Viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị – Bệnh cần điều trị sớm

Viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị là một triệu chứng nguy hiểm ở đường tiêu hóa. Đặc trưng của bệnh là tình trạng lớp niêm mạc bị tổn thương, hình thành những vết trợt sáng màu ở hang vị dạ dày. Đa số người bệnh đều không nhận ra mình mắc bệnh cho đến khi các tổn thương nặng và khó điều trị hơn.

Viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị dạ dày là gì?

Hang vị dạ dày là vùng vị trí thấp của dạ dày, với nhiệm vụ chính là co bóp và tiêu hóa thức ăn. Do hang vị có chiều nông và thường tiếp nhận thực phẩm, cũng như xảy ra các hoạt động tiêu hóa liên tục nên hang vị rất dễ bị tổn thương. Những vấn đề về hang vị dạ dày chiếm hơn 60% các trường hợp viêm dạ dày nói chung. Ngoài ra do hang vị dạ dày chịu nhiều ảnh hưởng từ hoạt động của vi khuẩn HP nên nguy cơ viêm loét dạ dày tại hang vị cũng cao hơn những vùng khu vực khác. 

Bệnh viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị dạ dày cũng là một dạng của bệnh viêm dạ dày. Bệnh có thể gặp ở mọi đối tượng, nhưng chủ yếu những người  có độ tuổi ngoài 30 – 50 có nguy cơ mắc bệnh lý này hơn cả. Mặc dù vẫn có những trường hợp xảy ra ở trẻ em nhưng tỷ lệ rất thấp.

Đây tình trạng lớp niêm mạc dạ dày bị viêm đến mức xung huyết, phù nề trên bề mặt và gây ra cảm giác đau rát. Ở giai đoạn xung huyết có thể tiến triển đến xuất huyết nhanh khi các mạch máu bị tác động.  Những vết trợt và xung huyết xuất hiện khi dạ dày chịu tác động từ một tổn thương nhỏ, hình thành những vết xước phân bố rải rác trên niêm mạc tại vị trí hang vị. 

Triệu chứng này gây ra những ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe bệnh nhân. Ban đầu người bệnh chỉ nhận thấy những cơn buồn nôn và đau bụng khó chịu như đau dạ dày thông thường. Đa số người bệnh lúc này sẽ chủ quan và không tiến hành điều trị ngay, điều này tạo điều kiện đế bệnh tiến triển âm thầm và hình thành những vùng viêm nhiễm rộng. Ở những đối tượng có thói quen ăn uống không đúng cách, thường xuyên bị stress, hoặc người nhiễm vi khuẩn HP dạ dày là những người có nguy cơ mắc bệnh cao nhất. 

Do hang vị là nơi lý tưởng đế những loại vi khuẩn sinh sôi và gây hại nên bệnh lý ở khu vực này cần được điều trị sớm. Nếu người bệnh xuất hiện những vết xung huyết và trợt loét tại hang vị, khi không kiêng cữ và chăm sóc đúng cách thì các vết loét ngày càng lan rộng hơn và gây ra nhiều hậu quả khó lường cho người bệnh. Những biến chứng nguy hiểm của tình trạng viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị dạ dày bao gồm: nguy cơ viêm teo dạ dày, viêm loét dạ dày tá tràng, hình thành các polyp dạ dày hoặc khối u trong dạ dày (lành tính/ác tính).

Các loại viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị

Bệnh viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị dạ dày là một trong số các biểu hiện của bệnh viêm trợt hang vị dạ dày. Nhìn chung những triệu chứng viêm trợt là dấu hiệu cảnh báo sớm của viêm loét dạ dày và xuất huyết dạ dày ở những vị trí khác nhau. Bên cạnh đó 2 loại viêm trợt hang vị còn lại bao gồm:

• Viêm trợt lồi hang vị dạ dày: Là những tổn thương nằm trong lòng dạ dày , với sự xuất hiện của vô số vết xước lớn nhỏ khác nhau. Tình trạng viêm trợt lồi hang vị đặc trưng ở triệu chứng hang bị sưng phù nề và trồi lên so với vị trí niêm mạc bằng phẳng. Do hang vị thường xuyên phải co bóp để nghiền nát thức ăn và chịu tác động từ acid dịch vị nên từ những vết xước thông thường sẽ rất nhanh hình thành những vùng viêm loét rộng.
• Viêm trợt phẳng hang vị dạ dày: Tương tự như tình trạng viêm trợt lồi ở hang vị, viêm trợt phẳng cũng là những vùng niêm mạc bị tổn thương lấm tấm rải rác. Triệu chứng còn được gọi là hiện tượng viêm xung huyết trợt nông hang vị dạ dày. Người bệnh khó có thể phân biệt được bệnh do những triệu chứng kém đặc trưng, khó phân biệt với những bệnh lý tại đường tiêu hóa. Đa số bệnh nhân đều không nhận ra mình mắc bệnh cho đến khi dạ dày bị viêm nặng hơn.

Các dấu hiệu nhận biết viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị

Để nhận biết các dấu hiệu viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị dạ dày, người bệnh không nên chủ quan trước những dấu hiệu bệnh đường tiêu hóa. Tùy theo mức độ nghiêm trọng của tổn thương mà ở mỗi bệnh nhân sẽ có những triệu chứng khác nhau. Sau đây là những triệu chứng mà người bệnh có thể gặp phải khi mắc bệnh:

• Đau vùng thượng vị: Thượng vị là khu vực nằm tại phía trên rốn, thông thường những cơn đau tại vùng thượng vị là dấu hiệu cho thấy những vấn đề ở hệ tiêu hóa. Cơn đau thượng vị nghiêm trọng hơn khi dạ dày bị viêm nhiễm, tuy nhiên nếu như chỉ mới hình thành các vết trợt thì người bệnh thường vị đau sau khi ăn no, hoặc khi uống bia rượu, đồ ăn có vị chua…. 

• Ợ hơi, ợ chua: Đây là những dấu hiệu mà đa số người bệnh nhầm lẫn với triệu chứng trào ngược acid dạ dày thực quản. Nguyên nhân chung đều là do dạ dày tăng tiết acid khiến chúng trào lên thực quản và gây ợ nóng. Đồng thời người bệnh cũng sẽ gặp những khó chịu, tiêu hóa kém sau khi ăn và ợ lên mùi thức ăn dù đã cách bữa ăn thời gian nhất định.

• Buồn nôn thường xuyên: Những cơn buồn nôn thường xuất hiện khi dạ dày của bạn co thắt và khiến lượng thức ăn, cũng như dịch vị bị trào ngược lên cơ quan trên. Triệu chứng buồn nôn có thể xảy ra sau khi bạn dùng bữa, hoặc vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày do dạ dày bạn đang thiếu sự ổn định vào lúc này. 

• Sút cân, suy nhược: Khi dạ dày viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị, cơ thể bạn sẽ khó hấp thu được dưỡng chất và từ đó gây ra nhiều hệ lụy khác ảnh hưởng đến sức khỏe. Cơ thể hấp thu kém sẽ không nhận đủ dưỡng chất, từ đó gây ra tình trạng sụt cân và suy nhược, suy dinh dưỡng, cơ thể mất sức nhanh chóng. 

Nguyên nhân gây viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị

Những nguyên nhân chung gây ra những bệnh lý về dạ dày đến từ 3 tác động chính, bao gồm vi khuẩn HP, do thói quen ăn uống và lạm dụng thuốc. Cụ thể bạn có thể mắc bệnh viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị dạ dày nếu như thường xuyên có những thói quen sau:

• Dùng dung đồ dùng cá nhân/thức ăn: Ngay cả khi đó là người thân trong gia đình, bạn vẫn có thể bị nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) từ họ. Các nguyên nhân gây bệnh dạ dày do vi khuẩn HP gây ra chiếm đến 90% các trường hợp, chúng là thủ phạm là phá hủy chất nhầy bảo vệ niêm mạc và khiến dạ dày dễ bị bào mòn bởi acid hơn. 

• Ăn uống không đúng giờ: Thói quen ăn uống kém khoa học thường xảy ra ở người trẻ tuổi, ăn muộn hoặc bỏ bữa cũng khiến dạ dày của bạn hoạt động không hiệu quả. Bởi cơ thể chúng ta vận hành theo nhịp sinh học nhất định, nếu như bạn không tuân thủ theo nguyên tắc này thì chức năng hoạt động của dạ dày cũng bị rối loạn.

• Lạm dụng thuốc: Rất nhiều bệnh nhân mắc bệnh dạ dày viêm loét được chẩn đoán nguyên nhân do các loại thuốc có gốc steroid gây ra. Dạ dày sẽ là cơ quan chính xử lý các hoạt chất của thuốc, với thuốc kháng sinh hay giảm đau, chúng có thể tạo ức chế cyclooxygenase bào mòn lớp niêm mạc dạ dày.

• Thói quen uống rượu bia: Ở nam giới, nguyên nhân hàng đầu gây viêm hang vị dạ dày đến từ bia rượu và thuốc lá. Thức uống có cồn hay caffeine đều là những xúc tác thúc đẩy hoạt động co bóp mạnh của dạ dày, và sau đó là biến chứng viêm loét.

• Căng thẳng kéo dài: Hoạt động co bóp của dạ dày được não bộ chi phối thông qua hệ thống thần kinh thực vật. Vì thế khi bạn thường xuyên gặp phải tình trạng căng thẳng, stress thì hệ thần kinh thực vật cũng bị ảnh hưởng. Từ đó gây ra những cơn đau quặn bụng do dạ dày co thắt thất thường.

Viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị dạ dày có nguy hiểm không?

Bệnh viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị có nguy hiểm không, thực chất đây là giai đoạn sớm của viêm dạ dày. Mặc dù vậy những ảnh hưởng mà bệnh gây ra cũng sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống của người bệnh. Một vấn đề nữa là bệnh viêm hang vị rất dễ tái phát nếu sau đó, bệnh nhân vẫn tiếp tục thói quen ăn uống và sinh hoạt kém khoa học. 

Bệnh tiến triển âm thầm và nhanh chóng, nếu để phát triển lâu dài sẽ hình thành tổn thương nghiêm trọng ở dạ dày. Biến chứng của bệnh viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị gồm có:

• Hẹp môn vị: Người bệnh sẽ nhận thấy những dấu hiệu hẹp môn vị như tình trạng nặng bụng, khó tiêu, thường xuyên buồn nôn, ăn uống khó tiêu và sụt cân nhanh chóng. Biến chứng này phổ biến hơn ở đối tượng trẻ em và trẻ trong độ tuổi vị thành niên.

• Xuất huyết đường tiêu hóa: Tùy theo những tổn thương, viêm loét tại niêm mạc mà người bệnh có thể bị xuất huyết ở mức nặng hoặc nhẹ. Có thể nhận biết xuất huyết thông qua các biểu hiện như, tình trạng nôn mửa và đi ngoài ra máu.

• Thủng dạ dày – tá tràng: Khi lớp thành dạ dày bị bào mòn, xuất huyết thì khả năng biến chứng thủng dạ dày và tá tràng có nguy cơ xảy ra rất cao. Biến chứng thủng dạ dày – tá tràng có thể dẫn đến tử vong nếu như không được cấp cứu kịp thời.

• Ung thư dạ dày: Biến chứng này thường xảy ra ở những bệnh nhân bị viêm dạ dày lâu năm, hoặc có tiền sử mắc bệnh dạ dày. Đa số những bệnh nhân bị viêm loét dạ dày do vi khuẩn HP gây ra có nguy cơ biến chứng thành ung thư rất cao.

Phương pháp điều trị bệnh viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị

Có hai hình thức chính được áp dụng trong điều trị viêm hang vị là phương pháp điều trị bệnh điều trị ngoại khoa tại bệnh viện và điều trị bằng thuốc dân gian, kết hợp chăm sóc tại nhà. Đây là căn bệnh có thể điều trị khỏi khi can thiệp sớm, khi triệu chứng còn nhẹ và chưa hình thành ổ viêm.

Điều trị nội khoa 

Điều trị bệnh dạ dày bằng các loại thuốc tân dược là phương pháp chữa bệnh đơn giản. Nếu như bệnh nhân phối hợp dùng đúng theo chỉ định, và tuân thủ chế độ sinh hoạt, ăn uống khoa học thì bệnh sẽ cải thiện nhanh chóng. Hiện thay thuốc dùng trong điều trị bệnh viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị bao gồm nhóm thuốc kháng acid dịch vị, thuốc trung hòa acid dịch vị, thuốc làm lành niêm mạc dạ dày. Đồng thời bác sĩ sẽ sử dụng thuốc kháng sinh cho đa số những trường hợp viêm dạ dày giai đoạn khởi phát từ vi khuẩn HP.

Những loại thuốc được dùng để điều trị vi khuẩn HP được chỉ định theo đơn thuốc bác sĩ, người bệnh cần sử dụng đúng liều lượng và thời gian quy định. Các nhóm Bismuth, Amoxcycilin, hay các loại thuốc ức chế bơm proton và nhóm metronidazol là những nhóm thuốc ức chế sự phát triển của vi khuẩn HP được dùng chủ yếu. Một số trường hợp bệnh lâu năm có biểu hiện nhờn thuốc sẽ được kê đơn thuốc khác phù hợp hơn.

Điều trị bằng thuốc Đông y

Một số bệnh nhân không đáp ứng điều trị bằng thuốc tây y do phát sinh các phản ứng phụ trong quá trình dùng thuốc. Thay vào đó, người bệnh có thể tham khảo công dụng của những phương thuốc dân gian thường được dùng để chữa bệnh viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị. Bằng cách này có thể giúp cải thiện tình trạng bệnh hiệu quả, có thể áp dụng điều trị về lâu dài:

Bài thuốc củ gừng tươi

Trong dân gian lưu truyền rất nhiều bài thuốc từ gừng tươi dùng trong điều trị bệnh dạ dày. Gừng tươi là loại thảo dược có đặc tính kháng khuẩn, chống viêm hữu hiệu, vì thế nên bài thuốc này có thể áp dụng để chữa chứng viêm trợt hang vị dạ dày rất tốt. Bài thuốc này cũng có thế áp dụng trong điều trị nhiều vấn đề khác nhau ở dạ dày.

Cần lưu ý gừng là nguyên liệu có tính ấm cao, vì thế nếu bạn đang bị nóng trong người thì nên hạn chế liều lượng gừng trong bài thuốc. Nhìn chung bài thuốc này có thể mang lại kết quả tích cực trong việc kiểm soát những kích thích tại dạ dày, từ đó giúp làm giảm co thắt và giảm đau dạ dày hiệu quả.

Cách thực hiện

• Chuẩn bị 1/2 củ gừng đã cạo vỏ và đập giập hoặc thái lát.
• Đun ấm nước sôi và cho gừng vào hãm uống mỗi ngày, để dễ uống hơn có thể thêm vào mật ong. 
• Người bệnh nên uống trà gừng vào mỗi buổi sáng và buổi tối để làm dịu những cơn đau ở dạ dày.

Bài thuốc với nghệ  và mật ong

Nghệ và mật ong đều là những vị thuốc có thành phần chống viêm cao. Trong đó, curcumin là hoạt chất nổi tiếng từ củ nghệ được công nhận trong điều trị những bệnh lý liên quan đến dạ dày. Tác dụng chính của bài thuốc giúp giảm nhẹ những kích thích ở dạ dày, làm lành các vùng viêm bằng cách tăng cường lưu thông máu, kháng khuẩn cho niêm mạc. 

Bài thuốc từ nghệ và mật ong có công dụng chống viêm trợt hang vị dạ dày rất tốt. Trong đó mật ong lại có tác dụng hiệu quả trong việc thúc đẩy những tế bào mới được hình thành, làm lành những vùng niêm mạc bị tổn thương. Bài thuốc này cũng có hiệu quả trong điều trị vi khuẩn HP gây viêm loét dạ dày. 

Cách thực hiện

• Chuẩn bị khoảng 1 thìa bột nghệ với 1 thìa mật ong, cùng một ít nước nóng.
• Cho bột nghệ vào nước khuấy tan đều, sau đó cho mật ong vào uống khi hỗn hợp còn nóng.
• Mỗi ngày uống 2 – 3 lần trước khi ăn 20 phút, áp dụng bài thuốc liên tục 2 – 3 tháng sẽ thấy cải thiện rõ rệt. 

Sử dụng vỏ bưởi

Bưởi là món ăn giàu vitamin C rất có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên ít người biết đến công dụng của vỏ bưởi cũng được dùng trong điều trị bệnh liên quan đến dạ dày. Công dụng chính của vỏ bưởi là giúp làm giảm tiết dịch vị và phòng ngừa tình trạng viêm nhiễm xảy ra bên trong dạ dày. Vỏ bưởi có tính chống viêm, chống sưng sẽ làm dịu đi những kích ứng tại dạ dày.

Cách thực hiện

• Chuẩn bị khoảng 30g vỏ bưởi, thái thành lát và đem đi rửa sạch để ráo nước.
• Đun ấm nước sôi cùng với 2 – 3 lát gừng và cho vỏ bưởi và hãm cùng .
• Lọc lấy nước uống liên tục trong 3 – 4 tuần sẽ nhận thấy cơn đau dạ dày giảm hẳn.

Phẫu thuật 

Thông thường ở giai đoạn đầu, viêm phù nề và trợt ở hang vị chỉ mới tiến triển đến giai đoạn tiền viêm nên người bệnh không cần điều trị phẫu thuật. Phương pháp can thiệp ngoại khoa chỉ được áp dụng cho những trường hợp đặc biệt, nếu như bệnh nhân không đáp ứng điều trị bằng thuốc.

Thông thường là những trường hợp phải cắt bỏ 1 phần hoặc 2/3 dạ dày nếu như biến chứng viêm lan rộng. Ở những giai đoạn viêm nhiễm nặng hoặc bệnh có nguy cơ biến chứng, phát triển thành ung thư dạ dày thì bệnh nhân mới được cân nhắc tiến hành phẫu thuật theo hướng dẫn bác sĩ. 

Cách chăm sóc và ngăn ngừa bệnh viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị

Có thể yên tâm vì bệnh viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị dạ dày sẽ được điều trị khỏi hẳn khi người bệnh tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ, đồng thời xây dựng lối sống và sinh hoạt, ăn uống khoa học hơn. Trong đó, có giải pháp chăm sóc đúng đắn cũng là yêu cầu quan trọng để phòng ngừa bệnh tái phát. Trong phác đồ điều trị, nếu như bệnh nhân chăm sóc bảo tồn đúng cách thì khả năng thành công, không tái phát gần như tuyệt đối.

Đối với những bệnh nhân bị viêm hang vị trợt loét, xung huyết và phù nề nhẹ có thể chỉ cần điều trị bằng thuốc kết hợp với chăm sóc tại nhà sẽ chữa được bệnh. Cụ thể bác sĩ đã dành lời khuyên cho người bệnh như sau:

• Người bệnh nên uống nhiều nước, đảm bảo đủ lượng nước từ  2 – 2,5 lít/ ngày để hỗ trợ cho hoạt động của hệ tiêu hóa diễn ra thuận lợi.
• Ăn uống đúng giờ, không bỏ bữa hay ăn đêm, ngoài ra bạn cũng nên duy trì các bữa ăn nhỏ trong ngày để dạ dày có thể hoạt động ổn định, giảm lượng acid dư thừa.
• Tập thói quen ăn chậm, nhai kỹ trước khi nuốt, bằng cách này sẽ giúp giảm thiểu các áp lực lên dạ dày và không để hang vị phải xử lý lượng thực phẩm thô quá lớn.
• Người bệnh cần tăng cường bổ sung các loại rau có màu xanh đậm như mồng tơi, rau bina, bông cải xanh, rau dền.. chúng có hàng lượng chất xơ vừa đủ, có tính chống viêm cao nên rất phù hợp người đang có bệnh ở dạ dày.  
• Người bệnh xây dựng thực đơn lành mạnh, ưu tiên những món ăn nhạt, rau xanh và các loại ngũ cốc, trái cây, các món ăn lỏng và mềm trong thời gian điều trị.
• Để giảm tiết acid dịch vị dạ dày, bạn nên hạn chế dùng các loại thực phẩm cay nóng, thức ăn lạnh, đồ ăn nhanh hay các món ăn có tính khô cứng, nhiều dầu mỡ… 
• Người bệnh không nên ăn hoặc uống các loại thực phẩm/trái cây/thức uống có vị chua, đặc biệt là khi dạ dày đang có dấu hiệu viêm vì tính acid từ thực phẩm chua sẽ gây viêm loét nặng hơn.
• Người bệnh cần có thời gian nghỉ ngơi và thư giãn, hạn chế làm việc căng thẳng, đảm bảo thời gian ngủ đủ giấc từ 7 – 8 tiếng mỗi ngày.
• Thường xuyên rèn luyện thể dục, thể thao để đảm bảo chức năng dạ dày và đường ruột luôn vận hành tốt, đồng thời tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.

Bệnh viêm phù nề xung huyết trợt rải rác hang vị niêm mạc hang vị dạ dày có mối liên quan mật thiết đến những thói quen ăn uống, sinh hoạt hàng ngày. Do đó nên người bệnh cần xây dựng những thói quen ăn uống khoa học và dành thời gian để nghỉ ngơi nhiều hơn để quá trình điều trị đạt kết quả tốt. Bệnh nhân cũng nên chủ động thăm khám tại những cơ sở khám bệnh uy tín để được hướng dẫn phương hướng điều trị phù hợp, giúp sớm khỏi bệnh và lấy lại nhịp sống bình thường.