Táo rừng

Táo rừng là loại cây mọc dại, trái có vị chát và hơi nhớt. Nhờ đặc tính chống viêm và kháng khuẩn, dược liệu này thường được dùng ngoài da để cải thiện triệu chứng bệnh eczema, ghẻ ngứa và hắc lào,…

+ Tên khác: Hồng rừng, bút mèo, thịnh canh xiểng, vang trầm, mận rừng

+ Tên khoa học: Rhamnus crenatus Sieb. (Zucc. var. cambodianus Tard.)

+ Họ: Táo ta Rhamneceae

I. Mô tả táo rừng

+ Đặc điểm thực vật

Táo rừng là loại cây nhỏ, có cành mềm nhẵn, cao từ 1 – 8 m. Lá cây mọc so le với đầu lá hơi nhọn. Mép lá có răng cưa giống táo ta và ở mặt dưới lá có gân xanh. Hoa lưỡng tính, nhỏ, mọc thành chùm ở tán kẽ lá và có màu trắng vàng. Quả giống táo ta nhưng dẹt và nhỏ hơn. Mùa quả bắt đầu vào tháng 5 và kết thúc ở tháng 7.

+ Phân bố

Táo rừng là loại cây dại mọc tự nhiên thường tìm thấy nhiều ở các vùng đồi núi hoặc ven đường. Cây thường mọc nhiều ở các tỉnh như Nình Bình, Thái Nguyên, Vĩnh Phú và Lào Cai,…

+ Bộ phận dùng, thu hái, chế biến và bảo quản

• Bộ phận dùng: Lá và rễ
• Thu hái và chế biến: Lá cây thường dùng tươi nên hái về và sử dụng ngay. Rễ cây sau khi hái về sẽ được rửa sạch. Sau đó, bóc vỏ và thái nhỏ rồi phơi hoặc sấy khô
• Bảo quản: Rễ khô thường bảo quản ở tủ tránh ánh nắng mặt trời và tránh độ ẩm

+ Thành phần hóa học

Theo các nhà nghiên cứu khoa học cho biết, trong lá và rễ cây táo rừng có chứa những hoạt chất sau:

• Chất chống oxy hóa flavonoid
• Saponin
• Ancaloid
•  Crenatoside
• Torachrysone
• Emodin
• Emodin-1-O-beta-D-glucopyranoside
• Beta-sitosterol

II. Vị thuốc

+ Tác dụng 

Theo nghiên cứu của GS.NGND Vũ Ngọc Lộ và Lê Đức Trường vào năm 1970 cho biết, cây táo từng có tác dụng khai vị lợi tiểu. Bên cạnh đó, thảo dược tự nhiên này còn có công dụng sát khuẩn và tiêu viêm. Do đó, có thể sử dụng nguyên liệu này để điều trị bệnh ghẻ ngứa, hắc lào, bệnh eczema, mụn rộp mọc vòng và mày đay.

+ Cách dùng và liều lượng

Táo rừng thường dùng dưới dạng đắp hoặc thoa ngoài da chứ không dùng theo đường uống vì cây có chứa độc. Liều dùng ngoài da có thể nhiều hoặc ít tùy theo người sử dụng.

III. Bài thuốc chữa bệnh từ táo rừng theo kinh nghiệm dân gian

+ Điều trị bệnh hắc lào

Vỏ rễ khô của cây táo rừng đem giã nát và ngâm với rượu trắng theo tỷ lệ 1:3. Sau khi ngâm khoảng 10 ngày dùng hỗn hợp này bôi lên da bị bệnh. Có thể điều trị bệnh bằng cách dùng thảo dược này ngâm với dấm theo tỷ lệ 1:2. Lưu ý, trước khi tiến hành bôi thuốc lên khu vực bị ảnh hưởng, các bạn nên vệ sinh da bằng xà phòng kháng khuẩn. Chỉ bôi thuốc ở vùng da bị tổn thương, không bôi lan ra làn da lành để tránh tình trạng lây nhiễm.

+ Trị lở ngứa

Để kiểm soát triệu chứng ngứa ngáy và khó chịu trên da do lở ngứa gây ra, bạn sử dụng một nắm lá táo rừng tươi đem rửa sạch. Sau đó cho vào ấm và đun sôi với 1 lít nước. Dùng nước này pha thêm nước lạnh cho nguội bớt rồi tắm. Mỗi ngày 1 lần, thực hiện đều đặn trong 5 ngày để loại bỏ lở ngứa.

IV. Lưu ý khi sử dụng táo rừng

Khi dùng táo rừng điều trị bệnh, bạn nên chú ý:

• Táo rừng có hình dáng giống táo ra nhưng lá và quả lại nhỏ hơn. Bên cạnh đó, quả ăn hơi chát và chua nhớt. Do đó, người mắc bệnh viêm loét dạ dày không nên sử dụng quả của thảo dược này
• Không dùng lá và rễ vị thuốc này nấu hoặc sắc nước uống vì chúng chứa độc
• Người bị có cơ địa mẫn cảm với táo rừng không nên sử dụng nhằm tránh những phản ứng dị ứng gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe

Táo rừng là một trong những vị thuốc Nam giúp đem lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Tuy nhiên, đối với bất kỳ vị thuốc nào, bạn nên tham khảo ý kiến thầy thuốc chuyên môn trước khi sử dụng để tránh những ảnh hưởng tiêu cực đến bệnh và sức khỏe tổng thể.