Các thuốc trị viêm loét dạ dày tốt nhất và lưu ý

Các loại thuốc trị viêm loét dạ dày thường được bác sĩ kê đơn bao gồm thuốc ức chế bơm Proton, thuốc kháng sinh diệt vi khuẩn Hp, thuốc kháng axit. Ngoài ra, người bệnh có thể cân nhắc sử dụng các bài thuốc thảo dược dân gian hay thuốc Đông y để nâng cao hiệu quả, rút ngắn thời gian điều trị.

Các loại thuốc trị viêm loét dạ dày tốt nhất

Bệnh viêm loét dạ dày xảy ra khi lớp lót bên trong dạ dày bị nhiễm trùng dẫn đến sưng viêm và tạo thành những ổ loét. Viết loét có thể xuất hiện ở bất cứ khu vực nào trong dạ dày như tâm vị, môn vị, hang vị, bờ cong lớn, bờ cong nhỏ. Kích thước vết loét lớn hay nhỏ cũng tùy thuộc vào tình trạng bệnh. 

Sự tổn thương ở niêm mạc dạ dày sẽ ảnh hưởng lớn đến chức năng tiêu hóa. Ngoài ra, người bệnh còn gặp nhiều triệu chứng như đau thượng vị, buồn nôn, ăn uống lâu tiêu, ợ nóng, mất cảm giác thèm ăn… Tình trạng này kèo dài sẽ tác động tiêu cực đến sức khỏe và chất lượng sống của người bệnh.

Để điều trị bệnh viêm loét dạ dày, bạn có thể sử dụng thuốc dân gian hay thuốc Đông – Tây y. Mỗi loại thuốc có những ưu điểm và mặt hạn chế nhất định. Điều quan trọng là phải lựa chọn được loại thuốc phù hợp nhất và sử dụng đúng cách để đạt được hiệu quả như ý.

Chữa viêm loét dạ dày bằng thuốc dân gian 

Khi có biểu hiện nghi ngờ loét dạ dày, nhiều bệnh nhân lựa chọn sử dụng các bài thuốc dân gian để khắc phục bệnh thay vì đi khám bác sĩ. Dân gian thường tận dụng các thảo dược có sẵn trong vườn nhà nên dễ kiếm, các dùng thuốc cũng đơn giản. Dưới đâu là một số bài thuốc trị viêm loét dạ dày đang được bệnh nhân tin dùng.

1. Điều trị viêm loét dạ dày bằng lá khôi tía

Trong thành phần của lá khôi tía có chứa các hợp chất quý là tanin và glucosid. Chúng giúp cải thiện các triệu chứng bệnh viêm loét dạ dày bằng cách giảm tiết axit dịch vị, tiêu diệt vi khuẩn Hp, ức chế quá trình viêm và làm vết loét trong dạ dày nhanh se lành bề mặt, đẩy nhanh tốc độ hồi phục của tổn thương.

Y học cổ truyền còn sử dụng lá khôi tía làm dược liệu chữa bệnh. Theo ghi chép từ các tài liệu y học cổ, lá khôi tía có tác dụng chỉ thống ( giảm đau ), sát trùng, tiêu thũng (kháng viêm), kích thích tiêu hóa, giảm ợ chua, ợ nóng, đổng thời giúp người bệnh có cảm giác ăn uống ngon miệng hơn.

• Chuẩn bị lá khôi tía ( 60g) kết hợp với diếp trời (40g), lá cây cù đèn (12g) và cam thảo dây (20g).
• Các vị thuốc trên dùng ở dạng tươi. Rửa sạch tất cả rồi cho vào ấm.
• Đổ nước cho ngập mặt thuốc rồi đun sôi, vặn nhỏ lửa sắc thêm 20 phút nữa
• Chờ cho thuốc nguội gạn ra chia uống làm 3 lần khi đói bụng
• Dùng trước khi ăn sáng, trưa, tối 30 phút để các hoạt chất có trong cây thuốc tiếp xúc trực tiếp được với vết loét trong dạ dày và phát huy công hiệu.

2. Bài thuốc chữa viêm loét dạ dày bằng củ nghệ vàng

Nghệ vàng là vị thuốc chữa bệnh nổi tiếng trong dân gian. Thảo dược này được sử dụng để điều trị nhiều vấn đề ở đường tiêu hóa như: Đau dạ dày, viêm hang vị, viêm đại tràng, trào ngược axit và cả bệnh viêm loét dạ dày.

Thành phần tinh dầu chiết xuất từ nghệ là một chất có tính kiềm. Nó giúp làm giảm độ đậm đặc của axit trong dịch vị, qua đó ngăn chặn không cho vết loét lan rộng hơn. Ngoài ra, nghệ còn bổ sung nhiều curcumin. Đây là một chất chống viêm mạnh, đồng thời nó cũng giúp ngăn không cho các gốc tự do, vi khuẩn hay các tác nhân gây hại khác tiếp tục tấn công vào niêm mạc dạ dày.

Cách làm thuốc trị viêm loét dạ dày từ nghệ như sau:

• Lấy 50g củ nghệ tươi giã dập, thêm vào một ít nước đun sôi để nguội quậy đều lên. Sau đó lọc qua lây lấy nước cốt nghệ đem pha với 2 thìa mật ong. Uống hỗn hợp này trước khi ăn 15 – 30 phút.
• Hoặc có thể trộn bột nghệ vàng chung với mật ong làm thành viên hoàn nhỏ cỡ đầu đũa. Mỗi lần uống khoảng 5 viên x 2 lần/ngày.

3. Thuốc trị viêm loét dạ dày từ chuối hột

Chuối hột là một trong những nguyên liệu thiên nhiên được dân gian sử dụng phổ biến trong điều trị bệnh viêm loét dạ dày. Thành phần fructooligosaccharides được tìm thấy trong chuối hột có khả năng ức chế hoạt động của vi khuẩn có hại và thúc đẩy sự phát triển của hệ vi sinh vật có lợi trong đường ruột. Sử dụng nguyên liệu này đúng cách sẽ giúp hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện được các triệu chứng khó tiêu, đầy bụng, chán ăn do bệnh viêm loét dạ dày gây ra.

Bên cạnh đó, chuối hột còn cung cấp nhiều vitamin A, sắt, đường, protein, kali, phốt pho và nhiều loại khoáng chất thiết yếu giúp nâng cao sức khỏe, làm tăng khả năng miễn dịch cho đường ruột.

Cách 1: Dùng chuối hột nguyên chất 

• Chuẩn bị 1 kg chuối hột già
•  Rửa sạch, thái lát mỏng đem phơi trong bóng râm cho khô
• Xay chuối hột thành bột mịn rồi cất vào trong hũ có nắp đậy hoặc đóng vào bịch ni lông để dùng dần.
• Mỗi lần lấy 2 thìa bột chuối hột pha vào 100ml nước ấm và uống trước khi ăn 30 phút
• Áp dụng ngày 2 – 3 lần trong một tháng liên tục để làm giảm triệu chứng và giúp các vết loét trong dạ dày nhanh chóng được chữa lành.

Cách 2: Kết hợp chuối hột với các thảo dược khác

• Chuẩn bị: 12 quả chuối hột, 100g bạch mao, 50g kim tiền thảo, 50g bông xa tiền
• Chuối hột gọt bỏ vỏ, thái lát mỏng sao vàng
• Bỏ chuối vào ấm sắc cùng các nguyên liệu còn lại và 500ml nước
• Đun cho đến khi nước sắc cô đặc còn một nửa thì ngưng
• Lọc nước chia 3 – 4 lần uống trong ngày khi còn ấm

4. Bài thuốc chữa viêm loét dạ dày từ lá bàng

Cây bàng là một loại cây cho bóng mát thường được trồng trong các sân trường. Thế nhưng ít ai biết rằng lá cây còn có nhiều tác dụng trị bệnh, đặc biệt là bệnh viêm loét dạ dày.

Nghiên cứu cho thấy trong thành phần của lá có chứa các hoạt chất như saponin hay tannin, flavonoid… Chúng có tác dụng trung hòa axit dạ dày, làm khô se bề mặt tổn thương, tạo điều kiện cho vết loét nhanh lành.

Cách sử dụng bài thuốc dân gian này như sau:

• Người bệnh hái 1 nắm lá bàng non đem về rửa sạch với nước muối
• Thái nhỏ lá, bỏ vào nồi đun sôi kỹ với 2 lít nước
• Gạn ra uống nhiều lần trong ngày thay thế cho một phần nước lọc

Các bài thuốc trị viêm loét dạ dày trong dân gian đều khá lành tính nhưng lại cho tác dụng chậm. Vì vậy loại thuốc này chỉ thích hợp cho những người bị bệnh nhẹ. Một số đối tượng dùng thuốc dân gian có thể không thấy tác dụng hoặc bệnh vẫn tiếp tục tiến triển nặng hơn do không hợp cơ địa.

>>Tham khảo thêm:10 cây thuốc nam chữa viêm loét dạ dày hiệu quả, nên dùng

Thuốc trị viêm loét dạ dày do bác sĩ kê đơn

Sử dụng thuốc tân dược là một trong những phương pháp điều trị nội khoa được bác sĩ chỉ định cho hầu hết các trường hợp bị bệnh viêm loét dạ dày. Các thuốc được sử dụng nhằm mục đích giúp bệnh nhân giảm nhẹ triệu chứng và loại bỏ tác nhân gây bệnh. 

1. Thuốc kháng sinh

Bệnh nhân bị viêm loét dạ dày do vi khuẩn Hp sẽ được điều trị bằng phác đồ kháng sinh nhằm tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh. Các loại thuốc kháng sinh được sử dụng phổ biến là:

• Amoxicilline
•  Penicilline
• Métronidazole
• Tinidazole
• Clarithromycine
• Erythromycine…

Thông thường, các thuốc này không được chỉ định đơn độc mà bác sĩ có thể phối hợp 2 hay 3 thuốc kháng sinh với nhau cùng một số nhóm thuốc khác để làm tăng công dụng điều trị, giúp bệnh tình nhanh được chữa khỏi.

Sử dụng thuốc kháng sinh không đúng cách không chỉ gây lờn thuốc mà còn khiến bạn có nguy cơ gặp nhiều tác dụng phụ xấu. Điều quan trọng là phải tuân thủ đúng theo phác đồ của bác sĩ cho đến khi tiêu diệt được vi khuẩn Hp hoàn toàn.

2. Thuốc đối kháng thụ thể H2

Bao gồm Ranitidine, Pepcidine, Zantac hay Nizacid. Nhóm thuốc này giúp cải thiện các triệu chứng viêm loét dạ dày bằng cách ức chế sản xuất axit, giúp vết loét nhanh lành, cải thiện tình trạng ợ nóng, đau thượng vị.

• Đau nhức đầu
• Buồn ngủ
• Mất tập trung
• Chóng mặt
• Táo bón
• Tiêu chảy
• Suy giảm ham muốn tình dục
• Nôn hoặc buồn nôn

3. Thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày

Đây cũng là nhóm thuốc trị viêm loét dạ dày được chỉ định phổ biến. Loại thuốc này có tác dụng tăng cường hàng rào bảo vệ ở niêm mạc dạ dày bằng cách kích thích phát triển lớp biểu mô trên bề mặt niêm mạc, làm tăng tiết chất nhầy và tăng cường tưới máu đến khu vực bị tổn thương.

Các thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày thông dụng nhất là:

• Misoprostol
• Bismuth
• Sucralfate
• Rebamipide
• Prostaglandine E2 

4. Thuốc kháng axit

Thuốc kháng axit còn được biết đến với tên gọi khác là thuốc ức chế bơm Proton (PPI). Thuốc có tác dụng ức chế quá trình sản xuất axit trong dạ dày. Các thuốc thường được kê đơn bao gồm: Omeprazol, Rabeprazole, Lanzoprazol hay Pentoprazole.

Nhóm thuốc này mang lại nhiều lợi ích cho người bị viêm loét dạ dày nhưng cũng ẩn chứa nhiều tác dụng phụ nguy hiểm như loãng xương, viêm gan, vàng da, đau đầu, buồn ngủ, lú lẫn tạm thời, tăng nguy cơ nhiễm trùng nấm candida, đau khớp… Không sử dụng thuốc PPI cùng lúc với thuốc kháng viêm không steroid.

5. Thuốc trung hòa axit

Thuốc trung hòa axit được bào chế dưới nhiều hình thức khác nhau như bột pha uống, gel, thuốc cốm hay viên nén. Thuốc có tác dụng trung hòa và làm giảm lượng axit dư thừa trong dạ dày, qua đó giúp người bệnh hạn chế được các cơn đau rát ở vùng thượng vị khi bị viêm loét dạ dày.

Bệnh nhân được khuyến cáo nên uống thuốc sau khi ăn từ 1- 3 giờ theo liều lượng được bác sĩ chỉ định trong toa. Chống chỉ định dùng thuốc cho bệnh nhân bị suy giảm chức năng thận nặng và trẻ em.

Các loại thuốc trung hòa axit có thể gây ra một số tác dụng phụ bất lợi như:

• Tiêu chảy
•  Đi ngoài phân lỏng nát nhiều lần trong ngày
• Buồn nôn
• Miệng đắng…

Việc sử dụng thuốc trị viêm loét dạ dày do bác sĩ kê đơn có thể mang lại tác dụng nhanh chóng trong việc cải thiện cơn đau và các triệu chứng có liên quan đến bệnh viêm loét dạ dày. Tuy nhiên, bất cứ loại thuốc tân dược nào cũng tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ không tốt cho sức khỏe, nhất là khi lạm dụng thuốc bừa bãi mà không tuân theo chỉ định của bác sĩ.

Vì vậy, nếu có ý định điều trị bệnh bằng tây y, bạn nên tiến hành thăm khám, thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán bệnh cần thiết. Dùng thuốc theo đơn bác sĩ và tái khám đúng lịch hẹn để điều chỉnh loại thuốc và liều lượng cho phù hợp với tình trạng bệnh.

Thuốc điều trị viêm loét dạ dày trong Đông y

Bên cạnh thuốc dân gian và thuốc tân dược thì các bài thuốc Đông y cũng được sử dụng phổ biến trong điều trị viêm loét dạ dày. Thuốc Đông y cũng sử dụng thảo dược có sẵn trong tự nhiên để làm thuốc nhưng có sự phối hợp giữa nhiều dược liệu với nhau chứ không sử dụng đơn thuần một loại. 

Đông y chia bệnh viêm loét dạ dày thành nhiều thể khác nhau như: Thể can khí phạm vị, thể huyết ứ, thể tỳ vị hư hàn và thể hỏa uất. Sau khi thăm khám, bắt mạch, thầy thuốc sẽ căn cứ vào thể bệnh, triệu chứng gặp phải và tình trạng sức khỏe chung của người bệnh để kê đơn thuốc cho phù hợp.

Dưới đây là một số bài thuốc trị viêm loét dạ dày đang được ứng dụng trong Đông y:

– Bài thuốc số 1

• Thành phần: Thảo linh chi và cam bố mỗi vị 12g
• Cách sử dụng: Tán cả hai dược liệu trên thành bột mịn, trộn chung với nhau. Mỗi lần lấy 5g pha với nước ấm uống. Đều đặn dùng thuốc 2 lần trong ngày.
• Chỉ định: Bài thuốc này được chỉ định cho các trường hợp bị viêm loét dạ dày thể huyết ứ. Bệnh gây đau dữ dội ở thượng vị, đi ngoài phân đen, chất lưỡi đỏ, thổ huyết, rêu lưỡi có màu vàng, mạch huyết sác.

– Bài thuốc số 2

• Thành phần: Hải cúc trườn (sa sâm), địa cốt tử, đương quy, dương cửu mỗi vị 12g, xoan quả to 6g và sinh địa 14g.
• Cách sử dụng: Mỗi ngày sắc 1 thang thuốc với 500ml nước cho cạn còn 1/2. Chia thuốc sắc làm 2 – 3 lần uống mỗi ngày.
• Chỉ định: Dùng cho các trường hợp bị viêm loét dạ dày thể hỏa uất. Người bị bệnh thể này có đặc điểm là đau thượng vị kéo dài, ợ chua, miệng đắng, hay khát nước, lưỡi đỏ đóng rêu vàng, mạch huyền sác.

– Bài thuốc số 3:

• Thành phần: Khẩu kỳ, cao lương khương mỗi vị 8g, hương phụ và quế bì mỗi vị 12g, táo tàu 16g, quốc lão (cam thảo ) 4g. 
• Cách sử dụng: Sắc thuốc uống đều đặn mỗi ngày 1 thang tương tự như bài thuốc trên.
• Chỉ định: Dùng thuốc trị viêm loét dạ dày cho các trường hợp bị bệnh do tỳ vị hư hàn. Đặc điểm nhận diện của thể bệnh này là đau thượng vị liên tục, có cảm giác mệt mỏi trong người, nôn ói thường xuyên, ăn uống lâu tiêu, đầy bụng, sợ lạnh, tay chân lạnh, đi ngoài phân nát lỏng, lưỡi nhợt nhạt đóng rêu trắng, mạch hư tế.

– Bài thuốc số 4: 

• Thành phần: Trúc diệp sài hồ, chỉ xác, hương thảo mỗi vị 8g, dư dung 12g, cam thảo 4g.
• Cách dùng thuốc: Tất cả các vị trên gộp chung lại tạo thành 1 thang. Đem sắc lấy nước đặc chia đều uống làm 3 lần trong ngày cho hết. Kiên trì sử dụng cho đến khi bệnh khỏi hẳn.
• Chỉ định: Bệnh nhân bị viêm loét dạ dày thể can khí phạm vị có thể điều trị bằng bài thuốc này. Triệu chứng nhận diện ra đau rát ở thượng vị xuyên ra hai bên hông, đầy bụng, chướng hơi, ợ chua, khó đi ngoài, lưỡi đóng rêu trắng mỏng, mạch trầm huyền.

Thuốc Đông y khá lành tính, hiếm khi gây ra tác dụng phụ nếu sử dụng đúng cách. Thuốc sẽ cho tác dụng tốt hơn nếu áp dụng trong giai đoạn bệnh nhẹ. Cần lưu ý rằng thuốc trị viêm loét dạ dày trong Đông y cho hiệu quả từ từ chứ không nhanh và mạnh bằng thuốc tây. Người bị bệnh nặng hoặc đang trong giai đoạn tiến triển mạnh nên cân nhắc hỏi ý kiến thầy thuốc trước khi dùng.

Lưu ý khi sử dụng thuốc trị viêm loét dạ dày

Những thông tin trên cho thấy các loại thuốc trị viêm loét dạ dày đang được sử dụng hiện nay khá đa dạng. Mỗi nhóm thuốc sẽ hoạt động dựa trên cơ chế khác nhau và chúng cũng có những ưu nhược điểm riêng. Khi sử dụng thuốc, người bệnh cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Tiến hành thăm khám trước khi tiến hành điều trị và nói chuyện với bác sĩ để được tư vấn một loại thuốc phù hợp nhất.
• Dì sử dụng bất cứ loại thuốc nào cũng cần kiên trì điều trị cho đến khi khỏi hẳn. Không dùng thuốc ngắt quãng hoặc tự ý tăng giảm liều mà chưa tham khảo qua ý kiến bác sĩ.
• Trong quá trình sử dụng thuốc, nếu gặp tác dụng phụ bất thường thì nên tạm thời ngưng uống và liên hệ ngay với bác sĩ để biết được liệu có nên dùng thuốc hay không và phải xử lý như thế nào khi gặp phản ứng phụ ngoài ý muốn.
•  Nếu chỉ chú trọng dùng thuốc trị viêm loét dạ dày mà không loại bỏ tác nhân gây bệnh và điều chỉnh lối sống thì bệnh sẽ rất lâu khỏi và dễ dàng tái phát trở lại. Vì vậy song song với quá trình dùng thuốc, người bệnh nên cố gắng uống nhiều nước, tăng cường các thực phẩm có lợi vào thực đơn như rau xanh, trái cây, cá béo, rau có lá màu xanh. Giữ vệ sinh trong ăn uống và tránh sử dụng bia rượu, các thức ăn có tính cay nóng. Ngoài ra, cần tránh stress và chăm chỉ tập thể dục hàng ngày để nâng cao sức khỏe, cải thiện khả năng miễn dịch của cơ thể.

Bạn cần biết: 

• Viêm loét dạ dày cần kiêng những gì trong sinh hoạt và ăn uống?
• Viêm loét dạ dày nặng: Biến chứng và giải pháp điều trị