Đau bao tử buồn nôn tiêu chảy và cách khắc phục

Tình trạng đau bao tử có thể đi kèm với các triệu chứng buồn nôn, tiêu chảy. Lúc này, niêm mạc dạ dày thường đã bị tổn thương, chức năng suy giảm. Dạ dày nếu tiết nhiều dịch vị có thể gây buồn nôn. Ngoài ra rất dễ làm tăng áp lực, gây rối loạn nhu động ruột dẫn đến tiêu chảy.

Vì sao bị đau bao tử buồn nôn tiêu chảy?

Đau bao tử là một trong những bệnh đường tiêu hóa rất phổ biến hiện nay. Bệnh đường xảy ra khi lớp niêm mạc lót trong dạ dày có dấu hiệu tổn thương. Thường liên quan tới chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt không điều độ.

Cơn đau bao tử thường khởi phát từ vùng thượng vị do bao tử tăng tiết dịch vị quá mức và co bóp bất thường. Tình trạng này có thể là dấu hiệu của bệnh trào ngược dạ dày thực quản, viêm loét dạ dày tá tràng hay hội chứng Zollinger-Ellison.

Thông thường, đau dạ dày có thể đi kèm với các triệu chứng như đầy bụng, chán ăn, buồn nôn, nôn ói, nóng rát vùng thượng vị… Ngoài ra trong nhiều trường hợp, người bệnh cũng có thể bị tiêu chảy hay rối loạn tiêu hóa.

Buồn nôn kèm với đi ngoài tiêu chảy thường là hệ quả khi bao tử bị tổn thương và suy giảm chức năng. Lúc này, dạ dày tiêu hóa kém khiến cho thức ăn chưa được làm mềm và phân hủy hoàn toàn. Ngoài gây trào ngược, buồn nôn thì còn làm tăng áp lực lên tá tràng và đại tràng. Từ đó khiến nhu động ruột bị rối loạn, làm phát sinh chứng tiêu chảy.

Tình trạng đau bao tử buồn nôn tiêu chảy thường liên quan đến một số nguyên nhân sau đây:

1. Thói quen ăn uống và sinh hoạt

Thói quen ăn uống và sinh hoạt là những yếu tố tác động trực tiếp tới dạ dày và hệ tiêu hóa. Trường hợp ăn uống và sinh hoạt không lành mạnh thì bạn có thể bị đau dạ dày. Đi kèm với đó là các triệu chứng buồn nôn, khó tiêu, chướng bụng và thậm chí là tiêu chảy, táo bón.

Những thói quen xấu trong ăn uống và sinh hoạt có thể là:

• Lạm dụng rượu bia
• Thường xuyên hút thuốc lá hay sử dụng chất kích thích
• Ăn nhiều thực phẩm cay nóng, đồ ăn có tính acid
• Sử dụng thức ăn nhanh trong thời gian dài
• Thói quen nhịn ăn hay ăn uống quá mức
• Ăn khuya, vận động mạnh ngay sau khi ăn
• Căng thẳng quá mức kéo dài

2. Tác dụng phụ của việc dùng thuốc

Khó chịu ở vùng dạ dày, thượng vị hay bị buồn nôn, tiêu chảy, táo bón… có thể là do tác dụng phụ của các loại thuốc điều trị. Thường là thuốc giảm đau, chống viêm, thuốc ức chế tiết acid hay kháng sinh.

Các triệu chứng này thường có xu hướng thuyên giảm hoàn toàn sau khi ngưng thuốc khoảng vài ba ngày. Tuy nhiên, nếu lạm dụng hay dùng corticoid, NSAID dài ngày rất dễ khiến niêm mạc dạ dày viêm loét. Hơn nữa, còn có thể gây xuất huyết tiêu hóa.

3. Dị ứng thực phẩm

Trường hợp bạn dung nạp các thực phẩm gây dị ứng thì hệ miễn dịch sẽ có xu hướng phóng thích chất trung gian histamine vào da và niêm mạc. Chất histamine có thể kích thích các phản ứng trên da. Ngoài ra còn thúc đẩy hoạt động co bóp quá mức tại niêm mạc cơ quan tiêu hóa và hô hấp.

Vì vậy đau dạ dày gây buồn nôn, nôn ói, đau thượng vị hay tiêu chảy có thể là dấu hiệu của tình trạng dị ứng thực phẩm. Ngoài các triệu chứng ở đường tiêu hóa thì bạn có thể còn bị nổi mề đay mẩn ngứa, ho khan hay ngứa cổ họng.

4. Biểu hiện của các bệnh đường tiêu hóa

Đa phần các trường hợp bị đau dạ dày kèm theo các chứng buồn nôn, tiêu chảy thường có liên quan đến các bệnh đường tiêu hóa. Dưới đây là một số bệnh lý cần đặc biệt chú ý:

– Viêm loét dạ dày tá tràng:

Bệnh lý này đặc trưng bởi tình trạng niêm mạc dạ dày và ruột non bị viêm loét và tổn thương. Thường là do tăng tiết dịch vị dạ dày quá mức. Nó có thể là hệ quả do lạm dụng thuốc Tây, nhiễm vi khuẩn Hp, nghiện rượu bia, ăn uống không điều độ.

Ngoài tình trạng đau thượng vị và buồn nôn thì viêm loét dạ dày tá tràng còn gây ra rất nhiều triệu chứng khác. Điển hình như đầy hơi, chướng bụng, ăn uống kém, tiêu chảy, sút cân, người xanh xao…

– Hội chứng Zollinger-Ellison:

Hội chứng Zollinger-Ellison xảy ra khi tuyến tụy xuất hiện nhiều khối u gastrin hơn bình thường. Các khối u này có thể sản sinh hormone gastrin. Từ đó kích thích các tế bào viền tại dạ dày tăng sản xuất dịch vị.

Lượng dịch vị dư thừa kéo dài có thể gây ăn mòn, xâm lấn mô niêm mạc. Đồng thời làm phát sinh các triệu chứng khó chịu. Ví dụ như buồn nôn, ợ chua, tiêu chảy, đau thượng vị, rối loạn tiêu hóa…

– Trào ngược dạ dày thực quản:

Đây là một trong những hội chứng rất nhiều người mắc phải. Nó thường liên quan đến tình trạng đau dạ dày kèm theo buồn nôn nhiều hơn là tiêu chảy.

Trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi dịch vị từ dạ dày bị trào ngược lên thực quản và khoang miệng. Từ đó gây đau, nóng rát dạ dày, buồn nôn, nôn ói, ợ chua, ợ nóng, trớ thức ăn…

– Hội chứng ruột kích thích:

Nếu trào ngược dạ dày thực quản liên quan nhiều đến triệu chứng buồn nôn thì hội chứng ruột kích thích lại dễ gây tiêu chảy. Nếu bị đau dạ dày kèm theo tiêu chảy thì có nguy cơ cao bạn đang bị viêm đại tràng co thắt.

Hội chứng này xảy ra khi đại tràng co bóp bất thường và gây ra tình trạng đi phân lỏng hay táo bón. Ngoài ra, nó còn gây đau dạ dày, buồn nôn, nôn ói, khó tiêu, đầy hơi, chướng bụng…

Đau bao tử buồn nôn tiêu chảy có nguy hiểm không?

Buồn nôn và tiêu chảy là những biểu hiện thường gặp của chứng đau dạ dày. Trong đó, tiêu chảy thường chỉ diễn ra khi chức năng của dạ dày bị suy giảm và tổn thương. Và tiêu chảy được đánh giá là tình trạng nghiêm trọng hơn rất nhiều so với chứng buồn nôn thông thường.

Trong trường hợp không có biện pháp can thiệp kịp thời, người bệnh rất dễ gặp phải các rủi ro và biến chứng. Đau bao tử buồn nôn tiêu chảy có thể dẫn đến một số vấn đề sau:

• Mất nước:

Tiêu chảy và nôn ối kéo dài rất dễ khiến cho cơ thể bị mất nước. Trường hợp không bù nước và điện giải kịp thời có thể dẫn tới mất nước, mất điện giải nặng gây sốc. Thực tế cho thấy rằng, sốc mất nước có thể dẫn đến tử vong nếu không được can thiệp kịp thời.

• Sụt cân, suy nhược cơ thể:

Việc tiêu hóa kém có thể làm giảm khả năng hấp thu dưỡng chất của cơ thể. Từ đó gây suy nhược và sụt cân. Hơn nữa, thể trạng suy nhược còn tạo điều kiện thuận lợi cho các triệu chứng ở đường tiêu hóa xuất hiện với mức độ nặng và tần suất dày đặc hơn.

• Xuất huyết tiêu hóa:

Đây là một trong những biến chứng thường gặp ở các bệnh lý về dạ dày và đường tiêu hóa. Xuất huyết tiêu hóa xảy ra khi ổ viêm loét diễn tiến nặng khiến cho các mạch máu bị vỡ và chảy máu. Ngoài ra, chứng tiêu chảy và nôn ói kéo dài cũng có thể gây tổn thương đường ruột và dẫn tới xuất huyết.

• Tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ:

Đây là biến chứng thường xảy ra khi bị đau dạ dày kèm tiêu chảy kéo dài. Bệnh trĩ khởi phát khi tĩnh mạch ở ống trực tràng – hậu môn bị phình giãn, ứ máu, tạo thành các cấu trúc có dạng túi.

Nguyên nhân trực tiếp gây bệnh là do tăng áp lực lên vùng hậu môn – trực tràng trong thời gian kéo dài. Bên cạnh táo bón mãn tính đi tiêu chảy dài ngày cũng có thể khiến nguy cơ mắc bệnh trĩ tăng lên.

Điều trị đau bao tử buồn nôn tiêu chảy

Đau bao tử buồn nôn tiêu chảy ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động tiêu hóa, chất lượng cuộc sống và cả sức khỏe tổng thể. Chính vì vậy nếu không may mắc phải bạn cần chú ý khắc phục càng sớm càng tốt.

Dưới đây là các giải pháp có thể đáp ứng:

1. Điều trị bệnh lý nguyên nhân

Đau bao tử đi kèm buồn nôn, tiêu chảy thường là hệ quả của thói quen ăn uống không khoa học và sinh hoạt vô tổ chức. Ngoài ra thì đây cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý ở đường tiêu hóa. Điển hình nhất là viêm loét dạ dày tá tràng, hội chứng Zollinger-Ellison, hội chứng ruột kích thích, trào ngược dạ dày thực quản…

Nếu có triệu chứng liên quan đến các bệnh lý thì bạn cần chủ động thăm khám ngay. Bác sĩ sẽ giúp bạn tìm ra bệnh lý nguyên nhân. Từ đó chỉ định phác đồ điều trị phù hợp nhất.

Tùy thuộc vào từng bệnh lý, biểu hiện triệu chứng, mức độ bệnh và khả năng đáp ứng của từng trường hợp mà bác sĩ sẽ cân nhắc phương pháp điều trị. Dưới đây là một số giải pháp thông dụng:

– Viêm loét dạ dày và trào ngược dạ dày thực quản:

• Thuốc trung hòa dịch vị bảo vệ niêm mạc
• Thuốc ức chế choline
• Thuốc ức chế bài tiết acid dạ dày
• Thuốc chống co thắt

– Hội chứng Zollinger-Ellison:

• Có thể dùng các thuốc điều trị triệu chứng
• Can thiệp phẫu thuật để loại bỏ các u gastrin ở tuyến tụy

– Trường hợp dương tính với vi khuẩn Hp:

• Clarithromycin
• Amoxicillin
• Metronidazole
• Tinidazole

– Hội chứng ruột kích thích:

• Thuốc giảm đau chống co thắt
• Thuốc chống trầm cảm
• Thuốc kháng cholinergic
• Thuốc kháng dopamine

Điều người bệnh cần làm là chú ý tuân thủ phác đồ mà bác sĩ đã chỉ định. Dùng thuốc đúng liều lượng, tần suất và thời gian. Trường hợp phác đồ không đáp ứng hay gây ra dấu hiệu bất thường, cần báo cáo lại ngay để có sự điều chỉnh kịp thời và đúng đắn.

2. Một số giải pháp khắc phục tại nhà

Ngoài việc điều trị bệnh lý nguyên nhân thì bạn có thể áp dụng các giải pháp khắc phục triệu chứng tại nhà. Dưới đây là một số giải pháp giúp giảm nhanh cơn đau dạ dày, cải thiện cảm giác buồn nôn và khắc phục chứng tiêu chảy.

– Sử dụng trà gừng ấm:

Tinh dầu gừng có khả năng làm giảm buồn nôn và khó chịu ở cổ họng rất rõ rệt. Ngoài ra, hoạt chất Gingerol và Zingerol trong gừng còn có khả năng chống viêm và làm giảm phù nề ở niêm mạc đường tiêu hóa.

Thực tế cho thấy, uống trà gừng ấm còn giúp làm giảm tình trạng đau bụng khi bị tiêu chảy. Vì vậy đừng ngại pha 1 tách trà gừng ấm để thưởng thức khi bạn bị đau bao tử buồn nôn tiêu chảy.

– Uống sữa nghệ:

Những người bị tiêu chảy được khuyến cáo là không nên uống sữa. Tuy nhiên sữa nghệ ấm lại là thức uống mà bạn có thể dùng khi bị đau dạ dày kèm buồn nôn và tiêu chảy.

Hoạt chất curcumin, các vitamin và khoáng chất trong nghệ sẽ giúp điều hòa nhu động ruột. Đồng thời trung hòa acid dịch vị và điều hòa hoạt động co bóp của dạ dày. Uống 1 ly sữa nghệ ấm có thể giúp giảm cảm giác buồn nôn, giảm đau dạ dày và cải thiện tình trạng tiêu chảy.

– Ngồi thiền:

Ngồi thiền là giải pháp rất hữu hiệu giúp giải tỏa căng thẳng. Đồng thời loại bỏ được những suy nghĩ tiêu cực. Bên cạnh đó còn giúp dạ dày được thư giãn, hỗ trợ điều hòa nhu động ruột và đặc biệt là thúc đẩy tuần hoàn máu.

Sau khi ngồi thiền khoảng 10 – 15 phút bạn sẽ thấy cơn đau dạ dày cùng nhiều triệu chứng đi kèm có xu hướng thuyên giảm rõ rệt.

3. Sử dụng thuốc trị tiêu chảy

Trong một số trường hợp, tình trạng tiêu chảy có thể kéo dài. Các giải pháp tại nhà sẽ không có khả năng đáp ứng. Người bệnh rất dễ gặp phải các vấn đề rủi ro.

Lúc này, việc sử dụng các loại thuốc giúp cầm tiêu chảy, điều hòa hoạt động tiêu hóa là rất cần thiết. Bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc sau đây:

– Dioctahedral smectite:

Dioctahedral smectite được dùng chủ yếu ở dạng thuốc bột pha. Nó giúp làm tăng độ nhầy của lớp màng bảo vệ niêm mạc dạ dày và đường ruột. Có thể sử dụng làm giảm cơn đau dạ dày tá tràng. Đồng thời hỗ trợ cầm tiêu chảy cấp – mãn tính rất tốt.

– Loperamid:

Loperamid được dùng để điều trị tiêu chảy cấp không rõ nguyên nhân hoặc tiêu chảy mãn tính do đau dạ dày kéo dài. Loại thuốc này có khả năng làm giảm tiết dịch vị dạ dày. Đồng thời làm giảm nhu động ruột và tăng trương lực cơ thắt hậu môn. Ngoài ra, dùng Loperamid còn giúp kéo dài thời gian vận chuyển thức ăn qua đường ruột. Từ đó sẽ làm giảm khối lượng phân, tăng vận chuyển dịch và chất điện giải.

– Oresol:

Trong trường hợp bị tiêu chảy kéo dài, có thể dùng bột pha hỗn dịch Oresol. Mục đích là để bù nước và điện giải. Tuy nhiên loại thuốc này chỉ dùng trong trường hợp thật sự cần thiết. Tuyệt đối không lạm dụng hay phụ thuộc quá mức.

– Men tiêu hóa:

Để hỗ trợ hoạt động tiêu hóa và khắc phục chứng tiêu chảy, bác sĩ cũng có thể chỉ định một số loại men tiêu hóa. Thông dụng nhất là Normagut, Enterogermina, Biolac, Probio, Biosubtyl… Men tiêu hóa giúp bổ sung lợi khuẩn vào đường ruột. Nhờ đó mà hỗ trợ phân hủy thức ăn và làm giảm các triệu chứng khó chịu. Ví dụ như tiêu chảy, đầy bụng, ợ chua, ợ nóng, rối loạn tiêu hóa…

4. Điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt

Các thói quen xấu trong ăn uống và sinh hoạt sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động tiêu hóa. Không chỉ gây ra mà còn làm trầm trọng thêm các triệu chứng đau bao tử, buồn nôn, tiêu chảy, đầy hơi, chướng bụng…

Vì vậy, để hỗ trợ kiểm soát triệu chứng và giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt cần sớm điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt:

• Thay đổi một số thói quen ăn uống thiếu lành mạnh. Ví dụ như ăn quá nhanh, ăn uống bừa bãi, vận động ngay sau khi ăn, nhịn ăn, ăn khuya hay ăn uống quá mức.
• Nên kiêng một số đồ ăn thức uống dễ gây kích thích dạ dày và ảnh hưởng xấu đến cơ quan tiêu hóa. Phải kể đến là thực phẩm đóng hộp, thức ăn nhanh, chứa nhiều dầu mỡ, muối đường, gia vị cay nóng hay thực phẩm chứa nhiều acid. Thức uống thì có cà phê, rượu bia hay nước ngọt có gas.
• Trường hợp thường xuyên bị đau dạ dày sau khi ăn, bạn nên chia nhỏ khẩu phần ăn. Đồng thời chú ý ăn chín, uống sôi, khi ăn cần nhai kỹ để làm giảm áp lực cho hoạt động tiêu hóa. Từ đó giúp hạn chế cơn đau và các triệu chứng khó chịu bùng phát.
• Thay đổi các thói quen sinh hoạt không lành mạnh. Đặc biệt như hút thuốc lá, căng thẳng quá mức, thức khuya, ngủ không đủ giấc.
• Dành ra tối thiểu 15 – 30 phút/ ngày cho hoạt động thể chất. Rèn luyện thể dục thể thao không chỉ tốt cho thể chất mà còn đem lại nhiều lợi ích với dạ dày, đường ruột cùng các cơ quan tiêu hóa.
• Thận trọng khi sử dụng các loại thuốc điều trị. Nhất là kháng sinh hay các thuốc giảm đau, kháng viêm. Trường hợp bắt buộc phải dùng hãy cân nhắc kết hợp thuốc trung hòa acid hay thuốc giảm tiết dịch vị. Điều này sẽ giúp hạn chế nguy cơ bị viêm loét dạ dày. Tuy nhiên cần chú ý nhận tham vấn y khoa để dự phòng tình trạng tương tác thuốc.

Phòng ngừa đau bao tử kèm buồn nôn, tiêu chảy

Đau bao tử kèm buồn nôn và tiêu chảy ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe và cuộc sống. Hơn nữa triệu chứng này kéo dài sẽ khiến cho các bệnh đường tiêu hóa thêm nặng nề. Thậm chí còn làm phát sinh các biến chứng nghiêm trọng.

Vì vậy, sau khi điều trị bạn cần chú ý chủ động phòng ngừa tái phát. Dưới đây là các giải pháp đặc biệt hữu ích:

• Xây dựng và duy trì chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh. Thay đổi các thói quen gây ảnh hưởng xấu đến hoạt động cơ quan tiêu hóa.
• Nếu mắc các bệnh đường tiêu hóa hãy tích cực điều trị theo chỉ dẫn bác sĩ.
• Tránh dùng các thực phẩm dễ gây dị ứng hoặc trước đó bạn có tiền sử dị ứng với nó. Tình trạng dị ứng sẽ gây ngứa da, buồn nôn, tiêu chảy. Hơn nữa còn có thể dẫn tới co thắt phế quản, khó thở và suy hô hấp.
• Nên thăm khám sức khỏe định kỳ từ 1 – 2 lần/ năm. Đây là cách tốt nhất để sớm phát hiện và điều trị các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.

Đau bao tử kèm buồn nôn và tiêu chảy có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Đối với từng nhóm nguyên nhân sẽ có cách khắc phục riêng. Tốt nhất bạn nên chủ động thăm khám bác sĩ để được hướng dẫn điều trị đúng cách. Ngoài ra, việc điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh được cho là rất cần thiết.