Bệnh sán chó có lây không – Người sang người & chó sang người?

Bệnh sán chó hay còn gọi là giun chó toxocara là một bệnh có thể gặp phải ở trẻ em và những người nuôi chó mèo. Theo thống kê, tại Việt Nam có 20% dân số có kháng thể đối với toxocara. Có thể khẳng định, đây là một bệnh mà bất kỳ ai cũng có nguy cơ mắc bệnh nếu tiếp xúc với ký sinh trùng toxocara. Vậy sán chó có lây không, cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé.

Bệnh sán chó là gì?

Sán chó hay còn gọi là bệnh kén sán chó, sán dây chó, nang sán chó… Do một loại giun tròn được gọi là giun đũa chó mèo do một loại ký sinh trùng sán dây thuộc giống Echinococcus, có tên gọi Toxocara canis hay toxocara cati gây ra. 

Loại sán này phát triển trong cơ thể chó mèo, khi giun đẻ trứng, trứng sẽ theo phân ra ngoài môi trường và hóa phôi sau 1 – 2 tuần. Nếu nuốt phải trứng sẽ có nguy cơ mắc bệnh rất cao.

Triệu chứng của bệnh sán chó thường ẩn, khó nhận biết và không có biểu hiện cụ thể. Tuy nhiên, nếu để ý kỹ sẽ thấy:

• Người bệnh có dấu hiệu mệt mỏi, thường đau bụng, chán ăn, ăn không ngon, sụt cân, người nóng sốt, ho, thở khò khè… 
• Nếu di chuyển lên phổi sẽ gây viêm phổi, suyễn, khó thở.
• Nếu di chuyển lên mắt sẽ gây viêm xung quanh mắt và các bệnh ở võng mạc.
• Nếu di chuyển lên não sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ, người mệt mỏi, lờ đờ, có triệu chứng viêm não.
• Nếu ký sinh ở da sẽ tạo nên những cục u với sự tập trung của một lượng lớn các thể nang sán chó.

Bệnh sán chó có lây không?

Sán chó có lây không, sán chó lây qua người như thế nào là thắc mắc chung của rất nhiều người. Thực tế, sán chó là một bệnh có thể lây từ chó sang người. Con đường lây truyền như sau: 

• Sau khi sán đẻ trứng, trứng sẽ theo phân ra ngoài môi trường phát tán vào đất, bụi, rau…
• Nếu không vệ sinh cơ thể sạch sẽ sau khi tiếp xúc với chó hoặc dùng rau chưa được rửa sạch, rau sống sẽ dễ nuốt trứng sán vào miệng.
• Sau khi nuốt trứng, các ấu trùng giun được phóng thích, xuyên qua thành ruột và di chuyển đến gan, phổi, hệ thần kinh theo đường máu. Các ấu trùng sống sót sẽ gây bệnh và bị phản ứng viêm của cơ thể người tiêu diệt.
•  Lúc này, chúng sẽ ngừng phát triển nhưng lại gây ra các tổn thương tại mô. 

Bệnh sán chó có lây từ người sang người không?

Như đã phân tích, sán chó có thể lây từ chó sang người thông qua tiếp xúc, sử dụng thức ăn có trứng sán gây bệnh. Tuy nhiên, sán chó không phải là bệnh lây từ người sang người.  Nhưng lại có thể lây nhiễm cho người vô tình nuốt phải sán chó bị dính trong thức ăn.

Khi trong gia đình có người mắc bệnh, thì các thành viên khác vẫn nên tiến hành xét nghiệm vì sử dụng chung một nguồn thức ăn chứa sán chó. Vì vậy nguyên nhân khiến nhiều người cùng mắc bệnh là do sử dụng thức ăn nhiễm sán chứ không phải do lây nhiễm từ người sang người.

Bệnh sán chó có lây từ mẹ sang con không?

Có thể khẳng định, sán chó là bệnh không lây nhiễm từ người sang người kể cả từ mẹ sang con. Sán chó chỉ lây nhiễm ở chó sang người do ăn uống những thức ăn có dính trứng sán hoặc thường xuyên tiếp xúc với chó bị sán mà không rửa sạch tay trước khi ăn, uống. 

Tuy chưa có ghi nhận dị tật nào cho thai nhi khi bị nhiễm ký sinh trùng sán chó nhưng nó lại làm tăng tỷ lệ hư và sẩy thai. Do đó, mẹ bầu nên thường xuyên thăm khám để điều trị và theo dõi tình hình sức khỏe.

Ngoài ra, với thắc mắc sán chó có lây từ người qua người không thì có thể khẳng định là không. Bệnh này không hề lây nhiễm qua đường nước bọt hay quan hệ. Việc ôm hôn, quan hệ vợ chồng không hề khiến bạn hoặc đối phương nhiễm sán chó được.

Bệnh sán chó nguy hiểm như thế nào?

Mặc dù không phải là bệnh lây nhiễm từ người sang người nhưng nguy cơ mắc sán chó là rất cao. Không chỉ vậy, trong cơ thể người, ấu trùng sán chó có thể di chuyển đến nhiều cơ quan như gan, phổi, mắt, não để gây bệnh. Nếu không kịp thời điều trị sẽ gây ra các biến chứng nguy hiểm như:

• Tổn thương ở mắt: Thường gặp ở trẻ từ 5 – 10 tuổi  với các triệu chứng giảm thị lực một bên mắt. Nếu không điều trị có thể gây lé hoặc mù lòa.
• Tổn thương nội tạng: Hoại tử gan, gan to, lách to, viêm cơ tim, viêm thận.
• Tổn thương hệ thần kinh trung ương: Gây ra các triệu chứng co giật, tâm thần, thậm chí có thể tử vong nếu di chuyển đến não.

Biện pháp phòng ngừa bệnh sán chó

Sán chó là bệnh có thể lây lan qua đường ăn uống hoặc lây trực tiếp sang người nếu tiếp xúc với chó bị sán mà không rửa tay sạch sẽ. Cho nên có thể phòng tránh bệnh bằng cách: 

• Giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch sẽ, rửa tay trước khi chế biến thức ăn, trước và sau khi ăn, sau khi đi vệ sinh.
• Thực hiện ăn chín uống sôi, sơ chế thực phẩm kĩ, hạn chế sử dụng các loại rau sống. 
• Tẩy giun định kỳ, tắm cho chó thường xuyên, không nên cho trẻ ngủ chung với thú cưng. 
• Không cho chó thường xuyên vào nhà nhất là những gia đình có trẻ tập bò, đi đứng.
• Không cho bé nghịch đất, rửa sạch đồ chơi cho trẻ, tránh để bé ngậm đồ chơi hoặc đưa tay vào miệng khi tiếp xúc với chó mèo.
• Thường xuyên vệ sinh nhà cửa sạch sẽ. 

Tóm lại, với thắc mắc bệnh sán chó có lây không thì câu trả lời là có nhưng chỉ lây nhiễm từ chó sang người khi tiếp xúc với trứng chứa phôi giun. Nếu thường xuyên tiếp xúc với chó mà xuất hiện các triệu chứng như nóng sốt, sụt cân, thở khò khè, ho, đau bụng… thì nên nhanh chóng thăm khám và tiến hành xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán.