Sáng ngủ dậy bị đau bụng đi ngoài có phải bệnh nguy hiểm?
Thỉnh thoảng sáng ngủ dậy bị đau bụng đi ngoài có thể là điều bình thường. Tuy nhiên nếu điều này xảy ra thường xuyên có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý khác về đường tiêu hóa.
Sáng ngủ dậy bị đau bụng đi ngoài là bệnh gì?
Tình trạng buổi sáng hay bị đau bụng đi ngoài mãn tính có thể là dấu hiệu cho một số vấn đề sức khỏe lâu dài. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm:
1. Hội chứng ruột kích thích
Hội chứng ruột kích thích (IBS) là tình trạng rối loạn ruột dẫn đến đau bụng, đầy hơi, táo bón hoặc tiêu chảy vào buổi sáng mãn tính. Ngoài việc đi ngoài vào buổi sáng, các dấu hiệu khác có thể bao gồm:
- Đầy hơi chướng bụng
- Nén khí trong dạ dày
- Đau quặn bụng
- Xuất hiện chất nhầy trong phân
Để cải thiện các triệu chứng người bệnh cần thay đổi thói quen ăn uống vào buổi sáng và buổi tối trước khi đi ngủ. Tăng lượng thực phẩm tự nhiên và giảm lượng muối tiêu thụ. Bên cạnh đó, bổ sung chuối, táo, sữa chua có thể cải thiện tình trạng phân và hỗ trợ điều trị tình trạng sáng dậy đau bụng đi ngoài.
2. Bệnh viêm ruột
Bệnh viêm ruột (IBD) là một tình trạng viêm trên thành ruột mãn tính. Bệnh viêm ruột không được điều trị kịp lúc có thể dẫn đến viêm đại tràng và bệnh Crohn. Các chứng bệnh này đều có thể dẫn đến tình trạng hay đau bụng đi ngoài vào buổi sáng.3
Các dấu hiệu viêm ruột khác bao gồm:
- Tiêu chảy (thường là vào buổi sáng)
- Đau bụng
- Giảm cân không rõ lý do
- Mệt mỏi, chán ăn
Trong một số trường hợp nghiêm trọng, người bệnh có thể xuất hiện máu hoặc chất nhầy kèm tiêu chảy. Một số trường hợp khác, người bệnh có thể bị thức giấc nhiều lần trong đêm để đi ngoài.
Việc điều trị tình viêm ruột thường nhằm mục đích cải thiện các triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng. Điều trị thường sử dụng thuốc chống viêm hoặc phẫu thuật.
3. Nhiễm trùng đường ruột
Nhiễm virus hoặc vi khuẩn đều có thể dẫn đến việc đau bụng đi ngoài sau khi thức dậy. Tình trạng này thường có liên quan đến thức ăn, nước uống không hợp vệ sinh. Ngoài ra, nhiễm ký sinh trùng hoặc nấm Candida cũng có thể dẫn đến tình trạng đi ngoài (thường là tiêu chảy) vào buổi sáng.
Để xử lý tình trạng này, người bệnh cần thay đổi chế độ ăn uống phù hợp, an toàn, vệ sinh. Bên cạnh đó, đến bệnh viện để kiểm tra và điều trị nếu nghi ngờ nhiễm nấm hoặc ký sinh trùng đường ruột.
4. Phản ứng với một số loại thuốc
Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc kháng sinh có thể dẫn đến tình trạng đau bụng đi ngoài sau khi thức dậy. Do đó, nếu bạn sử dụng thuốc trước khi đi ngủ thì, thuốc có thể ở trong hệ thống tiêu hóa suốt đêm và dẫn đến việc đi ngoài sau khi thức dậy.
Nguyên nhân khác khiến sáng dậy đau bụng đi ngoài
Ngoài các bệnh lý, lối sống cũng có thể dẫn đến tình trạng sáng ngủ dậy bị đau bụng đi ngoài. Một số tác nhân phổ biến như:
1. Căng thẳng
Dạ dày và thần kinh có mối liên hệ mật thiết với nhau. Do đó lo lắng, căng thẳng có thể ảnh hưởng đến dạ dày trong khi bạn đi ngủ. Điều này dẫn đến tình trạng đi ngoài (thường là tiêu chảy vào buổi sáng).
2. Rượu hoặc thuốc lá
Uống rượu vào buổi tối trước khi đi ngủ hoặc hút nhiều thuốc hơn bình thường có thể dẫn đến đau bụng tiêu chảy vào buổi sáng.
Rượu được cho là có thể kích thích hệ thống tiêu hóa gây ra hiện tượng phân lỏng. Trong khi hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân dẫn bệnh Crohn và nhiều vấn đề sức khỏe nội tạng khác.
3. Mang thai
Khi mang thai cơ thể người phụ nữ trải qua quá trình thay đổi Hormone. Điều này có thể dẫn đến tình trạng đi ngoài sau khi thức dậy, đây là các dấu hiệu ốm nghén điển hình.
Mặc dù phụ nữ mang thai thường có xu hướng tiêu chảy vào buổi sáng nhưng tình trạng này có thể xuất hiện bất cứ lúc nào trong ngày.
4. Mất nước
Cơ thể dựa vào chất điện giải để kiểm soát sức mạnh của màng tế bào và cơ bắp. Mất nước có thể dẫn đến việc mất cân bằng điện giải trong cơ thể như Kali, Photpho, Natri, Magie, Canxi và Clo. Mất cân bằng có thể dẫn đến hiện tượng đau bụng đi ngoài sau khi thức dậy.
5. Nguyên nhân khác
Một số nguyên nhân khác có thể dẫn đến việc đau bụng đi ngoài và buổi sáng như:
- Thay đổi chu kỳ sinh học buổi sáng như thức dậy trễ hơn bình thường hoặc thay đổi giờ ăn sáng.
- Ăn sáng ngay sau khi thức dậy có thể dẫn đến phản xạ đại tiện từ dạ dày và đại tràng.
- Không dung nạp thực phẩm thường xảy ra khi người bệnh uống sữa hoặc sử dụng thức ăn chế biến từ sữa vào buổi sáng. Tình trạng này có thể dẫn đến việc đau bụng và đi ngoài.
- Nhịn đi đại tiện qua đêm khiến phân và nước tích tụ trong đại tràng qua đêm.
Xử lý buổi sáng hay bị đau bụng đi ngoài
Để xử lý hiện tượng buổi sáng hay bị đau bụng đi ngoài, người bệnh nên thay đổi lối sống để giảm các yếu tố kích thích dạ dày. Các biện pháp xử lý phổ biến bao gồm:
- Loại bỏ các tác nhân dị ứng và không dung nạp thực phẩm. Tránh sử dụng thực phẩm và đồ uống dễ gây kích thích dạ dày như sữa, thức ăn cay, đồ ngọt, đồ uống chứa caffeine và rượu.
- Bổ sung Probiotic để phục hồi hệ vi sinh vật đường ruột. Probiotic có thể bảo vệ hệ thống tiêu hóa, chống nhiễm trùng và tiêu chảy.
- Kiểm soát lượng chất xơ tiêu thụ, quá nhiều chất xơ quá thể làm tình trạng tiêu chảy trở nên nghiêm trọng hơn.
- Bổ sung vitamin, men tiêu hóa, khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
Nếu tình trạng không được khắc phục hoặc khi các dấu hiệu trở nên nghiêm trọng, hãy đến bệnh viện gặp bác sĩ chuyên môn để được chẩn đoán và điều trị hợp lý.
Biện pháp phòng ngừa
Tương tự như các bệnh đường tiêu hóa khác, đau bụng đi ngoài sau khi thức dậy thường có liên quan đến lối sống, chế độ ăn uống và luyện tập. Do đó, thực hiện lối sống tích cực là cách tốt nhất để phòng ngừa và cải thiện tình trạng này. Các biện pháp bao gồm:
- Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, tránh thức ăn cay, đồ uống có gas,…
- Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên để tăng cường hệ thống miễn dịch.
- Ngưng hút thuốc và giảm lượng rượu tiêu thụ.
- Thiền định, yoga hoặc các biện pháp thư giãn tâm lý khác để thúc đẩy nhu động ruột khỏe mạnh.
Hầu hết tình trạng sáng ngủ dậy bị đau bụng đi ngoài không phải là bệnh nguy hiểm và có xu hướng tự cải thiện. Do đó, hãy đến bệnh viện nếu các triệu chứng không biến mất hoặc trở nên nghiêm trọng. Nếu có bất cứ thắc mắc hoặc câu hỏi nào có liên quan, vui lòng trao đổi với bác sĩ chuyên môn.