu qua khu vực bị sưng đau, giúp tổn thương ở ngón chân út nhanh được chữa lành. Cũng giống như chườm lạnh, người bệnh có thể chườm nóng vài lần trong ngày để ngón chân út bị sưng đau nhanh hồi phục.

2. Bài thuốc trị sưng đau ngón chân út từ gừng

Gừng nổi tiếng là có tác dụng giảm đau, chống viêm tự nhiên. Bạn có thể tận dụng loại gia vị sẵn có trong gian bếp này để khắc phục tình trạng sưng đau ngón chân út xuất phát từ chân thương hay do các bệnh lý như viêm khớp, thoái hóa khớp, bệnh gout…

Cách 1: Xoa bóp rượu gừng

• Giã nát một nhánh gừng tươi
• Thêm vào một ít rượu trắng rồi trộn hỗn hợp lên cho đều
• Dùng bông gòn thấm hỗn hợp rượu gừng bôi lên ngón chân út bị sưng đau và khu vực xung quanh
• Kết hợp mát xa nhẹ nhàng vài phút cho rượu gừng thẩm thấu vào sâu bên trong và phát huy hiệu quả tối ưu
• Lặp lại 2 lần mỗi ngày

Cách 2: Ngâm chân vào nước muối gừng

• Lấy 2 củ gừng tươi rửa sạch, giã nát
• Bỏ vào nồi nấu với 1 lít nước 
• Đun sôi, vặn nhỏ lửa tiếp tục nấu thêm 5 phút nữa rồi bỏ vào 1 thìa cà phê muối
• Quậy cho muối tan hết có thể tắt bếp
• Gạn nước muối gừng ra một cái chậu nhỏ, chờ đến khi nước nguội còn hơi âm ấm thì nhúng chân có ngón út bị sưng đau vào ngâm trong 20 phút.
• Áp dụng mẹo trị bệnh tự nhiên này mỗi ngày 1 lần trước lúc đi ngủ không chỉ giúp cải thiện được tình trạng sưng đau tại ngón chân út mà còn hỗ trợ điều trị các bệnh lý về xương khớp.

3. Cách giảm sưng đau ngón chân út bằng củ tỏi

Nghiên cứu cho thấy, tỏi đặc biệt chứa nhiều selen và lưu huỳnh có đặc tính kháng sinh tự nhiên. Nó giúp tiêu diệt vi khuẩn gây viêm khớp ngón chân út, giảm sưng đau. 

Nếu ngón chân cái đang bị sưng đau, mỗi ngày người bệnh nên duy trì ăn 2 – 3 tép tỏi dưới dạng tươi hoặc nấu chín. Ngoài ra, dân gian còn dùng tỏi giã nát, đem ngâm với rượu khoảng 10 ngày dùng để xoa bóp bên ngoài khu vực bị ảnh hưởng, giúp tổn thương ở khớp ngón chân ít và phần mềm xung quanh nhanh lành.

4. Ngâm muối Epsom

Một số bằng chứng khoa học đã chỉ ra được nhiều lợi ích của việc ngâm chân bằng nước muối epsom đối với sức khỏe, đặc biệt là đối với các trường hợp có ngón chân ít bị sưng đau. Phương pháp này có tác dụng chống sưng, làm dịu cơn đau ở ngón chân rõ rệt. 

Người bệnh có thể mua được muối Epsom tại các tiệm thuốc tây lớn hoặc đặt mua trên mạng. Mỗi tối trước khi đi ngủ, hãy chuẩn bị sẵn một chậu nước ấm rồi thêm vào một nắm muối Epsom, hòa tan. Ngâm chân trong chậu nước 20 phút.

5. Nâng chân cao khi ngủ

Nâng cao chân trong lúc ngủ có thể giúp cải thiện tình trạng sưng đau ở ngón chân út. Với mẹo này, người bệnh chỉ cần lấy một cái gối chèn vào dưới chân để nâng bàn chân lên cao. Điều này có thể giúp tránh ứ trệ máu ở ngón chân út, giảm sưng hiệu quả.

6. Sử dụng thuốc điều trị sưng đau ngón chân út

Nếu ngón chân út bị đau nhức dữ dội, người bệnh có thể cân nhắc sử dụng một số loại thuốc giảm đau không kê đơn như Tylenol hay Ibuprofen. Những loại thuốc này thường được sử dụng trong 3 – 4 ngày để xoa dịu cơn đau và giảm sốt cho một số trường hợp mắc bệnh. Tránh lạm dụng kéo dài quá mức dẫn đến đau dạ dày và nhiều tác dụng phụ cho sức khỏe.

Ngoài thuốc giảm đau, bạn có thể cân nhắc tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng các loại thuốc điều trị bệnh lý liên quan, chẳng hạn như:

• Thuốc giảm đau
• Thuốc kháng viêm
• Thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm
• Thuốc giảm axit uric trong máu dành cho bệnh nhân bị gout…

Một số lưu ý khi ngón chân út bị sưng đau

Để ngăn ngừa và nhanh chóng khắc phục được tình trạng sưng đau ngón chân út, người bệnh cần lưu ý:

• Mang dày dép thoải mái, tránh để cọ sát vào ngón chân bị tổn thương
• Để bên chân bị đau được nghỉ ngơi, tránh đi lại, thực hiện các hoạt động đụng chạm đến ngón chân út nhiều.
• Sử dụng các thực phẩm có đặc tính kháng viêm, giảm đau tự nhiên trong chế độ ăn hàng ngày. Chẳng hạn như trái cây có múi, các thực phẩm giàu vitamin C, súp lơ xanh, các loại cá béo, gừng, nghệ…
• Tránh ăn đồ cay nóng, thực phẩm chế biến sẵn, các thức ăn chứa nhiều dầu mỡ
• Kiêng uống bia rượu và các thức uống chứa cồn khác
• Từ bỏ thói quen vọp bẻ ngón chân nếu có