Các bệnh đường ruột thường gặp – Nhận biết và điều trị

Theo cấu tạo chung của cơ thể con người, đường ruột bao gồm 2 phần chính là ruột non và ruột già. Đây Là một phần quan trọng của hệ tiêu hóa, đảm nhiệm vai trò tiêu hóa và hấp thu dưỡng chất. Chính vì đảm nhận vai trò quan trọng, thường xuyên tiếp xúc với nhiều chất. Đường tiêu hóa rất dễ mắc bệnh nếu không được quan tâm, chăm sóc đúng cách sẽ trở nên ngày một nghiêm trọng và cực kỳ khó điều trị. Dưới đây là một số bệnh đường ruột thường gặp, dấu hiệu nhận biết và cách điều trị.

Các bệnh đường ruột thường gặp

Như đã đề cập, đường ruột là cơ quan tiêu hóa quan trọng của cơ thể, nếu đường ruột tổn thương sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe. Theo các bác sĩ, đường ruột và đường hô hấp là hai cơ quan dễ xảy ra vấn đề nhất của cơ thể. Khi có các triệu chứng bệnh mà người bệnh xem nhẹ hoặc không đủ kiến thức để nhận biết sẽ khiến bệnh thêm nghiêm trọng, thậm chí có thể dẫn đến tử vong. Các bệnh lý về đường ruột thường gặp có thể kể đến như:

1. Viêm đường ruột

Viêm đường ruột là thuật ngữ chung để chỉ tình trạng viêm ở ruột do vi khuẩn, virus gây ra. Căn bệnh này được chia làm 2 dạng chính là viêm ruột kết gây loét (xảy ra ở ruột già) và bệnh crohn (xảy ra ở ruột non). Trong đó, crohn là bệnh khá nguy hiểm, các vết viêm loét có thể ăn sâu vào thành ruột, ảnh hưởng đến toàn bộ hoạt động ruột. 

Triệu chứng thường gặp:

• Tiêu chảy có thể kéo dài từ 2 – 3 ngày hoặc dài hơn tùy theo mức độ bệnh. Số lần đi vệ sinh thường từ 15 – 20 lần/ngày kèm theo các triệu chứng như mất nước, tụt huyết áp, tim đập nhanh…
• Táo bón là dấu hiệu đặc trứng của bệnh viêm đường ruột, có thể là kết quả của sự tắc nghẽn trong ruột.
• Các triệu chứng khác như ăn kém, sốt, sụt cân, người mệt mỏi, uể oải… 

2. Nhiễm trùng đường ruột

Nhiễm trùng đường ruột là căn bệnh phổ biến, xảy ra liên tiếp trong nhiều ngày, có thể lây bệnh qua đường ăn uống khi sử dụng thực phẩm chứa vi khuẩn gây bệnh. 

Dấu hiệu nhận biết:

• Rối loạn tiêu hóa, đi ngoài phân lỏng, lúc tiêu chảy lúc táo bón
• Chán ăn, buồn nôn, ăn không ngon miệng
• Đau bụng, đầy hơi, chướng bụng, có cảm giác co thắt ở bụng
• Có thể gây tiêu chảy nghiêm trọng với các triệu chứng khác như mất nước, người uể oải.
• Khó ngủ, nhức đầu, đôi khi có cảm giác ngứa hoặc bỏng da. 

3. Viêm đại tràng co thắt

Viêm đại tràng co thắt là tình trạng rối loạn chức năng đại tràng nhưng không tìm thấy tổn thương thực thể khi nội soi đường ruột. Bệnh nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách sẽ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng đời sống của người bệnh. 

Dấu hiệu nhận biết:

• Đau bụng: Có thể đau âm ỉ hoặc đau dữ dội, quặn thắt, cơn đau xuất hiện đột ngột trong thời gian ngắn.
• Rối loạn đại tiện: Là dấu hiệu đặc trưng của bệnh, thường là tiêu chảy hoặc táo bón, đôi khi đan xen lúc tiêu chảy lúc táo bón.
• Cơn đau bụng thường giảm đi sau khi đi đại tiện, tuy nhiên, có cảm giác đi ngoài không hết phân, muốn đi tiếp ngay sau đó. 
• Chướng bụng, đầy hơi, ăn vào thấy bụng căn tức, có cảm giác chán ăn, ăn không ngon miệng, dễ nhầm lẫn với các bệnh dạ dày. 

4. Viêm đại tràng

Một trong những bệnh tiêu hóa thường gặp không thể bỏ qua là viêm đại tràng. Đây là hiện tượng một hoặc một số đoạn của đại tràng bị tổn thương gây suy giảm chức năng đại tràng và nhiều triệu chứng khác. Bệnh thường xuất phát từ những nguyên nhân như chế độ ăn uống không phù hợp, nhiễm khuẩn nhiễm hóa chất, động mạch đại tràng bị hẹp…

Dấu hiệu nhận biết:

• Đau bụng, chướng bụng đầy hơi, bụng dưới đau quặn từng cơn chạy dọc khung đại tràng.
• Rối loạn chức năng đại tiện, tăng số lần đi ngoài, lúc phân lỏng lúc rắn
• Phân lẫn máu và chất nầy, mùi khó chịu nhất là khi bệnh trở nặng
• Sụt cân, người mệt mỏi, uể oải đôi khi kèm theo sốt, buồn nôn, khó ngủ, đau đầu.

5. Viêm loét dạ dày tá tràng

Viêm loét dạ dày tá tràng nói đúng hơn là một bệnh về đường tiêu hóa với các tổn thương ở niêm mạc dạ dày. Bệnh được coi là tình trạng lớp niêm mạc dạ dày bị hoại tử với mức độ tổn thương được biểu hiện bằng việc xuất hiện các vết loét lớn hơn 0.5cm. Nguyên nhân chủ yếu là do vi khuẩn Helicobacter pylori hoặc do lạm dụng thuốc hay thói quen sinh hoạt không phù hợp.

Dấu hiệu nhận biết: 

• Vùng bụng và thượng vị có cảm giác bỏng rát, đau âm ỉ nhất là vào ban đêm hoặc khi bụng rỗng
• Đau giảm đi khi ăn hoặc dùng thuốc kéo acid
• Cơn đau có thể kéo dài trong vài giờ, vài ngày hoặc vài tuần
• Thường kèm theo một số triệu chứng khác như ợ nón, ợ hơi, đầy bụng, buồn nôn, chán ăn, giảm cân.

6. Táo bón

Táo bón là hiện tượng thường gặp, do nhu động ruột kém hoặc dừng hoạt động trong hơn 3 ngày khiến phân khô cứng, khó tống ra ngoài. Bệnh dó nhiều nguyên nhân gây ra nhưng chế độ, thói quen ăn uống, tác dụng phụ của thuốc, mang thai, ảnh hưởng của bệnh lý…

Dấu hiệu nhận biết:

• Đi đại tiện ít hơn 3 lần/tuần
• Phân khô, cứng khiến người bệnh có xu hướng rặn mạnh để đẩy ra ngoài
• Căng thẳng khi đi đại tiện, có cảm giác “sợ” đi ngoài
• Bụng đau âm ỉ, có cảm giác ruột chưa sạch phân
• Da khô ráp, sần sùi, có thể xuất hiệu tình trạng nổi mề đay, phát ban
• Đau lưng do cơ thể không thể phân hủy thức ăn

7. Xuất huyết đường ruột

Xuất huyết đường ruột là tình trạng chảy mái ở lòng mạch đại tràng, tá tràng hoặc trực tràng. Thường gặp ở người cao tuổi, nếu không kịp thời điều trị có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nề. 

Dấu hiệu nhận biết:

• Đau vùng thượng vị và vùng bụng, cơn đau thường cực kỳ dữ dội
• Hoa mắt, chóng mặt, người mệt mỏi, uể oải, hay buồn nôn, ói mửa, đôi khi nôn ra máu
• Đại tiện phân đen do máu lẫn phân
• Các triệu chứng khác có thể kể đến như thở nhanh, người mệt lịm, toát mồ hôi…

Cách điều trị bệnh đường ruột

Với các trường hợp rối loạn tiêu hóa, táo bón nhẹ, người bệnh có thể điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt kết hợp với các phương pháp dân gian như dùng vừng đen, đu đủ, trà hoa cúc, trà gừng… Thông thường, nếu thay đổi chế độ dinh dưỡng hợp lý, xây dựng lối sống khoa học, biết chăm sóc đúng cách thì các triệu chứng bệnh sẽ nhanh chóng cải thiện.

Tuy nhiên, nếu các triệu chứng bệnh của bạn có liên quan đến các bệnh lý về đường rột khác thì nên nhanh chóng thăm khám chuyên khoa tiêu hóa. Tùy vào tình trạng, loại bệnh mắc phải mà sẽ có các biện pháp điều trị phù hợp. Tuyệt đối không tự ý mua hoặc thay đổi liều lượng thuốc dùng để tránh các tác dụng phụ không mong muốn. Mỗi căn bệnh và tình trạng bệnh sẽ có những phương pháp điều trị khác nhau, việc dùng thuốc không đúng bệnh chỉ khiến các tổn thương thêm nghiêm trọng, bệnh tiến triển nhanh hơn mà thôi.

Biện pháp ngăn ngừa và các thiện bệnh đường ruột

Các bệnh đường ruột đa phần xuất phát từ thói quen và chế độ ăn uống không phù hợp. Do đó, để phòng ngừa và cải thiện các triệu chứng bệnh, chúng ta cần:

• Tăng cường ăn nhiều rau củ quả tươi đặc biệt là các thực phẩm giàu chất xơ để giúp kích thích tiêu hóa, làm sạch đường ruột
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, hạn chế sử dụng thức ăn quá cay, quá ngọt, quá mặn hoặc quá nhiều dầu mỡ
• Hạn chế sử dụng thịt đỏ, đồ uống chứa chất kích thích như rượu bia, nước ngọt có ga
• Chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ, ăn chậm nhai kỹ, uống nhiều nước
• Có thể làm sạch đại tràng định kỳ để loại bỏ chất độc tích lũy trong đại tràng với nước ép táo, nước chanh…
• Ngủ đủ giấc, đúng giờ, tăng cường vận động cơ thể, rèn luyện thể chất mỗi ngày.

Tóm lại, đường ruột là một trong những cơ quan dễ gặp vấn đề nhất của cơ thể chỉ đứng sau các bệnh về đường hô hấp. Do đó, để bảo vệ sức khỏe và có cách xử lý phù hợp cần nắm được các thông tin và triệu chứng đặc trưng của bệnh.