Hoa đu đủ đực

Hoa đu đủ đực được thu hái từ những cây đu đủ giống đực. Nguyên liệu này không chỉ được dùng trong chế biến món ăn mà còn có thể làm thuốc chữa các bệnh lý như ho, viêm họng, sỏi thận, tiểu đường hay hỗ trợ điều trị ung thư.

cây hoa đu đủ đực
Hình ảnh cây hoa đu đủ đực
  • Tên gọi trong khoa học: Carica papaya L
  • Họ: Đu đủ – Caricaceae

Mô tả về cây đu đủ đực

Theo tạp chí đông y Đu đủ là cây ăn trái được trồng phổ biến ở nước ta. Loại cây này còn được biết đến với các tên gọi khác như Cà lào, phan qua thụ…, tên khoa học là Carica papaya L. Cây được xếp vào nhóm thực vật đa tính bởi nó có cả cây đực, cây cái và cả cây lưỡng tính. Dưới đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về cây đu đủ đực.

1. Đặc điểm thực vật

  • Cây đu đủ đực thuộc dạng thân thảo, mọc thẳng, vỏ thân xù xì. Cây thường có 1 ngọn duy nhất và chỉ phân nhánh khi ngọn bị gãy. Chiều cao trung bình dao động từ 3 – 10 mét
  • Lá mọc tập trung ở trên ngọn, trực tiếp đâm ra từ thân. Các lá mọc so le với nhau, có cuống dài, hình ống, bên trong rỗng. Lá màu xanh chia làm nhiều phiến. Mỗi phiến lá được tạo nên từ 8 – 9 thùy sâu. Mép lá có khía cạnh giống như bị xẻ rách.
  • Hoa đu đủ đực nở quanh năm. Nó mọc thành cụm phân ra thành các nhánh nhỏ cuống dài chứa nhiều hoa.
  • Rễ cọc, cắm sâu vào lòng đất

2. Khu vực phân bố

Cây đu đủ nói chung và cây giống đực nói riêng có nguồn gốc ở Mexico. Sau đó cây di thực sang các nước khu vực Trung Mỹ, Nam Mỹ, Châu Á và Châu Phi. Ngày nay, loại cây này được trồng phổ biến ở các nước có khí hậu nhiệt đới như Việt Nam, Ấn Độ hay Philippin.

Ở nước ta, cây đu đủ giống đực thường được tìm thấy nhiều các các tỉnh thành miền núi phía Bắc như Sơn La, Lạng Sơn, Yên Bái…

3. Bộ phận dùng

Cả lá và bông đu đủ đực đều được dùng làm thuốc. Trong đó, hoa được sử dụng phổ biến hơn cả.

4. Đặc điểm của hoa

Hoa đu đủ đực nhỏ, màu trắng và có 5 cánh. Đôi khi một số hoa có màu xanh nhạt xen lẫn vàng. Hoa có mùi thơm, vị khá đắng.

5. Thu hái – sơ chế bông đu đủ đực

Hoa đu đủ đực được thu hái quanh năm, nhưng tốt nhất là từ tháng 5 – tháng 10. Những cụm hoa mới nở sẽ được thu hái vào lúc sáng sớm khi những cánh hoa vẫn còn đọng sương mai. Đem hoa về rửa qua nhiều lần nước cho sạch đất cát, bụi bẩn, dùng tươi. Nếu muốn tích trữ và bảo quản được lâu thì đem phơi hoặc sấy khô.

6. Cách phơi hoa đu đủ đực

Hoa đu đủ được thường được phơi trong bóng râm hoặc những nơi mát mẻ có gió lùa chứ không phơi nắng như thông thường. Theo giải thích của những người có kinh nghiệm, nếu đem hoa phơi ngoài nắng to thì sẽ làm giảm bớt tính dược và khiến cánh hoa bị nát vụn. 

cách phơi hoa đu đủ đực khô
Bông đu đủ đực được phơi khô trong bóng râm để giữ được dược tính tốt nhất

Sau khi hoa được rửa sạch sẽ, bạn đem rải lên một cái mâm hay cái nia bỏ vào nơi có bóng râm. Nếu tiết trời khô tạnh, nhiều gió, không có mưa thì sau 3 – 4 ngày bông đu đủ đực sẽ khô hoàn toàn.

7. Bảo quản

Để giữ được lâu, bạn nên đóng gói dược liệu vào trong các túi nilon hoặc cho vào hũ đậy kín nắp lại. Để nơi khô ráo nhằm tránh bị ẩm mốc.

8. Thành phần hóa học

Phân tích thành phần của bông đu đủ đực thu được các chất sau:

  • Các vitamin A, B1, C
  • Carbohydrate
  • Protein
  • Tannin
  • Khoáng chất: Canxi, photpho
  • Chất chống oxy hóa: Axit gallic, Phenol
  • Iron

Vị thuốc hoa đu đủ đực

1. Tính vị

Bông đu đủ đực vị rất đắng, tính bình

2. Quy kinh

Thông tin này đang chờ cập nhật

3. Tác dụng của hoa đu đủ đực 

Cả y học hiện đại lẫn y học cổ truyền đều ghi nhận nhiều tác dụng tuyệt vời của hoa đu đủ đực với sức khỏe. Cụ thể như sau:

– Công dụng của hoa đu đủ đực theo nghiên cứu hiện đại:

Sở hữu thành phần hoạt tính phong phú, hoa đu đủ đực có những tác động tích cực đến nhiều cơ quan khác nhau trên cơ thể:

  • Đối với hệ tiêu hóa:

Thành phần men papain được tìm thấy trong hoa đu đủ đực có khả năng đẩy nhanh quá trình tiêu hóa, kích thích co bóp nhu động ruột giúp thức ăn di chuyển nhanh hơn. Nhờ đó giúp người sử dụng tránh được hiện tượng táo bón, ăn không tiêu và sản xuất nhiều khí hơi trong bụng.

Cùng với đó, các thành phần như folate, vitamin A, C, E được tìm thấy trong dược liều còn giúp bảo vệ niêm mạc đường ruột, chống lại tình trạng viêm loét trong dạ dày, đồng thời tăng khả năng chuyển hóa và trao đổi các chất dinh dưỡng trong cơ thể.

  • Trên hệ miễn dịch:

Bông đu đủ đực giúp tăng cường sức đề kháng, nâng cao hoạt động của hệ miễn dịch bằng cách bổ sung hàm lượng vitamin C dồi dào cho cơ thể.

  • Tác dụng hoa đu đủ đực đối với hệ tim mạch, tuần hoàn:

Các hoạt chất beta- carotene, folate và các chất chống oxy hóa được tìm thấy trong hoa đu đủ đực giúp bảo vệ thành mạch, làm giảm cholesterol xấu trong máu, ổn định huyết áp, ngăn ngừa đau tim, đột quỵ. Ngoài ra, chúng cũng giúp chống lại sự hình thành của các mảng xơ vữa và huyết khối tĩnh mạch, đảm bảo cho hoạt động tuần hoàn máu luôn được thông suốt.

  • Đối với hệ hô hấp:

Hệ hô hấp của chúng ta là cơ quan được hưởng nhiều lợi ích rõ ràng nhất từ bông đu đủ đực. Dược liệu này giàu vitamin C và beta- carotene là những chất có tác dụng kháng khuẩn, tiêu viêm tự nhiên. Chúng giúp ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị nhiều vấn đề ở đường hô hấp như ho, viêm họng, khàn tiếng, đau rát cổ họng.

tác dụng của hoa đu đủ đực
Bông đu đủ đực có tác dụng trị ho, viêm họng và nhiều vấn đề khác ở đường hô hấp
  • Ngăn ngừa ung thư:

Đã có nhiều bằng chứng thuyết phục được đưa ra để chứng minh cho tác dụng của hoa đu đủ đực trong việc phòng ngừa ung thư – căn bệnh nguy hiểm khiến hàng triệu người trên toàn cầu tử vong mỗi năm.

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ, các hoạt chất lycopene hay carotenoids có tác dụng tích cực trong việc khống chế sự phát triển của khối u. Chúng giúp ngăn ngừa và góp phần giúp bệnh nhân bị ung thư vú, bạch cầu, ruột kết, phổi hay ung thư tuyến tiền liệt có thể kiểm soát tốt bệnh, làm chậm tiến trình di căn.

Thêm vào đó, các nhà khoa học Úc và Mexico cũng khẳng định nam giới sử dụng hoa đu đủ đực hay chiết xuất từ dược liệu có thể giảm thiểu được tới 82% nguy cơ bị ung thư tuyến tiền liệt tấn công.

  • Công dụng của hoa đu đủ đực trên bệnh nhân bị tiểu đường:

Các hoạt chất trong hoa đu đủ đực giúp bệnh nhận bị tiểu đường có thể kiểm soát tốt đường huyết trong máu nhờ tác dụng làm tăng sản xuất insulin trong cơ thể.

  • Đối với người bị béo phì

Dư thừa cân nặng quá mức gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe. Bông đu đủ đủ đực với thành phần giàu chất xơ, vitamin A, B, C và khoáng chất dồi dào giúp tăng khả năng chuyển hóa chất béo tại gan, ngăn ngừa được tình trạng tích trữ mỡ dư thừa ở các cơ quan như bụng, đùi, bắp tay… Qua đó hỗ trợ giảm cân hiệu quả hơn.

– Tác dụng hoa đu đủ đực theo Y học cổ truyền:

Các tài liệu trong Đông y có ghi chép lại, hoa đu đủ đực có vị rất đắng, tính bình. Dược liệu này có tác dụng  chống viêm, tiêu sưng, giảm đau, làm giãn nở các cơ, kích thích tiểu tiện.

4. Hoa đu đủ đực chữa bệnh gì?

Dù được sử dụng làm thuốc rộng rãi trong y học cổ truyền nhưng không phải ai cũng biết được bông đu đủ đực trị bệnh gì. Dược liệu này được các thầy thuốc đông y chủ trị trong các chứng bệnh sau:

  • Viêm loét dạ dày
  • Viêm họng
  • Ho khan, ho có đờm, ho gà, ho nhiều về đêm
  • Khàn tiếng
  • Sỏi thận
  • Đau niệu đạo
  • Tiểu rắt
  • Hỗ trợ điều trị ung thư

5. Liều lượng sử dụng

Liều dùng bông đu đủ đực được quy định cụ thể cho từng mục đích sử dụng. Người bệnh nên tham khảo ý kiến thầy thuốc để được tư vấn các sử dụng dược liệu với liều lượng hợp lý, phù hợp với tình trạng bệnh của mình.

6. Độc tính

Hoa đu đủ đực không có độc

Cách sử dụng bông đu đủ đực 

Bạn có thể sử dụng dược liệu dưới dạng tươi hay khô đều được. Với hoa đu đủ đực khô, người bệnh nên sao vàng trước khi sử dụng để giữ được trọn vẹn dược tính của thuốc.

Hoa đu đủ đực có thể được dùng chế biến thành món ăn, làm trà, ngâm mật ong, đường phèn, ngâm rượu hay sắc uống.

1. Cách pha trà hoa đu đủ đực

  • Chuẩn bị: 10 – 15g hoa đu đủ đực tươi ( hoặc 20 – 30g dược liệu khô)
  • Cách thực hiện: Rửa sạch hoa đu đủ, cho vào ấm pha trà chuyên dụng. Rót vào ấm khoảng 300ml nước. Để khoảng 15 phút rồi rót uống dần giúp cải thiện sức khỏe, ngăn ngừa bệnh tật cho cơ thể.

2. Các món ăn bài thuốc được chế biến từ hoa đu đủ

Với bông đu đủ tươi, bạn có thể chế biến ra nhiều món ăn tốt cho sức khỏe như:

– Bông đu đủ đực xào chay

  • Chuẩn bị: 100g hoa đu đủ đực, 3 – 4 lá đu đủ bánh tẻ, quả cà dại, hành tăm
  • Cách chế biến: Các nguyên liệu đem rửa sạch, cà cắt miếng vừa ăn, lá đu đủ thái nhỏ. Phi hành tăm cùng với dầu ăn cho thơm rồi cho tất cả vào xào nhanh tay, nêm nếm các gia vị cho vừa miệng. Dùng ăn kèm trong bữa cơm như một món rau.

– Món hoa đu đủ xào tỏi

  • Chuẩn bị: 200 – 300g hoa đu đủ đực tươi, tỏi và các gia vị thông dụng
  • Cách chế biến: Rửa và ngâm hoa đu đủ với nước muối pha loãng cho sạch, vớt ra để ráo nước. Luộc hoa qua nước sôi để giảm bớt vị đắng chát của hoa. Sau đó, vắt bớt nước, vò hoa cho nát rồi ướp với một chút gia vị, hạt tiêu để khoảng 5 phút cho thấm. Cuối cùng, bạn cho tỏi bằm vào chảo phi thơm rồi tiếp tục bỏ hoa đu đủ luộc vào đảo nhanh tay cho đều, tắt bếp. Món hoa đu đủ đực vừa có hương vị thơm ngon, lạ miệng vừa tốt cho sức khỏe. Đây được xem là món ăn đặc sản của người dân miền núi Tây Bắc.

Một số bài thuốc chữa bệnh từ hoa đu đủ đực

Bông đu đủ được được Đông y sử dụng phổ biến trong các bài thuốc sau:

1. Chữa ho nhiều, ho kéo dài trong các trường hợp bị viêm họng
  • Thành phần: Rẻ quạt, củ lan tiên ( mạch môn đông), tần dày lá mỗi vị 10g, bông đu đủ đực 15g
  • Cách sử dụng: Rửa sạch tất cả với nước muối pha loãng. Bỏ vào bát với 1 ít đường phèn đem hấp khoảng 20 phút. Lấy chén thuốc ra, nghiền nát. Chia ngậm và nuốt 3 lần mỗi ngày.

2. Hỗ trợ điều trị bệnh ung thư

  • Thành phần: Bông đu đủ đực tươi 100g
  • Cách sử dụng: Rửa sạch, phơi khô hoa đu đủ đực theo hướng dẫn ở trên rồi đem sao vàng, hạ thổ. Cho dược liệu vào ấm cùng 1 lít nước. Sắc kỹ đến khi nước trong ấm cạn còn 3 bát. Gạn thuốc sắc chia uống làm 3 lần, dùng sau bữa ăn sáng, trưa, tối.

3. Bài thuốc điều trị bệnh sỏi thận

  • Thành phần: 15g dược liệu khô
  • Cách sử dụng: Sắc hoa đu đủ đực khô với 5 bát nước cho cạn còn 2 bát. Mỗi thang sắc chia làm 2 lần uống sau khi ăn. Dùng trong 10 ngày liên tục có tác dụng làm tan viên sỏi và đào thải nó ra ngoài theo đường tiểu.

4. Điều trị bệnh viêm loét dạ dày

  • Thành phần: Rượu trắng 40 độ ( 200ml), hoa đu đủ đực ( 100g )
  • Cách sử dụng: Sau khi phơi khô hoa đu đủ, bạn đem sao vàng, hạ thổ cho nguội. Sau đó bỏ vào bình ngâm chung với lượng rượu đã chuẩn bị, để khoảng 30 ngày sau lấy ra dùng. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 10 – 15ml.

5. Bài thuốc điều trị bệnh ho gà từ hoa đu đủ đực

  • Thành phần: Hoạt lộc thảo 20g, lá hẹ 15g, dây liêm hồ đằng (50g), hoa đu đủ đực (50g), rau má (35g)
  • Cách sử dụng: Các dược liệu trên bỏ vào ấm sắc cùng 1,5 lít nước. Đun lửa nhỏ cho đến khi nước trong ấm cạn còn 500ml. Chia làm 3 lần uống. Có thể hòa vào chén thuốc ít đường sẽ dễ uống hơn.

6. Hoa đu đủ đực hấp mật ong/đường phèn giảm đường huyết, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường

  • Thành phần: Hoa đu đủ đực tươi 10 – 20g ( Nên lựa những bông mới chớm nở làm thuốc), 3 muỗng mật ong hoặc đường phèn.
  • Cách sử dụng: Các thành phần đã chuẩn bị đem trộn chung với nhau. Đem hấp cách thủy cho đến khi hoa chín mềm và ngấm đều mật ong. Bỏ ra, lấy thìa dằm nát hoa. Chia ăn 2 – 3 lần mỗi ngày.

7. Cải thiện chức năng tiêu hóa, giảm táo bón, ăn uống kém tiêu

  • Thành phần: Ho đu đủ đực khoảng 50g
  • Cách sử dụng: Đem nấu hoa đu đủ đực với 800ml nước trong 30 phút. Gạn lấy nước chia uống sau các bữa ăn.

8. Điều trị ho, mất tiếng

  • Thành phần: Hạt chanh tươi ( 10g), bông đu đủ đực ( 15g), khởi dương thảo ( 15g), mật ong nguyên chất
  • Cách sử dụng: Giã nát tất cả các nguyên liệu, cho vào hũ thủy tinh rồi đổ ngập mật ong vào ngâm. Sau khoảng 2 tuần lấy ra chắt nước ngâm uống mỗi ngày 2 – 3 lần, mỗi lần 5 ml để cải thiện cơn ho và giúp giọng nói trong hơn.

9. Điều trị bệnh đau niệu đạo, bệnh tiểu rắt

  • Thành phần: Bông đu đủ đực và hắc đại đậu mỗi vị 40g, lá bạc thau 60g, diêm tiêu 4g
  • Cách sử dụng: Sắc thuốc chia 3 lần uống trong ngày khi đói bụng

Kiêng kỵ khi sử dụng hoa đu đủ đực

  • Phụ nữ mang thai, người bị dị ứng với thành phần của hoa đu đủ đực, trẻ dưới 1 tuổi không dùng
  • Tránh dùng hoa đu đủ đực quá nhiều. Việc lạm dụng dược liệu quá mức có thể gây ra một số tác dụng phụ như tiêu chảy, đau bụng, đầy hơi, buồn nôn, nôn ói…

10. Mua hoa đủ đủ ở đâu tốt nhất?

Sở hữu nhiều công dụng cho sức khoẻ, hoa đủ đủ trở thành loại dược liệu được nhiều người tìm mua. Hiện nay, trên thị trường xuất hiện nhiều đơn vị rao bán hoa đu đủ đực với nhiều mức giá khác nhau. Tuy nhiên, để tìm được nguồn cung cấp tốt nhất với mức giá phù hợp lại trở thành bài toán khó với người tiêu dùng.

Tại Trung tâm dược liệu Vietfarm – đơn vị cung ứng dược liệu uy tín hàng đầu Việt Nam có cung cấp hoa đu đủ đực với giá 550.000đ/0,5kg. Sản phẩm trải qua quá trình nuôi trồng khép kín bằng phân bón hữu cơ, đạt tiêu chuẩn quốc tế GCP-WHO, sản xuất trên dây chuyền máy móc hiện đại đạt chuẩn GMP. Đồng thời được kiểm duyệt kỹ lưỡng về nguồn gốc, chất lượng CO-CQ.

Để mua được hoa đu đủ đực có chất lượng cao và mức giá tương đi đôi với chất lượng, người tiêu dùng có thể tham khảo Trung tâm dược liệu Vietfarm. Đặc biệt, hoa đu đủ Vietfarm được bảo quản theo công nghệ tân tiến nhất thế giới, không sử dụng chất bảo quản. Quy trình sấy khô, đóng lọ thuỷ tinh cao cấp được giám sát kỹ lưỡng bởi đích thân Tiến sĩ, Bác sĩ CK II Nguyễn Thị Vân Anh (Viện Trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược học cổ truyền dân tộc).

Đồng thời, Vietfarm cũng là đơn vị đặt ra sứ mệnh phục hưng và phát triển tinh hoa nền y dược học cổ truyền dân tộc. Được bảo trợ bởi hai đơn vị uy tín hàng đầu: Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc, Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược học cổ truyền dân tộc.

Trung tâm dược liệu Vietfarm có số vốn đầu tư 15 tỷ đồng, trong đó dành 30% phục vụ cho công tác nghiên cứu và phát triển dược liệu. Hàng năm, trung tâm thực hiện các cuộc khảo nghiệm trên toàn quốc nhằm tìm kiếm khu vực thuận lợi về địa lý, thổ nhưỡng, khí hậu, khoáng chất để phát triển các khu vườn trồng dược liệu.

Với số lượng cung ứng hơn 400 dược liệu nguyên bản và dược liệu quý hiếm chất lượng cao ra thị trường, Trung tâm Vietfarm trở thành đơn vị bán buôn dược liệu hàng đầu tại Việt Nam. Các sản phẩm của Vietfarm đều có chứng nhận nguồn gốc, chất lượng CO-CQ, dán tem hàng chính hãng và dán mã QR truy xuất nguồn gốc xuất xứ.

Quý khách hàng đặt mua hoa đu đủ đực tại Vietfarm sẽ nhận được sự tư vấn từ phía các chuyên gia là những y, dược sĩ giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực Y học cổ truyền. Mọi chi tiết đặt mua hoa đu đủ đực Vietfarm vui lòng liên hệ hotline của Trung tâm.

Tham khảo thêm

  • Các tác dụng cực hay của hoa đu đủ đực ngâm mật ong
  • Dùng hoa đu đủ đực chữa ho được không, lưu ý gì?
  • Cây Hoa Mào Gà – Công dụng trị bệnh và lưu ý