Viêm đại tràng khi mang thai – Cách xử lý & thông tin cần biết

Viêm đại tràng là bệnh lý về đường tiêu hóa rất phổ biến có thể khởi phát khi mang thai. Điều này khiến nhiều mẹ bầu lo lắng về sự ảnh hưởng của nó đến sức khỏe thai kỳ. Tuy nhiên, chỉ cần chú ý phát hiện và xử lý đúng cách thì các mẹ vẫn sẽ có một thai kỳ khỏe mạnh ngay cả khi bị viêm đại tràng.

Tìm hiểu về bệnh viêm đại tràng ở phụ nữ mang thai

Viêm đại tràng là bệnh về tiêu hóa đặc tưng bởi tình trạng viêm nhiễm gây tổn thương khu trú hay lan tỏa ngay tại niêm mạc đại tràng. Bệnh lý này có thể ảnh hưởng tới bất cứ đối tượng nào. Trong đó, tương đối phổ biến ở phụ nữ đang trong thời kỳ mang thai.

Bệnh viêm đại tràng khi mang thai thường gây ra nhiều triệu chứng khó chịu. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của mẹ cũng như sự phát triển của bé. Nếu không sớm phát hiện và can thiệp thì mẹ bầu sẽ rất dễ gặp các hệ lụy nghiêm trọng hơn.

1. Nguyên nhân

Thai kỳ được cho là khoảng thời gian nhạy cảm nhất trong cuộc đời người phụ nữ. Lúc này, rất nhiều vấn đề sức khỏe sẽ có cơ hội phát sinh do hệ miễn dịch của mẹ bầu có dấu hiệu suy giảm.

Điển hình nhất không thể không nhắc tới là các vấn đề liên quan đến cơ quan tiêu hóa. Mà viêm đại tràng lại là bệnh lý rất dễ gặp khi mang thai.

Có rất nhiều nguyên nhân khiến mẹ bầu bị viêm đại tràng, bao gồm:

• Chế độ ăn uống: Đây chính là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến các cơ quan tiêu hóa, trong đó có đại tràng. Khi mang thai, mẹ bầu thường hay có cảm giác thèm ăn và đôi khi dung nạp các thức ăn thiếu lành mạnh. Điều này có thể khiến cho vi sinh vật gây bệnh xâm nhập và sinh sôi trong đường ruột.
• Táo bón kéo dài: Mẹ bầu rất dễ bị táo bón do nhiều yếu tố. Điển hình như ăn uống, bổ sung viên sắt, canxi, sự gia tăng hormone progesterone… Táo bón kéo dài khiến phân tích tụ lâu trong đại trực tràng, tạo điều kiện cho vi khuẩn hoạt động mạnh và gây viêm.
• Căng thẳng, mệt mỏi: Đây là vấn đề rất thường gặp ở phụ nữ mang thai. Tâm sinh lý bất ổn, tình trạng mất ăn mất ngủ cũng sẽ ức chế hoạt động tiêu hóa và gây ra triệu chứng.

2. Dấu hiệu nhận biết

Để sớm phát hiện bệnh thì nhất định mẹ bầu phải nắm được những triệu chứng viêm đại tràng dưới đây:

• Đau bụng: Đây là triệu chứng thường gặp nhất của bệnh viêm đại tràng. Tuy nhiên mẹ bầu cần chú ý bởi nó có thể bị nhầm lẫn với triệu chứng của động thai hay rau bong non…
• Chướng bụng đầy hơi: Mẹ bầu sẽ cảm thấy bụng lúc nào cũng căng tức khó chịu. Tình trạng này phát sinh ngay cả khi ăn ít và ăn các thực phẩm lành mạnh.
• Rối loạn đại tiện: Tình trạng táo bón và tiêu chảy có thể sẽ được kích hoạt xen kẽ. Nhưng khi mang thai thì mẹ bầu sẽ dễ gặp phải vấn đề táo bón hơn.
• Đi ngoài nhiều lần: Viêm đại tràng có thể dẫn đến tình trạng co thắt và khiến mẹ bầu muốn đi ngoài. Cảm giác này nhiều khi còn đến ngay lúc vừa mới đại tiện xong.

Ngoài những dấu hiệu đặc trưng đề cập ở trên thì bệnh viêm đại tràng còn khiến mẹ bầu gặp một số biểu hiện khác. Điển hình như mệt mỏi, khó thở, buồn nôn… Tốt nhất khi có những triệu chứng bất thường phát sinh, mẹ bầu cần chú ý chủ động thăm khám để kiểm soát tốt nhất vấn đề đang gặp phải.

Viêm đại tràng khi mang thai có ảnh hưởng đến thai nhi không?

Các chuyên gia cho biết, trong thời kỳ mang thai, bất cứ vấn đề sức khỏe nào mẹ bầu gặp phải cũng đều ít nhiều ảnh hưởng đến thai kỳ. Có thể là trực tiếp nhưng trong nhiều trường hợp sự ảnh hưởng sẽ là gián tiếp.

Đối với bệnh viêm đại tràng, nếu không sớm khắc phục có thể gây ra một số hệ lụy sau đây:

• Giảm hấp thu dưỡng chất: Bệnh viêm đại tràng sẽ khiến hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả. Tình trạng này kéo dài làm chi cho quá trình hấp thu dưỡng chất bị ngưng trệ. Trong khi đó, thời gian này mẹ lại cần nhiều hơn dinh dưỡng để giúp thai kỳ khỏe mạnh. Khả năng hấp thu dưỡng chất kém sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của mẹ cũng như sự phát triển của thai nhi.
• Tăng nguy cơ sẩy thai, sinh non: Ở những tuần đầu mang thai, thai nhi sẽ chưa được bám chắc vào thành tử cung. Bệnh viêm đại tràng kèm theo táo bón kéo dài sẽ gây ra nhiều hệ lụy. Nếu mẹ bầu mót rặn mạnh khi đại tiện sẽ làm tăng áp lực lên tử cung. Từ đó, rất dễ bị động thai, sẩy thai. Còn ở những tháng cuối thai kỳ thì lại rất dễ bị sinh non.
• Ảnh hưởng tâm lý: Bình thường trong thai kỳ mẹ bầu đã thường xuyên phải sống chung với tình trạng căng thẳng, lo âu, mệt mỏi. Nếu bị viêm đại tràng thì các hiện tượng này cũng sẽ nặng nề thêm.

Có thể thấy rằng, bệnh viêm đại tràng khi mang thai dù không đe dọa trực tiếp đến sức khỏe nhưng lại gây ra nhiều hệ lụy xấu. Chính vì thế mà mẹ bầu luôn phải cảnh giác để sớm phát hiện và điều trị.

Cách khắc phục bệnh viêm đại tràng khi mang thai

Việc khắc phục viêm đại tràng khi mang thai sẽ có phần phức tạp hơn ở những đối tượng khác. Bởi mang thai là thời kỳ nhạy cảm, chỉ một sơ suất nhỏ trong điều trị cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé.

Đối với bệnh viêm đại tràng, mẹ bầu có thể dễ dàng khắc phục khi phát hiện sớm. Còn trong trường hợp bệnh chuyển nặng thì có thể phải cân nhắc việc dùng thuốc theo chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.

Dưới đây là một số biện pháp điều trị viêm đại tràng mà các mẹ bầu có thể tham khảo:

1. Điều chỉnh chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống được các chuyên gia tiêu hóa đánh giá là một trong những yếu tố quan trong điều trị bệnh viêm đại tràng. Đồng thời, khi mang thai, duy trì một chế độ ăn uống khoa học sẽ đảm bảo được nhu cầu dinh dưỡng cho cả mẹ và thai nhi.

Mẹ bầu cần chú ý đến một số vấn đề sau:

• Bổ sung vừa đủ lượng chất xơ mà cơ thể cần, thành phần hữu ích này có nhiều trong rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên cám.
• Không nên sử dụng cà phê, rượu bia, thức uống có gas và chất kích thích.
• Bổ sung chất đạm từ thực phẩm lành mạnh như sữa đậu nành, các loại thịt trắng, đậu hũ non, sữa không chứa lactose.
• Nên chọn hình thức luộc, nấu canh hay hầm thực phẩm thay vì chiên rán.
• Tránh thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ chế biến sẵn, đồ chua cay, thức ăn nhiều đường.
• Chia nhỏ bữa ăn và cân chỉnh lại lượng thức ăn trong mỗi bữa cho hợp lý để tránh gây áp lực cho cơ quan tiêu hóa.

2. Uống đủ nước

Việc cung cấp đủ nước cho cơ thể là vấn đề rất quan trọng cần được thực hiện ngay cả khi bạn có sức khỏe tốt. Khi mắc bệnh viêm đại tràng, mẹ bầu lại càng phải chú ý hơn đến vấn đề này.

Uống đủ nước sẽ giúp hỗ trợ hoạt động tiêu hóa, làm mềm phân và ngăn ngừa táo bón. Ngoài việc bổ sung nước lọc thì mẹ bầu có thể uống thêm nước ép mận để làm giảm táo bón tốt hơn. Bên cạnh đó nếu bị buồn nôn thì hãy thử khắc phục với một cốc nước gừng ấm.

3. Vận động hợp lý

Mặc dù không tác động trực tiếp nhưng việc vận động hợp lý được cho là có thể hỗ trợ đẩy lùi một số triệu chứng viêm đại tràng. Ngoài ra, việc tập luyện còn tăng cường quá trình chuyển hóa và kích thích tốt hơn cho hoạt động của hệ tiêu hóa.

Mẹ bầu có thể vận động bằng những bài tập nhẹ nhàng, vừa sức như đi bộ hay những động tác yoga đơn giản. Cần chú ý đến cường độ cũng như thời gian vận động để tránh ảnh hưởng đến thai nhi.

4. Quản lý căng thẳng

Khảo sát cho thấy rằng, tình trạng căng thẳng có thể gây ra hoặc khiến triệu chứng viêm đại tràng thêm nặng nề. Chính vì thế mà muốn đẩy lùi triệu chứng thì việc quản lý tốt căng thẳng là vấn đề mà mẹ bầu không thể bỏ qua.

Mẹ bầu cần chú ý tránh xa những áp lực, mệt mỏi trong công việc và cuộc sống. Đồng thời luôn giữ cho tinh thần được thoải mái, vui vẻ và thư thái.

Dưới đây là một số cách có thể giúp quản lý căng thẳng:

• Cân bằng giữa thời gian làm việc và nghỉ ngơi.
• Ngủ nghỉ đúng giờ, đủ giấc, không thức khuya sau 11 giờ đêm.
• Rèn luyện thể dục thể thao mỗi ngày.
• Nghe nhạc nhẹ, đọc sách vào thời gian rảnh rỗi.

5. Áp dụng các bài thuốc tự nhiên

Các bài thuốc sử dụng nguyên liệu tự nhiên thường rất lành tính và rất ít khi phát sinh vấn đề ngoại ý. Vì thế được cho là tương đối an toàn cho mẹ bầu.

Dưới đây là một vài bài thuốc mà mẹ bầu có thể tham khảo áp dụng để chữa viêm đại tràng khi mang thai:

Sử dụng nghệ và mật ong:

Nghệ là nguyên liệu có chứa hàm lượng hợp chất curcumin rất dồi dào. Thành phần này có tác dụng rất tốt trong việc hỗ trợ hoạt động tiêu hóa, thúc đẩy dạ dày co bóp. Kết hợp với mật ong có tính chống viêm, kháng khuẩn tốt có thể ức chế quá trình viêm nhiễm và chữa lành tổn thương ở niêm mạc đại tràng.

Thực hiện:

• Cần chuẩn bị 3 thìa tinh bột nghệ và 2 thìa mật ong.
• Trộn thật đều 2 nguyên liệu trên lại với nhau.
• Chia làm 3 lần sử dụng trong ngày, 1 muỗng/lần.

Sử dụng mè đen và mật ong:

Mè đen có tính bình, vị ngọt với nhiều tác dụng tốt như nhuận tràng, dưỡng huyết. Ngoài ra nó còn chứa các thành phần dinh dưỡng như saccharose, lipit, pentose, protein, canxi… rất tốt cho sức khỏe. Kết hợp với mật ong có đặc tính chống viêm, kháng khuẩn cao sẽ hỗ trợ đẩy lùi các triệu chứng viêm đại tràng.

Thực hiện:

• Chuẩn bị 500g mè đen và 500ml mật ong.
• Mè đen đem đi sao vàng và chín, tuyệt đối không rang cháy.
• Mỗi lần dùng đem trộn 1 thìa mật ong với 1 thìa mè đen để ăn trực tiếp.

Các liệu pháp tự nhiên thường được đánh giá là an toàn nhưng mẹ bầu vẫn cần thận trọng khi áp dụng. Có thể tham khảo bác sĩ trước khi dùng để đảm bảo sự an toàn cho sức khỏe thai kỳ.

6. Cân nhắc sử dụng thuốc Tây

Trong nhiều trường hợp, các biện pháp chăm sóc tại nhà sẽ không thể đáp ứng với triệu chứng viêm đại tràng khi mang thai. Lúc này, mẹ bầu cần chủ động thăm khám bác sĩ để cân nhắc về việc dùng thuốc.

Các thuốc được chỉ định có thể là:

• Aminosalicylates
• Hợp chất 5-ASA
• Methotrexate

Tất cả các thuốc này đều có nguy cơ phát sinh tác dụng phụ, mẹ bầu tuyệt đối không tự ý sử dụng khi chưa nhận được chỉ định từ bác sĩ. Cần đảm bảo việc dùng thuốc đúng cách, đúng liều, đúng thời gian và tần suất. Nếu phát sinh bất cứ vấn đề gì, cần chủ động tìm đến bác sĩ ngay lập tức.

Bệnh viêm đại tràng khi mang thai mặc dù không nguy hiểm nhưng lại ảnh hưởng khá nghiêm trọng đến sức khỏe thai kỳ. Mẹ bầu cần chú ý đề cao cảnh giác, chủ động thăm khám khi có những triệu chứng bệnh xuất hiện.