Dấu hiệu bệnh trĩ nặng và cách chữa hiệu quả nhất
Bệnh trĩ nặng được xem là hậu quả của việc điều trị bệnh không đúng cách trong giai đoạn nhẹ hoặc do phát hiện bệnh khi đã quá muộn. Lúc này, người bệnh sẽ bị đi cầu ra máu nhiều hơn, búi trĩ sưng to và sa hẳn ra ngoài không đẩy lên được gây đau đớn vô cùng. Nếu bạn đang có các dấu hiệu này, cần tiến hành thăm khám và chữa trị ngay để tránh gặp phải các biến chứng nguy hiểm.
Bị trĩ nặng nguyên nhân do đâu?
Bệnh trĩ là sự sưng phồng và viêm của các đệm mạch máu nằm dưới niêm mạc bên trong ống hậu môn. Tùy theo vị trí bị ảnh hưởng mà y học chia bệnh trĩ thành hai dạng chính gồm bệnh trĩ nội ( búi trĩ hình thành trên đường lược) và bệnh trĩ ngoại ( búi trĩ xuất hiện tại các nếp gấp bên ngoài cửa hậu môn).
Đi từ nhẹ đến nặng, căn bệnh này có 4 giai đoạn phát triển được đánh số thứ tự từ I đến IV. Nếu được chẩn đoán mắc bệnh trĩ độ III hoặc IV tức là bệnh của bạn đã bước vào giai đoạn nặng.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh trĩ nặng như:
- Không phát hiện sớm bệnh
Bệnh trĩ thường tiến triển một cách âm thầm. Khi mới khởi phát bệnh hầu như không gây ra các triệu chứng gì bất thường. Thỉnh thoảng, người bệnh có thể bị đi ngoài ra máu nhưng lượng máu rất ít. Nếu không để ý quan sát phân hoặc nhìn vào giấy lau thì khó lòng phát hiện ra được.
Do không được phát hiện và điều trị sớm, bệnh sẽ ngày càng tiến triển nặng hơn. Đến khi bệnh có các triệu chứng rầm rộ ra bên ngoài thì đã quá muộn.
- Chủ quan trong việc điều trị
Nhiều người dù đã phát hiện sớm bệnh nhưng chủ quan không đi khám và để mặc cho bệnh trĩ phát triển. Hơn nữa, do bệnh xuất hiện ở vùng kín nên mặc dù biết mình bị trĩ, nhiều người vẫn quyết định không tới bệnh viện điều trị vì chỉ vì tâm lý ngại ngùng. Đây đều là những yếu tố thuận lợi thúc đẩy bệnh trĩ ngày càng tiến triển nặng.
- Bị bệnh trĩ nặng do điều trị không đúng cách:
Khi mới bị trĩ, có không ít bệnh nhân tự tìm cách chữa trị tại nhà bằng các mẹo dân gian truyền miệng được người khác mách bảo, chẳng hạn như dùng lá thầu dầu, đu đủ xanh… Mặc dù được áp dụng từ rất lâu đời song những cách này đều chưa được khoa học kiểm chứng. Hơn nữa không phải ai áp dụng cũng phù hợp và thấy hiệu quả.
Bên cạnh đó, các loại thực phẩm chức năng cũng được nhiều người tìm mua về sử dụng với mong muốn trị khỏi bệnh. Trên thực tế, các sản phẩm này chỉ giúp hỗ trợ cải thiện triệu chứng bệnh chứ không thể thay thế được thuốc bác sĩ kê đơn.
Việc tùy tiện điều trị bệnh không đúng cách chẳng những khiến bệnh trĩ trở nặng mà còn có thể rơi vào tình trạng “tiền mất tật mang”, thậm chí gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe.
- Không chú trong giải quyết nguyên nhân
Bệnh trĩ xảy ra khi các tĩnh mạch ở hậu môn trực tràng phải chịu áp lực quá mức trong thời gian dài. Điều này bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau như: Đứng lâu, ngồi nhiều, lao động nặng nhọc, táo bón kéo dài, lười vận động, uống ít nước, ngồi lâu trong nhà vệ sinh, nhịn đi đại tiện…
Nhiều người chỉ chú trọng giải quyết phần ngọn ( tức chỉ lo đối phó với triệu chứng bệnh ) chứ không đi sâu vào tìm hiểu nguyên nhân sâu xa khiến cho bản thân bị trĩ và loại bỏ nó. Lúc này tình trạng trĩ có thể chỉ đỡ tạm thời nhưng bệnh sẽ nhanh chóng bùng phát trở lại chỉ sau một thời gian ngắn và tiến triển nặng hơn.
Dấu hiệu bệnh trĩ nặng
Ở giai đoạn nhẹ, người bị bệnh trĩ thỉnh thoảng có thể bị đi cầu ra máu nhẹ, búi trĩ chưa hình thành hoặc có thể sa ra ngoài nhưng với kích thước nhỏ và tự thụt được vào trong ống hậu môn mà không cần dùng tay tác động. Tuy nhiên, khi bệnh trở nặng các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn về mức độ cũng như tần suất xuất hiện.
Các dấu hiệu bệnh trĩ nặng bao gồm:
- Búi trĩ sưng to, thường xuyên sa ra ngoài mỗi lần đi đại tiện và ngay cả khi ngồi xổm lâu hoặc khi làm việc nặng.
- Phải dùng tay đẩy búi trĩ mới có thể co vào hậu môn. Một số trường hợp thì búi trĩ sưng to đến nỗi nghẹt luôn ở bên ngoài không đẩy vào được.
- Hiện tượng chảy máu khi đi ngoài xuất hiện liên tục. Máu mất nhiều hơn và có thể nhỏ giọt lớn hoặc phun thành tia ra ngoài.
- Cảm giác đau đớn xuất hiện thường trực. Đau nặng hơn sau khi đi cầu. Nếu búi trĩ nằm thường trực bên ngoài hậu môn thì người bệnh có thể bị đau ngay cả khi đứng lẫn khi ngồi hay nằm.
Bị bệnh trĩ nặng có nguy hiểm không?
Không chỉ phải đối mặt với các triệu chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến tâm lý và sinh hoạt hàng ngày, người bị trĩ nặng còn có nguy cơ cao gặp phải các biến chứng sau:
- Thiếu máu: Đây là hậu quả của việc chảy máu liên tục sau mỗi lần đi đại tiện. Người bệnh cần cảnh giác với biến chứng này khi gặp các biểu hiện như: Chóng mặt, trong người mệt mỏi, thiếu sức sống, da xanh xao, kém tập trung, hay bị choáng…
- Viêm nhiễm, lở loét hậu môn: Ở những người bị trĩ nặng, búi trĩ sa ra ngoài sẽ tiết nhiều dịch gây ngứa ngáy khó chịu và khiến vi khuẩn, nấm có cơ hội tấn công vào hậu môn, từ đó khiến cho khu vực này bị viêm nhiễm, lở loét.
- Nhiễm trùng máu: Biến chứng này có thể xuất hiện sau khi bị nhiễm trùng hậu môn. Việc gãi ngứa có thể gây ra những vết thương hở ở ngoài hậu môn dẫn đến tình trạng bội nhiễm, lở loét da, nguy hiểm hơn là nhiễm trùng máu.
- Sa nghẹt trĩ: Người bị trĩ nội có thể gặp biến chứng này. Khi búi trĩ sa ra ngoài cửa hậu môn, nó có thể bị các cơ vòng ở hậu môn chèn ép quá mức. Mặc dù máu vẫn bơm vào búi trĩ nhưng không thông ra ngoài được khiến cho búi trĩ sưng phồng, không thụt lên được.
- Tắc mạch trĩ: Người bị tắc mạch trĩ thường có biểu hiện đau đớn dữ dội, bên trong búi trĩ hình thành cục máu đông màu xanh hoặc đen.
- Suy giảm chức năng hậu môn: Khi bị trĩ nặng, hoạt động của các cơ co thắt ở hậu môn có thể bị ảnh hưởng khiến cho người bệnh không thể tự chủ trong hoạt động đại tiện, hay bị són phân.
- Tăng nguy cơ mắc bệnh phụ khoa ở nữ giới: Bộ phận sinh dục của nữ giới có cấu tạo mở và nằm rất gần hậu môn nên vi khuẩn có thể lây lan sang gây nhiễm trùng phụ khoa.
- Mắc bệnh về da: Dịch nhầy tiết ra từ búi trĩ có thể khiến vùng da xung quanh hậu môn bị kích ứng, từ đó dẫn đến viêm da, ngứa, nổi mẩn và nhiều vấn đề da liễu khác.
Cách chữa bệnh trĩ nặng
Người bị trĩ nặng có thể được điều trị tích cực bằng thuốc hoặc phẫu thuật cắt trĩ trong trường hợp bệnh gây đau nhiều và có nguy cơ gây ra biến chứng.
1. Sử dụng thuốc điều trị bệnh trĩ nặng
Một số loại thuốc tân dược có thể được bác sĩ kê đơn cho các trường hợp bị trĩ nặng bao gồm:
- Thuốc co mạch: Thuốc khiến các mạch máu ở hậu môn trực tràng bị thắt nhỏ lại. Khi sử dụng có tác dụng giảm đi ngoài ra máu và hạn chế tình trạng sa búi trĩ. Các thuốc có mạch có thể được bào chế dưới dạng thuốc đạn đặt hậu môn hay thuốc mỡ bôi ngoài. Phổ biến nhất là các thuốc như Phenylephrine, Medicone hay Tronolane.
- Chất bảo vệ thành mạch: Bao gồm các loại thuốc chứa oxit kẽm, glycerlin hay lanolin. Thuốc có tác dụng bảo vệ thành tĩnh mạch trong hậu môn, ngăn ngừa hiện tượng lở loét, viêm nhiễm ở khu vực này.
- Thuốc chống ngứa: Hydrocortisone dạng thuốc mỡ hay kem bôi ngoài da có thể giúp tạm thời giải quyết tình trạng kích ứng và ngứa bên ngoài hậu môn do ảnh hưởng của hiện tượng tiết dịch ở búi trĩ.
- Thuốc gây tê tại chỗ: Bao gồm các loại thuốc mỡ, kem bôi hay viên đạn như Americane, Tronolane, Pramoxin. Chúng có tác dụng gây tê cục bộ ở các dây thần kinh cảm giác, giúp bệnh nhân bớt đau đớn.
- Thuốc kháng sinh: Được chỉ định cho các trường hợp bệnh trĩ nặng gây bội nhiễm, viêm loét hậu môn.
- Thuốc giảm đau: Thông dụng là Acetaminophen, Aspirin hay Ibuprofen
2. Cách chữa bệnh trĩ nặng bằng phương pháp ngoại khoa
Điều trị ngoại khoa là phương pháp được lựa chọn sau cùng cho những người mắc bệnh trĩ nặng khi bệnh nhân không đáp ứng được với thuốc. Bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp sau để loại bỏ búi trĩ:
- Thắt trĩ bằng vòng cao su: Phần đáy của búi trĩ sẽ được thắt chặt bằng vòng cao su nhằm ngăn không cho dòng chảy của máu tiếp tục lưu thông vào búi trĩ, từ đó làm búi trĩ dần thu nhỏ lại.
- Tiêm xơ: Phương pháp này bắt đầu được đưa vào ứng dụng từ năm 1916. Bác sĩ sẽ sử dụng một loại hóa chất tiêm trực tiếp vào trong mạch máu để làm các búi trĩ co lại.
- Trị bệnh trĩ nặng bằng quan đông hồng ngoại: Phương pháp này sử dụng nhiệt để thu nhỏ búi trĩ.
- Cắt trĩ bằng siêu âm Doppler – THD: Được chỉ định cho những đối tượng bị trĩ nội nặng hoặc trĩ vòng. Niêm mạc trĩ sẽ được khâu vắt bằng nhiều mũi khâu và cố định lại trên đầu cao của ống hậu môn. Hoạt động này nhằm mục đích giảm lượng máu lưu thông đến búi trĩ và khiến nó thu nhỏ lại, không còn bị sa ra ngoài.
- Cắt trĩ bằng laser CO2 hay laser ND: Phương pháp này sử dụng chùm tia laser để cắt bỏ từng búi trĩ. Bệnh nhân ít bị chảy máu khi phẫu thuật và hạn chế được những tổn thương đến mô lành xung quanh ống hậu môn.
- Phẫu thuật cắt trĩ bằng công nghệ PPH: Toàn bộ thao tác cắt búi trĩ và khâu tạo hình ống hậu môn đều được tiến hành một cách tự động thông qua máy HYG-34. Phương pháp này cho hiệu quả cao, búi trĩ được cắt sạch tận gốc mà không gây ảnh hưởng đến cơ vòng hậu môn.
- Cắt trĩ bằng longo: Kỹ thuật cắt trĩ bằng phương pháp longo bắt đầu được đưa vào sử dụng trong điều trị bệnh trĩ nặng từ năm 1993. Hiện nay đây vẫn là một trong những phương pháp được ưu tiên lựa chọn vì nó có nhiều ưu điểm như chi phí vừa phải, thời gian phẫu thuật nhanh, sau phẫu thuật bệnh nhân ít bị đau và có tỷ lệ tái phát thấp.
Chế độ sinh hoạt phù hợp cho người bị trĩ nặng
Duy trì thói quen sinh hoạt, ăn uống và lối sống lành mạnh có thể giúp người bị trĩ nặng giảm nhẹ triệu chứng, đồng thời giảm thiểu nguy cơ gặp phải biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là một số việc người bệnh nên làm:
- Tăng cường chất xơ bằng việc bổ sung thêm ngũ cốc, rau củ quả vào chế độ ăn. Điều này sẽ giúp ngăn ngừa được táo bón, đảm bảo cho hoạt động đi ngoài vẫn diễn ra đều đặn, từ đó giảm bớt hiện tượng sưng đau trĩ.
- Uống nhiều nước, từ 2 lít trở lên đối với người trưởng thành
- Tập thể dục, thể thao mỗi ngày để tăng sức bền cho thành mạch trĩ, chống táo bón và cải thiện sức khỏe tổng thể.
- Rửa hậu môn thường xuyên và giữ cho khu vực này luôn khô ráo, sạch sẽ
- Tránh lau chùi hậu môn bằng các loại giấy vệ sinh thô ráp, chất lượng kém. Bạn nên sử dụng khăn giấy ướt không mùi lau hậu môn từ trước ra sau rồi rửa lại bằng nước cho sạch.
- Chườm đá lạnh vài lần trong ngày cũng giúp giảm sưng đau búi trĩ.
- Tránh lao động quá sức hoặc khuôn vác vật nặng
- Không ăn các thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ khó tiêu hoặc sử dụng các thức uống có tính kích thích.
- Hạn chế ngồi hoặc đứng lâu ở một chỗ
- Khi đi cầu, nếu sau 5 phút vẫn chưa đi được thì nên đứng dậy và thử lại vào lúc khác. Tránh cố gắng rặn mạnh hoặc ngồi lâu trên bồn cầu khiến búi trĩ bị sưng đau nghiêm trọng hơn.
Trên đây là những dấu hiệu bệnh trĩ nặng và cách chữa trị phù hợp. Ở mức độ này, việc điều trị bệnh sẽ khó khăn hơn và đòi hỏi nhiều thời gian. Bệnh nhân cần kiên trì tích cực phối hợp tốt với bác sĩ, đồng thời có chế độ ăn uống sinh hoạt hợp lý để bệnh mau lành và không còn tái phát trở lại.
Bạn nên tham khảo thêm
- 20 thức ăn tốt cho người bệnh trĩ – Món ngon dễ làm
- Bệnh trĩ kiêng gì trong sinh hoạt, ăn uống? Muốn khỏi phải biết