Nội soi thực quản là gì, có đau không, ở đâu tốt?
Nội soi thực quản là kỹ thuật đưa một ống nội soi có gắn máy ảnh nhỏ và đến chiếu sáng xuống cổ họng và đi dọc theo chiều dài của thực quản. Thủ thuật này được thực hiện để quan sát, kiểm tra và ghi lại hình ảnh ở ống thực quản, dạ dày và phần trên của ruột non nhằm phục việc việc chẩn đoán và điều trị bệnh.
Nội soi thực quản là gì?
Thực quản là ống cơ kết nối cổ họng với dạ dày, tá tràng và là phần trên của ruột non. Nội soi thực quản (hay còn gọi xét nghiệm EGD) có thể kiểm tra niêm mạc thực quản, dạ dày và tá tràng.
Để tiến hành nội soi thực quản, bác sĩ sẽ đưa một ống nội soi chứa đèn và một máy ảnh nhỏ để quan sát và ghi lại hình ảnh bên trong thực quản.
Nội soi thực quản có đau không?
Hiện tại việc nội soi thực quản được thực hiện bằng các kỹ thuật hiện đại cũng như máy móc tân tiến. Do đó, thông thường người bệnh thường không cảm thấy đau khi thực hiện nội soi. Tuy nhiên, người bệnh có thể gặp một số khó chịu như buồn nôn, nôn, chảy nước mắt, khó thở,…
Thủ thuật nội soi thường diễn ra trong 15 – 20 phút và người bệnh thường được gây tê hoặc gây mê. Điều này có thể góp phần làm giảm sự khó chịu của người bệnh.
Khi nào cần nội soi thực quản?
Bác sĩ có thể đề nghị nội soi thực quản khi người bệnh có một số triệu chứng bao gồm:
- Ợ nóng nghiêm trọng, kéo dài
- Nôn hoặc ho ra máu
- Đi ngoài phân đen hoặc trông giống như hắc ín
- Trào ngược dạ dày thực quản
- Đau bụng trên
- Thiếu máu mà không tìm được nguyên nhân
- Buồn nôn hoặc nôn thường xuyên
- Giảm cân không giải thích được
- Có cảm giác no mặc dù chỉ ăn một lượng nhỏ thức ăn
- Có cảm giác thức ăn tồn tại phía sau xương ức
- Đau hoặc khó nuốt
Đôi khi bác sĩ cũng có thể đề nghị thực hiện nội soi thực quản để kiêm tra việc điều trị có hiệu quả như thế nào hoặc theo dõi có biến chứng của:
- Bệnh Crohn
- Viêm loét dạ dày tá tràng
- Xơ gan
- Tĩnh mạch ở dưới thực quản bị sưng
Mục đích nội soi thực quản
Nội soi thực quản nhằm mục đích kiểm tra bất thường bên trong lớp lót thực quản. Các bất thường phổ biến bao gồm:
- Viêm loét thực quản
- Chảy máu trong ống thực quản
- Xuất hiện polyp hoặc tăng trưởng bất thường
Thông thường, nội soi thực quản có thể mang lại kết quả chẩn đoán các vấn đề như:
- Bệnh Celiac: Có thể dẫn đến tổn thương niêm mạc ruột và ngăn cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng.
- Co thắt thực quản: Là tình trạng cơ trơn của thực quản co giãn không hiệu quả và cản trở đường di chuyển của thức ăn xuống dạ dày.
- Polyp thực quản (u thực quản): Là tình trạng các mô phát triển bất thường bên trong thực quản. Polyp thực quản thường lành tính và không ảnh hưởng đến tính mạng của người bệnh.
- Giãn tĩnh mạch thực quản: Là tình trạng các tĩnh mạch bị sưng trong niêm mạc thực quản.
- Thoát vị hoành: Là tình trạng rối loạn khiến một phần trên của dạ dày bị đẩy sang cơ hoành và vùng ngực. Thoát vị hoành có thể ngăn cản máu đi đến dạ dày khiến người bệnh cảm thấy buồn nôn, đau ngực, khó thở.
- Viêm thực quản, viêm dạ dày và viêm tá tràng: Đây là tình trạng viêm của niêm mạc thực quản, dạ dày và ruột non.
- Bệnh trào ngược dạ dày thực quản: Là một rối loạn khiến axits, chất lỏng hoặc thức ăn từ dạ dày rò rỉ trở lại vào thực quản gây khó chịu, buồn nôn và nôn.
- Hội chứng Mallory-Weiss: Là việc xuất hiện một vết rách ở niêm mạc thực quản. Tình trạng này thường không nguy hiểm, tuy nhiên đôi khi có thể gây chảy máu nghiêm trọng và dẫn đến tử vong.
Quy trình nội soi thực quản
Trước khi tiến hành nội soi thực quản, người bệnh không thể ăn bất cứ thứ gì trong vòng 6 – 12 giờ. Những người mang răng giả sẽ phải tháo răng để tránh gây ảnh hưởng đến quá trình và kết quả nội soi. Bác sĩ có thể cho người bệnh sử dụng thuốc an thần. Điều này góp phần làm giảm cảm giác khó chịu và hầu như không gây đau. Đôi khi bác sĩ có thể phun thuốc gây tê cục bộ vào miệng để ngăn không cho người bệnh nôn ống nội soi hoặc ho nội soi. Ngoài ra, người bệnh cần phải đeo thiết bị bảo vệ miệng để tránh làm hỏng răng hoặc máy ảnh nội soi.
Sau đó bác sĩ sẽ đưa kim tiêm vào tĩnh mạch cánh tay để truyền thuốc trong suốt quá trình nội soi. Người bệnh sẽ được yêu cầu nằm nghiêng về bên trái trong suốt quá trình nội soi.
Khi thuốc an thần đã có hiệu lực, ống nội soi sẽ được đưa vào thực quản, dạ dày và phần trên của ruột non. Lúc này bác sĩ sẽ quan sát ống thực quản, niêm mạc thực quản của bạn thông qua việc nội soi.
Trong quá trình kiểm tra, bác sĩ có thể có thể lấy một số mô nhỏ hoặc tế bào thông qua ống nội soi. Những mẫu mô này sẽ được kiểm tra ở phòng thí nghiệm bằng kính hiển vi để xác định bất kỳ sự khác thường nào trong mô tế bào. Quá trình này gọi là sinh thiết tế bào.
Quá trình nội soi thực quản thường chỉ kéo dài khoảng 10 – 20 phút, tùy trường hợp.
Biến chứng và rủi ro khi nội soi thực quản
Về cơ bản, nội soi thực quản là một thủ thuật an toàn. Tuy nhiên, đôi khi nội soi có thể dẫn đến một lỗ nhỏ trên ống thực quản, dạ dày hoặc ruột non. Nếu bác sĩ lấy mẫu mô trong lúc nội soi, người bệnh có thể bị chảy máu kéo dài từ vị trí lấy mô.
Một số bệnh nhân sau khi nội soi có thể cảm thấy đầy hơi chướng bụng, chuột rút nhẹ hoặc đau họng. Những phản ứng này thường được cải thiện trong vòng 24 giờ. Do đó, hãy sử dụng các dạng thức ăn loãng, nhẹ để tránh gây khó chịu. Tuy nhiên, hãy gọi cho cấp cứu hoặc đến bệnh viện ngay lập tức nếu gặp các triệu chứng như:
- Gặp khó khăn khi nuốt sau 24 giờ
- Cảm thấy chóng mặt hoặc ngất xỉu
- Nôn
- Đau nhói ở bụng
- Xuất hiện máu trong phân
- Không thể ăn hoặc uống bất cứ thứ gì
- Đi tiểu ít hơn bình thường hoặc không thể đi tiểu
Ngoài ra, một số người có thể bị phản ứng với thuốc an thần, thuốc giảm đau hoặc dị ứng với thuốc gây tê được sử dụng trong quá trình nội soi. Phản ứng với thuốc có thể dẫn đến một số phản ứng như:
- Khó thở hoặc không thể thở được
- Huyết áp thấp
- Nhịp tim chậm
- Đổ quá nhiều mồ hôi
- Co thắt thanh quản
Tuy nhiên, tình trạng phản ứng với thuốc này rất hiếm khi xảy ra. Do đó, hãy thông báo cho bác sĩ nếu bạn từng có tiền sử dị ứng thuốc hoặc bất cứ hoạt chất nào khác.
Nội soi thực quản ở đâu?
Nội soi thực quản cần được thực hiện ở nơi có trang thiết bị y tế hiện đại, đội ngũ bác sĩ có kinh nghiệm, uy tín và có thế mạnh về hệ tiêu hóa. Tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, người bệnh có thể tham khảo một số đơn vị có thể nội soi thực quản an toàn, tính chính xác cao như:
1. Tại Hà Nội
Trung tâm Nội soi tiêu hóa Việt Nam – Nhật Bản – Bệnh viện Bạch Mai:
- Địa chỉ: Khoa Tiêu hóa – Tầng 5 Nhà P – Bệnh viện Bạch Mai, số 78 đường Giải Phóng – Đống Đa – Hà Nội
- Số điện thoại: 024 6259 8285
Trung tâm Tiêu hóa – Bệnh viện E:
- Địa chỉ: Số 89 Trần Cung – Cầu Giấy – Hà Nội
- Số điện thoại: 0243 7543 650
Trung tâm Nội soi – Phòng khám Số 1 – Bệnh viện Đại học Y Hà Nội:
- Địa chỉ: Tầng 4, Tòa nhà A5 – Số 1 Tôn Thất Tùng – Đống Đa – Hà Nội
- Số điện thoai: 04 3574 3456
Bệnh viện Trung Ương Quân đội 108:
- Địa chỉ: Số 1 – Trần Hưng Đạo – Hà Nội
- Điện thoại: 069. 572 400
Bệnh viện Việt Đức:
- Địa chỉ: Tầng 3 – tòa nhà D – Bệnh viện Việt Đức – Số 16 Phủ Doãn – Hoàn Kiếm – Hà Nội
- Số điện thoại: 0243 8253 531
Bệnh viện Đại học Y Hà Nội:
- Địa chỉ: Số 1 Tôn Thất Tùng – Đống Đa – Hà Nội
- Điện thoại: 024 3574 7788
2. Tại Thành phố Hồ Chí Minh
Bệnh viện đa khoa Vạn Hạnh:
- Địa chỉ: Số 781/B1-B3-B5 Lê Hồng Phong nối dài, phường 12, quận 10, Tp.HCM
- Điện thoại: 028 3863 2553
Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM:
- Cơ sở 1: Số 215 Hồng Bàng, phường 11, quận 5, Tp.HCM.
- Cơ sở 2: Số 201 Nguyễn Chí Thanh, quận 5, Tp.HCM.
- Cơ sở 3: Số 21B Hoàng Văn Thụ, quận Phú Nhuận, Tp.HCM.
Bệnh viện Nhân dân 115:
- Địa chỉ: Số 527 Sư Vạn Hạnh, phường 12, quận 10, Tp.HCM
- Số điện thoại: 028 3865 2368
Bệnh viện Nhân dân Gia Định:
- Địa chỉ: Số 1 Nơ Trang Long, phường 7, quận Bình Thạnh, Tp.HCM
- Số điện thoại: 028 38 412 692
Bệnh viện Chợ Rẫy:
- Địa chỉ: Số 201B Nguyễn Chí Thanh, phường 12, quận 5, Tp.HCM
- Số điện thoại: 028 3955 9856
Nói chung nội soi thực quản là một thủ thuật an toàn và mang lại hiệu quả cao trong việc thăm khám, chẩn đoán và điều trị các bệnh lý về thực quản, dạ dày và phần trên của ruột non. Quá trình này được thực hiện ở bệnh viện hoắc phòng khám có uy tín. Trao đổi với bác sĩ hoặc nhân viên y tế nếu có bất cứ thắc mắc hoặc câu hỏi nào.